Verbum

насту́пнік, ‑а, м.

Разм.

1. Прадаўжальнік дзейнасці каго‑н.; пераемнік. Мы сагрэем планету Сваімі рукамі, Каб наступнікам нашым Паднесці, як дар. Макаль.

2. Той, хто заняў месца або пасаду свайго папярэдніка. Тры дні вадзіў Кастусь Серада новага старшыню па палетках «Чырвонай Нівы», перадаючы іх свайму наступніку. Шахавец.

прасто́р, ‑у, м.

1. Свабоднае вялікае месца, абшар. Стэпавы прастор. □ Лес адшумеў, расступіўся: перада мною бясконцы ясны прастор. Скрыган.

2. перан. Свабода, раздолле. Прастор, чыстата, мякка і пах які духавіты. Лынькоў. Тут [на заводзе], спадзяваўся Андрэй, будзе большы, чым дзе, прастор для яго вынаходстваў і рацыяналізатарскіх прапаноў. Шахавец.

праём, ‑а, м.

Адтуліна ў сцяне для акна, дзвярэй і пад. З аднаго пакоя ў другі вялі дзверы, але іх саміх яшчэ не было, толькі праём вызначаў іх будучае месца. Арабей. Калі прачнулася Аксіння, калі адкрыла вочы яна, — убачыла ў праёме акна неба, чыстае і сіняе. Вярцінскі.

асе́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Які ўшчыльніўся, зляжаўся, стаў ніжэйшы, чым быў, асеў. Аселы снег. Аселая зямля. Аселая хата.

2. Які апусціўся, апаў, асеў на дно чаго‑н., на паверхню якога‑н. прадмета. Аселае парушынне. Аселы пыл. Аселы туман.

3. Які знайшоў сабе пастаяннае месца (жыхарства, працы).

астро́г, ‑а, М ‑розе, м.

Уст.

1. Месца, дзе трымаюць зняволеных; турма. Сцяпан толькі пазалетась, калі прыйшлі таварышы, вярнуўся з панскага астрога, прычакаўшы, нарэшце, таго, за што пакутаваў. Брыль. [Гаруе:] — Мяне польскія жандары пасадзілі былі разам з табою [Галенай] у астрог. Чорны.

2. У старажытнасці — умацаваны горад, абнесены тынам.

абле́гчыся, ‑ляжацца; зак.

Разм.

1. Абаперціся, усперціся. Ён [Ткачук] грузна аблёгся на наш хісткі столік, добра зацягнуўся цыгарэтай. Быкаў.

2. Прыйсці да звычайнага стану рэчаў; уладкавацца. І прыйшлі дамоў з такім пачуццём, нібы ўсё ўжо больш-менш добра, усё сяк-так абляглося, стала на сваё месца. Гарэцкі.

карму́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.

1. Прыстасаванне (у выглядзе карыта, скрынкі і пад.), у якое закладваюць корм для жывёлы, птушак. Птушыная кармушка. □ У кармушках зелянела атава. Броўка.

2. Разм. пагард. Пра месца, дзе можна пажывіцца, набыць што‑н. для сябе незаконным спосабам.

карняві́шча, ‑а, н.

1. Тое, што і карэнішча. Рыба ў такую пагоду зашылася ў карнявішчы аеру. Хведаровіч.

2. Карэнне (дрэва). [Зянон] спыніўся каля вывернутага карнявішча вярбы, пачаў ладкаваць месца-схованку. М. Ткачоў. Высокі бераг стаў яшчэ вышэйшы, падмытыя карнявішчы звісалі з яго, стрыжыныя норы відны былі скрозь. Лупсякоў.

касця́к, ‑а, м.

Сукупнасць касцей як апора цела чалавека або жывёліны; шкілет. // чаго. Разм. Каркас, аснова чаго‑н. Касцяк машыны. // перан.; чаго або які. Асноўная частка чаго‑н., апора. Касцяк партыйнай арганізацыі. □ Касцяк сюжэта драмы [«Раскіданае гняздо»] складаюць факты і падзеі, што калісьці мелі месца ў сям’і Луцэвічаў. Ярош.

злачы́нства, ‑а, н.

Грамадска небяспечнае дзеянне (або бяздзеянне), якое парушае закон і падлягае крымінальнай адказнасці. Крымінальнае злачынства. Дзяржаўнае злачынства. Ваеннае злачынства. □ Філістовіч яшчэ пэўны час спрабаваў выкручвацца, але вопытны следчы крок за крокам выкрываў усё новыя злачынствы былога гітлераўскага служкі. Паслядовіч.

•••

На месцы злачынства гл. месца.