до́ма

прыслоўе, утворана ад назоўніка

станоўч. выш. найвыш.
до́ма - -

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

до́ма, прысл.

У сваёй хаце, кватэры, там, дзе жывеш.

Пасля работы ён заўсёды д.

◊

Не ўсе дома ў каго (разм.) — пра дзівака, дурнаватага чалавека.

Як дома — вольна, свабодна.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

до́ма нареч. до́ма;

◊

не все до́ма не ўсе до́ма;

в гостя́х хорошо́, а до́ма лу́чше погов. у гасця́х до́бра, а до́ма лепш;

чу́вствовать себя́ как до́ма адчува́ць сябе́ як до́ма.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

до́ма нареч. до́ма, на дому́;

вечара́мі я заўсёды д. — вечера́ми я всегда́ до́ма;

д. ён сябе́ трыма́е зусі́м іна́кш — до́ма он де́ржит себя́ совсе́м ина́че;

у нас д. ўжо касьба́ пачала́ся — у нас до́ма уже́ сеноко́с начался́;

ура́ч прыма́е д. — врач принима́ет на дому́;

◊ не ўсе д. — не все до́ма;

адчува́ць сябе́ як до́ма — чу́вствовать себя́ как до́ма;

ні д., ні за́мужам — ни до́ма, ни за́мужем;

у гасця́х до́бра, а д. лепш — посл. в гостя́х хорошо́, а до́ма лу́чше

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

до́ма, прысл.

У сваёй хаце, кватэры, там, дзе жывеш. Нага забалела так, што Цімошку прыйшлося застацца дома і легчы ў пасцельку. Колас. Старога Нахлябіча .. [Балеслаў] застаў дома, на дварэ. Чорны. // У сваёй сям’і, са сваёй сям’ёй. Жыла .. [Марыля] дома пры тату і браце. Брыль. // На радзіме, у родных мясцінах. — А дома там цяпер у нас не гэтак: усё ідзе нанова і добра. Чорны.

•••

Не ўсе дома ў каго гл. усе.

Ні дома, ні замужам — пра няпэўнае становішча каго‑н.

Як дома — свабодна (адчуваць, паводзіць сябе і пад.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

до́ма прысл zu Háuse, dáheim;

як спра́вы до́ма? wie stehťs zu Háuse [dáheim]?;

тут ён до́ма hier ist er zu Háuse;

у мяне́ до́ма bei mir zu Háuse;

быць як до́ма sich wie zu Háuse fühlen;

◊ до́ма край як рай zu Háuse isťs am schönsten

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

дома

Том: 8, старонка: 271.

img/08/08-271_1219_Дома.jpg

Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)

дома... (а таксама дама...).

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню: а) слову «дом», напрыклад: домабудаўніцтва, домаўласнік; б) слову «дома» (гл. дама...).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

до́м

‘будынак’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. до́м дамы́
Р. до́ма дамо́ў
Д. до́му дама́м
В. до́м дамы́
Т. до́мам дама́мі
М. до́ме дама́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

дом-музе́й

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. дом-музе́й дамы́-музе́і
Р. до́ма-музе́я дамо́ў-музе́яў
Д. до́му-музе́ю дама́м-музе́ям
В. дом-музе́й дамы́-музе́і
Т. до́мам-музе́ем дама́мі-музе́ямі
М. до́ме-музе́і дама́х-музе́ях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)