Verbum

Лава́ць, лова́ць (1‑я ас. лава́ю) — паўд.-усх. ’лавіць’ (Янк. I, Шн., Нар. сл., Шатал., Мат. Гом.), лава́цца ’лавіцца’ (ТС). Псеўдаітэратыўная форма дзеяслова лаві́ць (гл.) паводле аналогіі да хватаць. Гл. таксама лавіць.

◎ Легкабы́т ’гультай’ (добр., Мат. Гом.). Складаны назоўнік, утвораны ад прыслоўя лёгка і асновы дзеяслова быць (> бь/г-). Параўн. аналагічна бел. легкадум, ветрагон, рус. перм. легкостай, а таксама блізкае краснадар. легкобытник ’гультай, дармаед’.

Лу́скат ’трэск, лусканне’ (ТСБМ), укр. лускіт, польск. łuskot, чэш. luskot. Прасл. паўн. luskotъ — nomen actionis (> nomen acti) ад дзеяслова luskati (Слаўскі, 5, 358–359) > лу́скаць. Сюды ж лускатня́ ’трасканіна’ (хойн., Мат. Гом.).

Малотнік ’малацьбіт’ (карм., Мат. Гом.). Укр. моло́тник ’тс’, ст.-рус. молотникъ ’малатабоец’, польск. młotnik ’каваль’. Да малаціць (гл.). Суфікс ‑нік далучаецца да асновы дзеяслова без суфіксальнай галоснай (як лётчык, польск. lotnik ’лётчык’).

Мальсабі́нка ’від хатняй расліны, якая цвіце невялікімі чырвонымі кветкамі’ (докш., Янк. Мат.). У выніку перастаноўкі м…б з б…м. Параўн. віл. бальсаві́нка (Сл. ПЗБ) з бальзамі́нка < бальзамін ’расліна Impatiens balsamina Desp.’

Масля́тка ’маслёнка пасля збітага масла’ (светлаг., Мат. Гом.). Да маслюк (гл.). Мена ‑н‑ на ‑т‑ у канчатку пад уплывам астаткі, астатак ’рэшта’, г. зн. ’тое, што астаецца ў канцы працэсу збівання масла’.

Му́скул ’мышца’ (ТСБМ, Бяльк.), светлаг. муску́ла ’тс’ (Мат. Гом.), драг. муску́лэ ’мышцы’ (Лучыц-Федарэц). З рус. мускул ’тс’, якое з’яўляецца кніжным запазычаннем з лац. musculus ’мышка’ ад mūs ’мыш’ (Фасмер, 3, 16).

Мыслі́вы ₁ ’кемлівы’ (нараўл., Мат. Гом.). Укр. мисли́вий ’разумны, кемлівы’, рус. тамб. мысливый ’тс’, ст.-польск. myśliwy ’чалавек, які думае, задумваецца’, чэш. myslivý, серб.-харв. misliv, mišļiv. Прасл. myslivь. Да мы́сліць (гл.).

◎ Наву́шніца ’шапка-вушанка’ (акцябр., Мат. Гом.). Відаць, мясцовы наватвор ’шапка, што адзяваецца на вушы, закрывае іх’, параўн., аднак, рус. пск. наушница ’тс’, што можа сведчыць аб адноснай старажытнасці слова на ўсходнеславянскай тэрыторыі.

◎ Намазклі́вы ’ўпарты’ (браг., рэч., Мат. Гом.), параўн. укр. палес. намазкліва, намбзклювата, намосклювата, намизкувата (Полесский этнолингвистический сборник. M., 1983, 191). Няясна, магчыма, да мазацца ’капрызнічаць, песціцца’, миза ’капрызніца, песта’, мазлівы ’капрызны, спешчаны’ (ТС).