Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

прахрабусце́ць сов. прохрусте́ть

прахрапці́ сов., в разн. знач. прохрапе́ть

прахронаметрава́ць сов. прохронометри́ровать

прахрыпе́ць сов. прохрипе́ть

праху́каць сов. дыша́, очи́стить (ото льда, снега);

п. прата́лінку на шы́бе — дыша́, очи́стить прота́линку на око́нном стекле́

пра́ца ж.

1. труд м., рабо́та;

фізі́чная і разумо́вая п. — физи́ческий и у́мственный труд; физи́ческая и у́мственная рабо́та;

тво́рчая п. — тво́рческий труд; тво́рческая рабо́та;

вольнанаёмная п. — вольнонаёмный труд;

2. (целесообразная и общественно полезная деятельность) труд м.;

грама́дска неабхо́дная п. — обще́ственно необходи́мый труд;

падзе́л ~цы — разделе́ние труда́;

лю́дзі ~цы — лю́ди труда́;

гімн ~цы — гимн труду́;

умо́вы ~цы — усло́вия труда́;

3. (служба) рабо́та;

ме́сца ~цы — ме́сто рабо́ты;

зво́льніць з ~цы — уво́лить с рабо́ты;

4. (научное произведение) рабо́та, труд м.;

у яго́ шмат друкава́ных ~ц — у него́ мно́го печа́тных рабо́т (трудо́в);

надрукава́ць ~цу — напеча́тать рабо́ту (труд);

5. только мн. (научный журнал, сборник) труды́;

~цы інстыту́та — труды́ институ́та;

інспе́кцыя ~цы — инспе́кция труда́;

бі́ржа ~цы — би́ржа труда́;

сізі́фава п. — сизи́фов труд

працава́цца несов., безл. рабо́таться;

сёння лёгка ~цу́ецца — сего́дня легко́ рабо́тается

працава́ць несов.

1. в разн. знач. рабо́тать;

друга́я зме́на яшчэ́ не ~ва́ла — втора́я сме́на ещё не рабо́тала;

мато́р ~цу́е без перабо́яў — мото́р рабо́тает без перебо́ев;

п. у калга́се — рабо́тать в колхо́зе;

п. сакратаро́м — рабо́тать секретарём;

п. сяке́рай — рабо́тать топоро́м;

канцыля́рыя ~цу́е штодзе́нь — канцеля́рия рабо́тает ежедне́вно;

ду́мка ~ва́ла я́сна — мысль рабо́тала я́сно;

п. са сло́ўнікам — рабо́тать со словарём;

2. в др. знач. (заниматься трудом) рабо́тать, труди́ться;

п. на сябе́ — рабо́тать на себя́;

п. над тво́рам — рабо́тать (труди́ться) над произведе́нием;

хто не ~цу́е, той не есць — кто не рабо́тает, тот не ест;

у́е і сма́ку не чу́епогов. че́рез пень коло́ду (ва́лит);

п. не разгіна́ючы спі́ны — рабо́тать не разгиба́я спины́;

п. спусці́ўшы рукавы́ — рабо́тать спустя́ рукава́;

п. не склада́ючы рук — рабо́тать не поклада́я рук

працаві́к, -ка́ м., разг. тру́женик, трудя́га, работя́га

працаві́та нареч. трудолюби́во