cover
[ˈkʌvər]
1.
n.
1) во́кладка f. (кні́гі); на́крыўка f. (гаршка́, сло́іка)
2) прыкрыцьцё, по́крыва n.; за́сьціл -у m.
under the cover of night — пад по́крывам но́чы
3) ахо́ва f.; схо́вішча n., укрыцьцё n.
4) за́расьнік -у m.
5) прыбо́р -у m. (на стале́ для яды́)
6) канвэ́рт -а m.
2.
v.t.
1) закрыва́ць; пакрыва́ць; засьціла́ць (стол)
Snow covered the ground — Сьнег пакры́ў зямлю́
2) апрана́ць (-ца); адзява́ць (-ца); насі́ць; надзе́ць ша́пку на галаву́
3) (пра пту́шку) сядзе́ць на я́йках
4) (пра самца́) пакрыва́ць (са́мку)
5) засланя́ць (ад ве́тру); закрыва́ць; ахо́ўваць
6) хава́ць, скрыва́ць, уто́йваць (пачу́цьці, памы́лку)
7) ахапля́ць (тэ́му, матэрыя́л)
8) займа́ць (прасто́ру), расьця́гвацца
9) прае́хаць, зрабі́ць
to cover a distance — прае́хаць адле́гласьць
10) пакрыва́ць (выда́ткі)
11) піса́ць рэпарта́ж, фатаграфава́ць (для прэ́сы)
•
- break cover
- cover up
- run for cover
- under cover
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
За́балаць за́блаць, за́палай, за́блач (Мат. Гом., ЭШ), за́блыць ’каляровыя ніткі для вышывання’ (Бяльк.). Рус. бранск., смал., варонеж., кур. за́болоть, за́блоть ’чырвоныя ніткі для вышывання’. Параўн. рус. ярасл., пск. заболока́ть ’пакрываць вышыўкай’, пск. за́блока, ярасл. за́болока ’запінка’, бо́локом ’наапашкі’ (Даль), оболочка ’абалонка’. Бел. бо́лакі ’воблакі’ < *ob‑volk‑ (гл.) указвае на магчымасць паходжання слоў, што абазначаюць вышыўку з кораня *volk‑ (гл. валачы) ці кантамінацыі кораня *volk‑ і *bol‑ (у балонь, болона, абалонка, гл.). Перанос націску на прэфікс указвае на зыходны цыркумфлекс у корані. Форму за́блач з *k > č перад ‑ь, а ‑ць (рус. ‑ть) даводзіцца тлумачыць як суфікс (параўн. борць, моц; гл. SP, 2, 43). Форма запалач указвае на жывасць сувязей каранёў bol‑ і pel‑/pol‑, пра тоеснасць якіх меркаваў Махэк₂ (55) у сувязі з blána, супраць чаго Трубачоў, Эт. сл., 2, 178. Не выключаны старажытны, прасл. характар зыходнай формы zabъltь ці zaboltь.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Туш 1 ‘кароткае музычнае прывітанне (на банкеце ці ўрачыстасці)’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Вруб.). Праз польскую (tusz) ці рускую (туш) мову з нова-в.-ням. Tusch ‘тс’, якое мае анаматапеічнае паходжанне (Голуб-Ліер, 494; Сной₂, 793; Чарных, 2, 274; Арол, 4, 123).
Туш 2 ‘фарба для чарчэння ці малявання’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Вруб.). Праз польскую (tusz) ці рускую (тушь) мову з ням. Tusche, якое ўзыходзіць да франц. toucher ‘датыкацца’ або непасрэдна з франц. touche ‘дотык’ (Фасмер, 4, 129; Голуб-Ліер, 494; Арол, 4, 124; ЕСУМ, 5, 688). Сюды ж тушава́ць ‘наносіць цені на малюнак, пакрываць тушоўкай’ (ТСБМ), якое з рус. тушева́ть ‘тс’ па ўзоры ням. tuschen ‘тс’, паводле Віткоўскага (Słownik, 188) — з польскай. Таго ж паходжання і рэтушава́ць ‘падпраўляць, падмалёўваць, заціраць’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Ласт.) праз польск. retuszować з франц. retoucher ‘тс’ (ЕСУМ, 5, 67; Глухак, 646).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
powder
[ˈpaʊdər]
1.
n.
1) парашо́к -ку́ m. (мы́йны, зубны́)
2) face powder — пу́дра f.
3) gunpowder — по́рах -у m.
2.
v.
1) расьціра́ць, сьціра́ць на парашо́к
2) ператвара́цца ў парашо́к (пра суху́ю зямлю́)
3) пасыпа́ць або́ пакрыва́ць парашко́м
4) пу́дрыць (твар)
5) церушы́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
smarować
незак.
1. мазаць, намазваць;
smarować chleb margaryną — намазваць маргарын на хлеб; мазаць хлеб маргарынам;
smarować palec maścią — мазаць палец маззю;
smarować stół farbą — пакрываць стол фарбай;
2. мазаць, пэцкаць; шмараваць; вэдзгаць;
3. даваць хабар, падмазваць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Кі́шка 1 ’частка стрававальнага апарата’ (ТСБМ, Мат. Гом., ТС, Сл. паўн.-зах., Грыг., Бяльк., Яруш.). Укр. кишка, рус. кишка ’тс’, балг. кишка ’квач для ўвільгатнення пальцаў пры прадзенні’, польск. kiszka ’кішка’, чэш. kyška ’тс’, палаб. tʼai̯sə (< *kyša) ’нырка’. Надзейнай этымалогіі не існуе. Ст.-інд. kósthaḥ ’вантробы’ не мае словаўтваральнага тлумачэння (ад і.-е. *(s)keu̯‑ ’пакрываць’). Гл. Бернекер, 679; Покарны, 951–953. Да іншага індаеўрапейскага архетыпа ўзводзіць прасл. kyšьka Янзен (ZfSIPh, 15, 49–60): і.-е. *keu̯ *kū‑s ’выпукласць’. Нельга лічыць таксама надзейным супастаўленне з прасл. kyšěti ’кішэць’ (гл. кішэць) (Брукнер, 231). Існуе магчымасць больш простай версіі. Балг. кишка ’квач для ўвільгатнення пальцаў’, бясспрэчна, да киша ’слота, хлюпа’ (серб.-харв. кѝшати ’мачыць, размочваць’). Параўн. польск. kiszka ’кіслае малако’, чэш. kyška ’тс’. Гэта, магчыма, значыць, што старажытны чалавек меў некаторае ўяўленне пра наяўнасць брадзільных працэсаў у кішэчніку (параўн. Янзен, 59–60).
Кі́шка 2 ’хамуціна’ (Сл. паўн.-зах., Сцяшк.). Параўн. кічка 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
blanket
[ˈblæŋkɪt]
1.
n.
1) ко́ўдра f., плед -а m.
homewoven blanket — дзяру́жка, по́сьцілка f.
2) по́крыва n.
a blanket of snow — сьне́жнае по́крыва
2.
v.t.
1) засьціла́ць
2) пакрыва́ць
3) перашкаджа́ць, заглуша́ць, глушы́ць (радыёперада́чу)
3.
adj.
агу́льны, по́ўны, усеабды́мны
a blanket guarantee — агу́льная, по́ўная гара́нтыя
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
coat
[koʊt]
1.
n.
1) паліто́ n.; пінжа́к -а́, сурду́т -а m.
2)
а) шэрсьць f., фу́тра n. (жывёліны)
б) лупі́на, ску́рка, абало́нка f.
a coat of bark — кара́ (дрэ́ва)
3) пласт -у m., слой -ю m.
a coat of paint — слой фа́рбы
2.
v.t.
пакрыва́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
concrete
[ˈkɑ:nkri:t]
1.
adj.
1) канкрэ́тны, рэчаі́сны; рэа́льны
2) цьвярды́, зацьвярдзе́лы (рэ́чыва)
3) [kɑ:nˈkri:t] бэто́нны
a concrete sidewalk — бэто́нны хо́днік
2.
n.
1) бэто́н -у m.
2) канкрэ́тнае паня́цьце, ідэ́я або́ тэ́рмін
3.
v.t.
заліва́ць бэто́нам, пакрыва́ць бэто́нам
4.
v.i.
1) цьвярдзе́ць
2) застыва́ць
3) бэтанава́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
smother
[ˈsmʌðər]
1.
v.t.
1) душы́ць (на́сьмерць)
2) пакрыва́ць то́ўстым пласто́м (лі́сьця, сьне́гу)
3) гасі́ць аго́нь, засыпа́ючы по́пелам
4) тушы́ць (мя́са, капу́сту)
2.
v.i.
душы́цца, задыха́цца
We almost smothered in that stuffy room — Мы ледзь не задыхну́ліся ў тым ду́шным пако́і
3.
n.
густы́, заду́шлівы дым, пыл, імгла́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)