Verbum

Леманта́р, лемэнта́р, ліманта́р, лемэнтарык ’буквар’ (ТСБМ, Гарэц., Нас., КЭС, лаг.). Запазычанне з польск. lamentarz < elementarz < лац. elementārius ’які адносіцца да пачаткаў’ (Слаўскі, 4, 38–39; Кюнэ, Poln., 71).

Лы́пкі (мн.) ’вейкі’ (смарг., Шатал.). Утворана дакладна на ўзор вейкі ад лы́паць (гл.). Грынавяцкене (Сл. ПЗБ, 2, 697) у смарг. лыпка бачыць запазычанне з літ. lìpė ’крышка, клапан’.

Нязбы́тна ’неажыццявіма’ (Касп.). Да збыцца ’ажыццявіцца’; няма падстаў бачыць у ім запазычанне ці паўкальку з польск. niezbyty, niezbędny ’якога цяжка пазбыцца, пазбегнуць’ (Кюнэ, Poln., 81) па семантычных меркаваннях.

◎ Праздра́віць ’павіншаваць’, ’вылаяць’ (Юрч.), праздраўляць ’віншаваць’ (Мат. Маг.; ветк., Мат. Гом.). Вуснае запазычанне народнага рус. проздравить ’павіншаваць’ < поздравить, апошняе запазычана з ц.-слав. (Фасмер, 3, 303). Гл. здаровы.

Прышэ́сце ₁ ’прыход, з’яўленне’ (ТСБМ), прышэ́сця, прычэ́сція, прышэ́ствія ’здарэнне’ (іўеў., в.-дзв., паст., Сл. ПЗБ). Запазычанне са ст.-слав., ц.-слав. пришьствиѥ, рус. пришествие ’тс’. Гл. яшчэ шэ́сце.

Пія́к ’п’яніца’ (ашм., Сл. ПЗБ). Паводле Мацкевіч — запазычанне з польск. pijak ’тс’ (тамсама, 3); сюды ж адаптаванае піяка (Нас., Сцяшк. Сл.; Скарбы: Нас.), канчатак ‑а, як у п’яніца.

Са́ква ’кавалерыйская сумка для аўса і прадуктаў’ (ТСБМ). Ужо ст.-бел. саква ’торба’, 1616 г., запазычанне з ст.-польск. sakwa; Булыка, Лекс. запазыч., 103. Далей гл. сак ₂.

Саке́лка ’торба’ (Кос.), сʼакʼелка ’аброчная торба’ (віц., ДАБМ, камент., 825). Запазычанне з польск. sakiewka ’мяшочак, торба’, якое з’яўляецца памяншальным да sakwa ’тс’; Брукнер, 479. Гл. сак ₂, саква.

Свярца́для ‘люстэрка’ (Сцяшк.), сверса́дло ‘тс’ (Сл. Брэс.), свярдзя́дла ‘тс’ (Бір. дыс.). Запазычанне з ст.-польск. świerciadło ‘тс’, якое ад *zьrkati (гл. зрэнка), *zьrcati; гл. Брукнер, 658; Махэк₂, 718.

Ігнарава́ць. Запазычанне з польск. мовы ў пачатку XX ст. (Гіст. лекс., 260; Гіст. мовы, 2, 143). Першакрыніца: лац. ignoro ’не ведаю’. Шанскі, 2, I, 6–7; SWO, 296.