Гайда́к ’від танца’ (Мат. Гом., 3; Шн.). Відавочна, кантамінацыя слова гайду́к ’від танца’ (гл.) і гайда́ць. Не выключаецца, што пэўны ўплыў магло таксама мець і слова га́йда! (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Жа́ранікі ’смажаная бульба’ (Мат. Гом.). Параўн. рус. урал. жа́реньки ’смажаныя піражкі’. Ад дзеепрыметніка жа́раны < жарыць1 (гл.) з дапамогай суфікса ‑ік. Параўн. укр. варе́ник ’вараны піражок’. Гл. жаронка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кле́нчыць1 ’станавіцца на калені’ (ТСБМ, Нас., КЭС, лаг., Гарэц., Янк. Мат., Сл. паўн.-зах., ТС) < польск. klęczyć.

Кле́нчыць2 ’настойліва прасіць, канькаць’ (ТСБМ, Касп.). Гл. кленчыць1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Крыва́ўка1 каўбаса з крыві’ (Сцяшк., Сержп. Пр., Вешт., ТС). Да крывавы. Гл. кроў.

Крыва́ўка2 ’дызентэрыя’ (Гарэц., КЭС, лаг., ЭШ, Касп., Мат. Гом.). Да крывавы. Гл. кроў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кукшы́н1 ’збан з ручкай’ (Бяльк.). Да каушын з асіміляцыяй зычных.

Кукшы́н2 ’кукса, род жаночай прычоскі’ (Мат. Маг.). Да куклай (гл.) і пад уплывам кукшын© (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ку́фар ’скрыня’ (Касп., Сцяц. Нар., Сцяшк., КЭС, лаг., Гарэц., Бяльк., Янк. Мат., В. В., Мядзв.). Запазычанне праз польскую мову з ням. Koffer (Слаўскі, 3, 320; Кюнэ, Poln., 70).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лёста ’дабразычлівая, вельмі памяркоўная дзяўчына’ (глус., Янк. Мат.), укр. жытом. лʼоста ’пястун’. Да прасл. Ibstь ’ліслівасць’. Параўн. таксама бел. лёсціцца ’песціцца, лашчыцца, мілавацца; намагацца лёсткамі здабыць прыхільнасць’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Макаўнік2 ’пірог з макам’ (Мат. Гом.), макоўнік ’тс’ (Ян.), укр. маківни́к ’праснак з мёду і маку’. Рус. ма́ковник, польск. makownik, чэш. makovník ’тс’. Да мак, макавы (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Маму́ля ’свякроў’ (Мат. Маг.). Да ма́ма (гл.). Аб суфіксе ‑уля гл. Сцяцко, Афікс. наз., 173. Параўн. таксама рус. разан. ма́менька, іркуцк. мама́нька, валаг., кастр. мама́ша, смал. ма́мухна ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Матлёт ’назва танца’ (светлаг., Мат. Гом.). З польск. matelot (жвавы матроскі танец, які нагадвае працу матросаў на караблі’ < франц. matelote ’тс’ < с.-гал. mattenoot ’прыяцель, сябар’ (SWO, 459).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)