любі́ць, люблю́, лю́біш, лю́біць; незак.

1. каго-што. Адчуваць любоў (у 1 знач.) да каго-, чаго-н.

Л. радзіму.

Л. родную мову.

Л. маці.

Дзе не любяць — не гасці, а дзе любяць — не часці (прыказка).

2. што і з інф. Мець цягу, быць схільным да чаго-н.

Л. музыку.

Л. добры харч.

Каса любіць брусок і сала кусок (прыказка). Л. збіраць грыбы.

3. з дадан. Быць задаволеным чым-н., адчуваць задавальненне ад чаго-н.

Бацька не любіць, калі яму пярэчаць.

4. што. Мець патрэбу ў якіх-н. умовах для існавання, росту і пад.

Елка любіць цень.

Расліны любяць святло.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

любі́ць несов., в разн. знач. люби́ть; (быть расположенным — ещё) жа́ловать;

л. радзі́му — люби́ть ро́дину;

л. пра́цу — люби́ть труд;

л. дзяўчы́ну — люби́ть де́вушку;

л. сям’ю́ — люби́ть семью́;

л. пагавары́ць — люби́ть поговори́ть;

кве́ткі лю́бяць святло́ — цветы́ лю́бят свет;

нача́льства яго́ не ве́льмі лю́біць — нача́льство его́ не о́чень жа́лует;

◊ хто каго́ лю́біць, той таго́ чу́біць — посл. ми́лые браня́тся — то́лько те́шатся;

воўк саба́кі не баі́цца, але звя́гі не лю́біць — посл. волк соба́ки не бо́ится, но ла́я не лю́бит;

лю́біш ката́цца, любі́ і са́начкі вазі́ць — посл. лю́бишь ката́ться, люби́ и са́ночки вози́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

любі́ць, люблю, любіш, любіць; незак., каго-што.

1. Адчуваць глыбокую адданасць, прыхільнасць да каго‑, чаго‑н., быць адданым каму‑, чаму‑н. Любіць радзіму. Любіць сваіх дзяцей. □ Люблю цябе, край волатаў. Бядуля. А харошы ўсё ж бацька... Трошкі пабойваўся яго Міколка, а любіў яшчэ болей. Лынькоў. // Адчуваць сімпатыю, павагу да каго‑н. У нас усе Ладымера Стальмаховіча любяць і шануюць. Чорны. У атрадзе ўсе .. [Валю] ведалі і любілі. Якімовіч.

2. Адчуваць сардэчную прыхільнасць да асобы другога полу; кахаць. [Марыля:] — Люблю я Рыгора, ён верны мне, Чакаць яго буду да смерці... А. Александровіч.

3. Мець цягу, цікавасць да чаго‑н. Любіць музыку. □ Змалку прывучыў .. [Сёмку] бацька хадзіць каля зямлі, любіць яе і даглядаць. Гартны. // Адчуваць задавальненне ад сузірання, адчування чаго‑н. Між іншым, Я сам люблю прыход вясны — Малочнае цвіценне вішань, І спеў драздоў, і шум лясны. Панчанка. // і з інф. Быць схільным да чаго‑н., аддаваць перавагу чаму‑н. [Ярохін] быў здаровы чалавек і, як усе здаровыя, любіў добра паесці. Шамякін. Нашы старыя людзі любяць пагаварыць! Чорны. // з дадан. сказам. Быць задаволеным чым‑н., адчуваць задавальненне ад чаго‑н. Дзед любіць, калі яго хто доўга слухае. Лынькоў.

4. Патрабаваць якіх‑н. умоў як найбольш спрыяльных для існавання, росту і пад. [Лістоўніца] любіць чорную камяністую глебу. Маўр. [Вера:] — Куліку і балота родны дом. На полі яму не жыць. А жаўрук раздолле любіць. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

любі́ць

1. líeben vt, líeb háben;

◊ хто каго́ лю́біць, той таго́ чу́біць ́≅ die sich bei Táge zánken, lécken sich bei Nacht;

2. (мець схільнасць да каго-н, чаго-н) gern háben, mögen* vt;

я не люблю́ яго́ ich mag ihn nicht;

я не люблю́ гэ́тай стра́вы ich mag díeses Éssen [Gerícht] nicht;

я люблю́ чыта́ць ich lése gern;

я люблю́ я́блыкі ich mag gern Äpfel;

я люблю́, калі … ich hábe es gern [ich mag es, es gefällt mir], wenn…

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

Любі́ць, любі́ц, любі́ці, любэ́тэ, любы́ты ’адчуваць прыхільнасць да каго- або чаго-небудзь’, ’кахаць’, ’мець цягу, ахвоту, цікавасць да чаго-небудзь’, ’адчуваць задавальненне ад чаго-небудзь’ (ТСБМ, Бяльк., Касп., ТС, Яруш., Сл. ПЗБ), любі́цца ’заляцацца, любіць, кахаць адзін аднаго’ (ТСБМ, Гарэц., Бяльк., Сцяшк., Шат., Касп.; вілей., З нар. сл.; Сл. ПЗБ), ’мець любоўныя адносіны’ (ТС). Укр. люби́ти(ся), рус. люби́ть, ст.-рус. любити; польск. lubić (się), палаб. lʼaibě ’любіць, кахае’, н.-луж. lubiś, libiś, lubiś so, в.-луж. lubić (so), чэш. líbiti (se), славац. ľubiť (sa); славен. ljúbiti, ljubiti se, серб.-харв. љу́бити (ce), макед. љубам, љубʼа, балг. любя, ст.-слав. любити (сѧ). Прасл. lʼubiti, утворанае ад прыметніка lʼubъ (Слаўскі, 4, 351–353; Фасмер, 2, 544; Скок, 2, 336–339) > лю́бы (гл.). Аднак Трубачоў (Этимология–74, 183) дапускае, што можна бачыць у фармальных адносінах прасл. lʼubъ — lʼubiti спадчыну і.-е. адносін *leubhos — *leubhei̯ō ’любімы — любіць, страсна жадаць’. Сюды ж любі́мы ’які выклікае пачуццё любві’, ’каханы’, любі́мец ’улюбёнец’, любі́мчык ’тс’ (ТСБМ). Гл. таксама любоў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

люби́ть несов.

1. любі́ць;

люби́ть свою́ ро́дину любі́ць сваю́ радзі́му;

люби́ть дете́й любі́ць дзяце́й;

2. (быть влюблённым) каха́ць, любі́ць;

люби́ть же́нщину каха́ць (любі́ць) жанчы́ну.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

разлюбі́ць, -люблю́, -лю́біш, -лю́біць; -лю́блены; зак., каго-што.

Перастаць любіць каго-, што-н.

Р. жонку.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

сябелюбі́вы, -ая, -ае.

Які любіць толькі сябе, эгаістычны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

чалавекалюбі́вы, -ая, -ае.

Які любіць людзей; вызначаецца чалавекалюбствам; гуманны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

обожа́ть несов. (го́рача, ве́льмі) любі́ць; абажа́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)