умо́ўны, -ая, -ае.

1. Загадзя ўмоўлены і зразумелы толькі тым, хто ўмовіўся.

У. стук.

Умоўнае месца.

2. Які мае сілу толькі пры якіх-н. умовах.

Умоўнае асуджэнне.

Прыгавораны ўмоўна (прысл.). Умоўная згода.

У. рэфлекс (выпрацаваны пад уплывам пэўных умоў).

3. Які не існуе на самай справе, яўны або сімвалічны.

Умоўная мяжа.

Умоўныя дэкарацыі.

4. У граматыцы: які ўтрымлівае ў сабе значэнне ўмовы (у 1 знач.).

У. сказ.

У. лад дзеяслова.

У. злучнік.

|| наз. умо́ўнасць, -і, ж. (да 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ráffen

1. vt

1) збіра́ць, падбіра́ць;

ein lánges Kleid ~ падабра́ць до́ўгую суке́нку

2): etw. an sich ~ разм. захо́пліваць [прысво́йваць] што-н.

2. ~, sich уска́кваць

(са свайго месца)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Mandát

n -(e)s, -e

1) манда́т

das ~ über etw. (A) bekómmen* — атрыма́ць манда́т на кірава́нне чым-н.

2) нака́з (выбаршчыкаў)

3) парла́менцкі манда́т; дэпута́цкае ме́сца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

náchrücken

vi (s) (D) ісці́ сле́дам (за кім-н.); прасо́ўвацца (за кім-н., за чым-н.)

für j-n díenstlich ~ — заня́ць чыё-н. ме́сца па слу́жбе

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ustępować

ustęp|ować

незак. уступаць; саступаць;

~ować komu miejsce — саступаць каму месца;

~ować z drogi — саступаць дарогу;

jakość towaru nie ~uje wartości — якасць тавару адпавядае яго кошту

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

ani

ні;

ani kroku z miejsca! — ні кроку з месца!;

ani jeden — ніводзін;

ani on, ani ona — ні ён, ні яна;

ani się obejrzysz — не паспееш азірнуцца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

perch

I [pɜ:rtʃ]

1.

n.

1) жэ́рдка для пту́шак, высо́кае бясьпе́чнае ме́сца

2) ме́ра даўжыні́ 5,03 мэ́траў

2.

v.

спусьці́цца і се́сьці (пра пту́шку); усе́сьціся высо́ка

II [pɜ:rtʃ]

n., pl. perches or (collect) perch

аку́нь -я́ m. (ры́ба)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

plunge

[ˈplʌndʒ]

1.

v.

1) зь сі́лай кіда́ць, шпурля́ць (у ва́дкасьць)

2) кі́дацца (у ваду́, бо́йку), урыва́цца (у пако́й)

3) ныра́ць, акуна́ць (-ца), дава́ць нырца́

2.

n.

1) ныра́ньне, акуна́ньне n.

2) ме́сца для ныра́ньня

3) пла́ваньне

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

ВАКАМЕ́РНАЯ ЗДЫ́МКА,

спрошчаны спосаб тапаграфічнай здымкі. Выконваецца на планшэце з дапамогай компаса, візірнай лінейкі і цыркуля. Праводзіцца для хуткага складання прыблізнага плана мясцовасці або маршруту. Для вакамернай здымкі планшэт устанаўліваюць і арыентуюць па компасе, лінейкай вызначаюць напрамкі на назіраемыя аб’екты і наносяць адпаведныя лініі, уздоўж якіх адкладваюць у маштабе прыблізныя адлегласці ад месца здымкі да таго або інш. аб’екта. Вакамерную здымку выкарыстоўваюць у экспедыцыйных умовах пры адсутнасці тапаграфічных картаў для адлюстравання падрабязнасцей будовы мясцовасці, а таксама пры складанні абрыса і пры рэкагнасцыраваных даследаваннях малаабжытых раёнаў.

А.В.Саломка.

т. 3, с. 462

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АСТРАШЫ́ЦКІ ГАРАДО́К,

вадасховішча ў Беларусі, у Мінскім раёне, на р. Усяжа (за 52 км ад вусця), правым прытоку р. Гайна (бас. Дняпра). За 18 км на Пн ад Мінска, каля в. Астрашыцкі Гарадок. Створана ў 1946, рэканструявана ў 1970. Пл. 0,6 км², даўж. 2,2 км, найб. шырыня 0,65 км, найб. глыб. 6,5 м, аб’ём вады 1,2 млн. м³. Пл. вадазбору 114 км². Берагі слаба парэзаныя, складзеныя з пяскоў і супескаў, правы ўзгорысты, левы спадзісты. Сярэдні шматгадовы аб’ём сцёку ў створы плаціны 24,6 млн. м³. Зарастае. Месца адпачынку, на беразе дзіцячы санаторый.

т. 2, с. 55

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)