алля́ ні́ шча
1. Поле, дзе рос лён (Слаўг. , Смален. Дабр. ). Тое ж алляні́ нне, аляні́ шча (Мін. Станк. 1851, л. 396), алля́ нішча (Нас. ).
2. Месца, дзе быў пасланы лён ; сцелішча (Слаўг. , Смален. Дабр. ). Тое ж алляні́ нне (Слаўг. ).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
лёнішча
1. Месца, дзе быў пасланы лён (Слаўг. ). Тое ж льні́ шча, алле́ нішча (Слаўг. ).
2. Поле, дзе рос лён (Слаўг. ). Тое ж ле́ наві́ шча, лляні́ шча (Слаўг. ), льні́ шча (Слаўг. , Смален. Дабр. , Стол. ), льня́ нішча (Дзярж. , Слаўг. ), льне́ нішча (Слаўг. ).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
Мялка , мня́ лка ’драўляны таўкач’, ’церніца’ (ТСБМ , Уладз. , Бяльк. , Сл. ПЗБ ), ’жанчына, якая церла лён ’ (чэрв. , Сл. ПЗБ ). Рус. мя́ лка . Бел.-рус. ізалекса. Да мяць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Суцы́ ль ’дачышчаны лён ’ (Касп. ), суцэ́ ль прысл. ’цалкам, нічога не адзяляючы’ (Нас. , Байк. і Некр. ). Да цэлы . Паводле Борыся (Prefiks., 129), прасл. усх. *sǫcělь < прасл. *cělъ .
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трані́ ца (трэні́ ца ) ’жанчына, якая трэ лён ’ (ганц. , Сл. ПЗБ ). Да це́ рці (гл.), параўн. аддзеяслоўны назоўнік тра́ нне , тра́ ння ’апрацоўка лёну на церніцы’ (Янк. 1, Сл. ПЗБ ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мачы́ ць
1. (змочваць ) á nfeuchten vt , befé uchten vt , wässern vt ; nass má chen; bené tzen vt (высок. );
2. (вымочваць ) é inweichen vt (бялізну ), rösten vt (лён )
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
мачы́ ць , мачу́ , мо́ чыш, мо́ чыць; мо́ чаны; незак.
1. каго-што . Рабіць мокрым, вільготным.
Дождж мочыць збожжа.
2. што . Трымаць што-н. у чым-н. вадкім, прамочваць, насычаць вадкасцю, каб надаць адпаведныя якасці, уласцівасці.
М. лён .
|| зак. замачы́ ць , -мачу́ , -мо́ чыш, -мо́ чыць; -мо́ чаны і намачы́ ць , -мачу́ , -мо́ чыш, -мо́ чыць; -мо́ чаны; наз. замо́ чванне , -я, н. (да 2 знач. ), замо́ чка , -і, Д М -чцы, ж. (да 2 знач. ) і мачэ́ нне , -я, н. (да 2 знач. ).
|| прым. мачы́ льны , -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Мярва́ 1 , мэрви , мерай ’іл’ (Нікан. ; лельч. , Нар. лекс. ). Да мёрва© .
◎ * Мярва́ 2 , ельск. , нараўл. , браг. мерей ’памяты, зблытаны лён ’ (ЛАПП ). Да мёрва 2 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абабі́ ць сов.
1. (материей, жестью ) оби́ ть; (досками, тёсом — ещё ) обши́ ть;
2. (ударяя, заставить отвалиться ) сбить, оби́ ть;
3. ссади́ ть;
абабі́ ць па́ лец — ссади́ ть па́ лец;
абабі́ ць ло́ каць — ссади́ ть ло́ коть;
4. оби́ ть, обмолоти́ ть, вы́ колотить;
абабі́ ць лён — оби́ ть (обмолоти́ ть) лён ;
5. обката́ ть, уката́ ть; уе́ здить;
абабі́ ць даро́ гу — обката́ ть (уката́ ть, уе́ здить) доро́ гу
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
слаць I несов. (посыпать, отправлять ) слать;
с. пі́ сьмы — слать пи́ сьма;
с. прывіта́ нне — слать приве́ тствие
слаць II несов. , в разн. знач. стлать;
с. лён — стлать лён ;
с. пасце́ ль — стлать посте́ ль;
с. даро́ жкі — стлать половики́ ;
◊ мя́ кка сце́ ле, ды му́ лка спаць — погов. мя́ гко сте́ лет, да жёстко спать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)