Трані́ца (трэні́ца) ’жанчына, якая трэ лён’ (ганц., Сл. ПЗБ). Да це́рці (гл.), параўн. аддзеяслоўны назоўнік тра́нне, тра́ння ’апрацоўка лёну на церніцы’ (Янк. 1, Сл. ПЗБ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мачы́ць

1. (змочваць) ánfeuchten vt, beféuchten vt, wässern vt; nass máchen; benétzen vt (высок);

2. (вымочваць) éinweichen vt (бялізну), rösten vt (лён)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

мачы́ць, мачу́, мо́чыш, мо́чыць; мо́чаны; незак.

1. каго-што. Рабіць мокрым, вільготным.

Дождж мочыць збожжа.

2. што. Трымаць што-н. у чым-н. вадкім, прамочваць, насычаць вадкасцю, каб надаць адпаведныя якасці, уласцівасці.

М. лён.

|| зак. замачы́ць, -мачу́, -мо́чыш, -мо́чыць; -мо́чаны і намачы́ць, -мачу́, -мо́чыш, -мо́чыць; -мо́чаны; наз. замо́чванне, -я, н. (да 2 знач.), замо́чка, -і, ДМ -чцы, ж. (да 2 знач.) і мачэ́нне, -я, н. (да 2 знач.).

|| прым. мачы́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ Мярва́ 1, мэрви, мерай ’іл’ (Нікан.; лельч., Нар. лекс.). Да мёрва©.

◎ *Мярва́ 2, ельск., нараўл., браг. мерей ’памяты, зблытаны лён’ (ЛАПП). Да мёрва 2 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

абабі́ць сов.

1. (материей, жестью) оби́ть; (досками, тёсом — ещё) обши́ть;

2. (ударяя, заставить отвалиться) сбить, оби́ть;

3. ссади́ть;

абабі́ць па́лец — ссади́ть па́лец;

абабі́ць ло́каць — ссади́ть ло́коть;

4. оби́ть, обмолоти́ть, вы́колотить;

абабі́ць лён — оби́ть (обмолоти́ть) лён;

5. обката́ть, уката́ть; уе́здить;

абабі́ць даро́гу — обката́ть (уката́ть, уе́здить) доро́гу

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

слаць I несов. (посыпать, отправлять) слать;

с. пі́сьмы — слать пи́сьма;

с. прывіта́нне — слать приве́тствие

слаць II несов., в разн. знач. стлать;

с. лён — стлать лён;

с. пасце́ль — стлать посте́ль;

с. даро́жкі — стлать половики́;

◊ мя́кка сце́ле, ды му́лка спаць — погов. мя́гко сте́лет, да жёстко спать

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бруне́т, ‑а, М ‑неце, м.

Мужчына з чорнымі або вельмі цёмнымі валасамі. Падобныя з твару, браты шмат у чым адрозніваліся адзін ад аднаго: маладзейшы — вышэй ростам, белы, з простымі і мяккімі, як лён, валасамі, у той час калі Сяргей амаль брунет. Шамякін.

[Фр. brunet.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́лежацца, ‑жуся, ‑жышся, ‑жыцца; зак.

1. Аднавіць свае сілы ляжаннем, добра адпачыць. Вылежацца пасля хваробы. // Наляжацца ўдосталь. Вылежацца ў пасцелі.

2. Набыць патрэбныя якасці, праляжаўшы пэўны тэрмін у адпаведныя ўмовах. Паліна Нікандраўна пайшла з раніцы правяраць, ці вылежаўся лён, можа час падымаць. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адпало́ць, ‑палю, ‑полеш, ‑поле; зак., што і без дап.

1. Правесці на поліве некаторы час. Пяць дзён адпалола.

2. Кампенсаваць працай на праполцы. Аўгіння кароў пасвіла. □ Таццяна за яе дзень адпалола.

3. Прапалоць пэўную плошчу. Адпалоць лён ад дарогі.

4. Кончыць палоць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

арфава́ць, ‑фую, ‑фуеш, ‑фуе; незак., што і без дап.

Ачышчаць арфай зерне ад мякіны і смецця. З няяснымі надзеямі.. [Скуратовіч] пайшоў у гумно арфаваць на насенне жыта. Чорны. Як ішла лён абіваць, Пад нагамі цёрся жвір; Нібы семя арфаваць, — За мной следам брыгадзір. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)