асе́сці, асяду́, ася́дзеш, ася́дзе; ася́дзь; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Апусціцца, паглыбіцца ў зямлю, ушчыльніўшыся, зляжаўшыся.

Сцены дома аселі.

Снег за ноч асеў.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Апускаючыся, сесці на дно, прыстаць да чаго-н. слоем.

Муць асела на дно.

3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Перастаць лётаць, сесці на што-н. (пра пчол, птушак і пад.).

Рой пчол асеў.

4. Пасяліцца на пастаяннае жыхарства.

Сям’я асела ў вёсцы.

5. перан. Затрымацца, замацавацца.

Радкі верша аселі ў памяці.

6. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Страціць сілу, паслабець.

Голас неяк асеў, прагучаў ціха.

7. перан. Пасля ўзбуджэння аціхнуць, спыніць актыўную дзейнасць.

Чалавек змоўк, неяк асеў.

|| незак. асяда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. асяда́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

stay​2 [steɪ] v.

1. застава́цца;

stay (at) home застава́цца до́ма;

stay awake не спаць;

stay to dinner застава́цца на абе́д;

stay in bed ляжа́ць у ло́жку; хварэ́ць

2. спыня́цца, жыць часо́ва, гасцява́ць;

stay at/in a hotel спыні́цца ў гатэ́лі;

stay with friends гасцява́ць у сябро́ў;

stay overnight пераначава́ць

3. fml стры́мліваць, спыня́ць;

stay the rise of prices спыня́ць рост цэ́н;

stay bloodshed спыня́ць крывацёк; спыні́ць кровапралі́цце;

stay the spread of a disease затры́мліваць распаўсю́джанне хваро́бы;

stay the course не адстава́ць у го́нках;

stay put infml застава́цца на ме́сцы, не ру́хацца

♦

stay one’s hand стры́млівацца ад дзе́янняў

stay away [ˌsteɪəˈweɪ] phr. v.

1. адсу́тнічаць, не прыхо́дзіць;

stay away from home overnight начава́ць не до́ма

2. трыма́цца во́ддаль

stay behind [ˌsteɪbɪˈhaɪnd] phr. v.

1. адстава́ць (ад кампаніі)

2. застава́цца (пасля заканчэння лекцыі, урока і да т.п.)

stay in [ˌsteɪˈɪn] phr. v.

1. не выхо́дзіць, застава́цца до́ма

2. застава́цца, затры́млівацца

stay on [ˌsteɪˈɒn] phr. v. застава́цца дзе-н., затры́млівацца

stay out [ˌsteɪˈaʊt] phr. v.

1. не вярта́цца дадо́му, адсу́тнічаць

2. застава́цца пад адкры́тым не́бам

stay up [ˌsteɪˈʌp] phr. v.

1. не кла́сціся спаць

2. трыма́цца на плаву́, не тану́ць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

проходи́ть​I несов.;

1. в разн. знач. прахо́дзіць;

проходи́ть че́рез лес прахо́дзіць праз лес;

проходи́ть ми́мо до́ма прахо́дзіць мі́ма до́ма;

по ноча́м проходи́ли дожди́ па нача́х прахо́дзілі дажджы́;

пе́редо мной проходи́ли воспомина́ния студе́нческой жи́зни пе́рада мной прахо́дзілі ўспамі́ны студэ́нцкага жыцця́;

проходи́ть по литерату́ре но́вую те́му прахо́дзіць па літарату́ры но́вую тэ́му;

пра́здник проходи́л ве́село свя́та прахо́дзіла ве́села;

проходи́ть курс лече́ния прахо́дзіць курс лячэ́ння;

2. прахо́дзіць, міна́ць;

проходи́ли го́ды міна́лі (прахо́дзілі) гады́;

боль в ноге́ прохо́дит разг. боль у назе́ прахо́дзіць;

◊

проходи́ть кра́сной ни́тью прахо́дзіць чырво́най ні́ткай.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дабра́цца сов.

1. в разн. знач. добра́ться;

ледзь ~ра́ўся да ха́ты — едва́ добра́лся до до́ма;

нарэ́шце ~ра́ліся да і́сціны — наконе́ц добра́лись до и́стины;

чака́й, дабяру́ся я да цябе́! — погоди́, доберу́сь я до тебя́!;

2. разг. (составиться) подобра́ться;

~ра́лася кампа́нія — подобрала́сь компа́ния

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

насу́праць

1. нареч. напро́тив;

падысці́ да до́ма н. — подойти́ к до́му напро́тив;

2. предлог с род. напро́тив, про́тив;

сядзе́ць н. акна́ — сиде́ть напро́тив (про́тив) окна́;

3. предлог с род. (навстречу движению чего-л.) про́тив;

ісці́ н. ве́тру — идти́ про́тив ве́тра

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы займ ihr (G éurer D, A euch); Sie (G Íhrer, D Íhnen, A Sie) (форма ветлівага звароту);

віншу́ю вас з днём нараджэ́ння ich gratulíere euch [Íhnen] zum Gebúrtstag;

жада́ю вам усяго́ найле́пшага! ich wünsche euch [Íhnen] alles Gúte!;

вас не было́ до́ма ihr wart [Sie wáren] nicht zu Háuse

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

drive​1 [draɪv] n.

1. язда́ (на машыне);

go for a drive (па)ката́цца на машы́не;

The station is an hour’s drive away. Да вакзала гадзіна язды.

2. пад’язна́я даро́га (да дома)

3. драйв, эне́ргія, энтузія́зм, імпэ́т; напо́рыстасць

4. sport драйв (пра тэніс)

5. перада́ча (у машыне);

left-hand drive ле́вае руляво́е кірава́нне

6. comput. дыскаво́д

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

guest [gest] n.

1. госць, го́сця;

a guest of honour пачэ́сны госць

2. пастая́лец; пастая́лка (у гатэлі)

3. гастралёр (пра артыстаў)

4. biol. паразі́т

♦

be my guest infml калі́ ла́ска, бу́дзьце як до́ма (у адказ на просьбу дазволіць зрабіць што-н.);

Can I use the phone? – Be my guest. Магу я патэлефанаваць? – Калі ласка.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ла́шчыцца, ‑шчуся, ‑шчышся, ‑шчыцца; незак., да каго і без дап.

З ласкаю гарнуцца да каго‑н.; старацца ласкай выклікаць ласку ў адказ. Сузан хадзіў на працу.. Дома быў негаваркі, агрызаўся нават на дзяцей, калі тыя спрабавалі лашчыцца да яго. Лынькоў. Лыска падскочыў да Грышкі, пачаў лашчыцца і лізаць яму рукі. Чарот. // Паддобрывацца да каго‑н., ласкаю, ліслівасцю старацца выклікаць прыхільнасць да сябе. [Андрэй:] — Людзі ашукваюць адзін другога за вочы, а ў вочы лашчацца адзін да другога, словы добрыя кажуць... Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыпрэ́гчы, ‑прагу, ‑пражэш, ‑пражэ; ‑пражом, ‑пражаце, ‑прагуць; пр. прыпрог, ‑прагла і ‑прагла, ‑прагла і ‑прагло; зак., каго-што.

1. Упрэгчы яшчэ, да раней запрэжаных жывёл. На крутым пад’ёме, не спыняючы ходу, мужыкі прыпрэглі яшчэ трох коней. П. Ткачоў.

2. перан. Разм. Прымусіць далучыцца да каго‑, чаго‑н.; прыцягнуць. Паміж сабою дома яны не раз цішком разбіралі падзеі апошніх дзён, а цяпер, на сходзе, трэба ўсё гэта аформіць. А для законнасці яны і старасту Бабіча прыпрэглі сюды. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)