запазычанае слова ці выраз, якія ў бел. мове не асвоены або асвоены часткова (пераважна графічна). Вылучаюцца агульныя і індывідуальныя. Агульныя варварызмы выкарыстоўваюцца пастаянна і могуць паўтарацца ў розных тэкстах: cito — тэрмінова (у медыцыне), tête à tête — з вока на вока. Індывідуальныя сустракаюцца пераважна ў мове маст. л-ры для стварэння мясц. каларыту; яны звычайна не паўтараюцца і не выходзяць за межы аднаго твора: «Звон кафедральны кліча на Ave» (М.Танк), «Згодны... Суцінку!.. Лайёт!..» — загуло ў натоўпе» (П.Броўка).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
замусо́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.
Разм. Забрудзіць частымі дотыкамі тлустых ці насліненых пальцаў; зашмальцаваць. Замусоліць кнігу. Замусоліць фартух.//перан. Доўга і часта ўжываючы, апошліць, зацягаць (пра слова, выраз і пад.). — Чым, інжынер чалавечых душ, думаеш парадаваць у бліжэйшы час? — Кірыла не любіў ні гэтага звароту, які замусолілі да агіднасці, ні гэтага шаблоннага пытання.Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зацяга́ны, ‑ая, ‑ае.
1.Дзеепрым.зал.пр.ад зацягаць.
2.узнач.прым. Змучаны працяглай цяжкай працай. Сяляне галоднай Хеўсурэтыі.. скакалі па вуліцах Тбілісі на зацяганых плячах.Самуйлёнак.
3.узнач.прым. Пашарпаны, заношаны. Увесь потны, у зацяганым сінім плашчы і кірзавых ботах, .. [Ігнат Апанасавіч] вяртаўся з калектыўнага саду.Паслядовіч.//перан. Апошлены, збіты. Зацяганы выраз. Зацяганыя словы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
bezmyślny
1. бяссэнсавы; недарэчны, бязглузды;
2. бяздумны; няўцямны; неасэнсаваны;
bezmyślny chłopak — бяздумны хлапец;
bezmyślny wyraz twarzy — бяздумны выраз твару
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
mouthful[ˈmaʊθfʊl]n.
1. по́ўны рот; глыто́к;
She took a mouthful of water. Яна набрала ў рот вады.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
дыскрыміна́нт
(лац. discriminans, -ntis = які адрознівае)
мат.выраз, які складаецца з каэфіцыентаў ураўнення і ператвараецца ў нуль толькі ў тым выпадку, калі сярод каранёў ураўнення ёсць роўныя.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
правінцыялі́зм
(ад лац. provincialis = правінцыяльны)
1) уст. погляды і манеры, звязаныя з жыццём у глухой мясцовасці, правінцыі;
2) слова або выраз, уласцівыя абласной, а не літаратурнай мове.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
idiot
[ˈɪdiət]1.
n.
1) ідыёт -а m., ідыётка f.
2) ду́рань -ня m., тупі́ца -ы m & f.
2.
adj.
1) ідыёцкі (вы́раз тва́ру)
2) неразу́мны, дурны́, бязглу́зды
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Сухе́дні мн. л., ’сухамятка; пост’ (Нас.). З польск.suchedni ’трохдзённы квартальны пост’, suche dni ’тс’, ’квартал’, адносна якіх гл. Брукнер, 524. У сваю чаргу, польскі выраз лічыцца запазычаннем са ст.-чэш.suché dni, suchédni ’тс’ у часы хрысціянізацыі Польшчы (Басай-Сяткоўскі, Słownik, 348), сюды ж в.-луж.suche dny ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ту́ебень ‘дурань, тунеядзец’ (Мат. Маг. 2), ту́ібень ‘гультай’ (Юрч. Фраз. 1). Відаць, не можа разглядацца асобна ад сту́ібень ‘дурань’ (гл.), магчыма, варыянта з s‑mobile ў выразе стаяць як статуй, стуібень, стуіб (Вушац. сл.). Параўн. рус.дыял.ту́ебень лесно — лаянкавы выраз, ту́ймень ‘дурнаваты, гультаяваты і непаваротлівы’ (СРНГ). Няясна, параўн. тую́ба, гл.