Verbum

анлайнавы слоўнік

moment

[ˈmoʊmənt]

1) мо́мант -у m.; хвілі́на, хвілі́нка f.

in a moment — за хвілі́нку

One moment, please — Адну́ хвілі́нку, калі́ ла́ска

2) чалаве́к на ча́се

ally of the moment — выпадко́вы саю́зьнік

3) ва́жнасьць f., значэ́ньне n.

a matter of moment — ва́жная спра́ва

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

obligation

[,ɑ:blɪˈgeɪʃən]

1) абавя́зак -ку m.

2) абавяза́ньне n.

to be under an obligation — быць абавя́заным

to put under an obligation — абавя́зваць

3) доўг удзя́чнасьці

4) паслу́га f.; ла́ска f.

to repay an obligation — адплаці́ць за паслу́гу або́ ла́ску; сплаці́ць доўг удзя́чнасьці

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

introduce [ˌɪntrəˈdju:s] v.

1. уво́дзіць; пачына́ць;

The new law was introduced in 2001. Новы закон быў уведзены ў 2001;

He introduced his speech with a quotation. Ён пачаў сваю прамову з цытаты.

2. знаёміць; прадстаўля́ць May I introduce Mr Smith to you? Дазвольце прадставіць вам містара Сміта;

Please, introduce me to… Калі ласка, пазнаёмце мяне з…

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Ку́рва ’распусная жанчына’ (Нас., Шат., Сержп. Ск., Мядзв., Шпіл., Грыг.). Укр. курва, рус. курва ’тс’, балг. і макед. курва, серб.-харв. ку̑рва, славен. kȗrva ’тс’, польск. kurwa, чэш. kurva, славац. kurva, в.-луж. kurwa ’тс’. Прасл. kury, kurъve ’meretrix’. Рад даследчыкаў разглядаюць славянскія формы як такія, што праніклі з германскай (ст.-ісл. hóra, ст.-в.-ням. huora). Да германскіх форм прыводзяць вельмі ненадзейную паралель: лац. cārus ’дарагі, мілы’, ст.-інд. kārunya ’спачуванне, ласка’ (Бернекер, 651). Іншыя ўзводзяць прасл. kury да kurъ ’певень’. У якасці семантычнай паралелі разглядаецца франц. cocotte ’курачка і какотка’. Незразумелым застаецца паходжанне гоц. hōrs ’пралюбадзей’ (Кіпарскі, Gemeinslav., 42). Мы разглядаем прасл. kury як генетычна звязанае са ст.-грэч. χύριος ’пан, гаспадар’ і прасл. praščurъ ’роданачальнік’, літ. prakuréjus ’прарадзіцель’. У такім разе прасл. kury мела значэнне ’жанчына рода, абшчыны’ > ’жанчына ва ўмовах паліандрыі’. Германскія формы паходзяць ад славянскіх (Мартынаў, Лекс. взаим., 208–209). Параўн. Махэк, Slavia, 21, 260.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

spocząć

зак.

1. адпачыць;

spocząć na laurach — спачыць на лаўрах;

2. (пра нябожчыка) спачыць;

spocząć na wieki — памерці;

3. сесці;

proszę spocząć — калі ласка, сядайце;

spocznij! — (каманда) вольна!; спаволь!

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

АНТАНІМІ́Я,

тып семантычных адносін лексічных адзінак, якія маюць процілеглае значэнне (антонімаў). Антанімічныя пары належаць да адной часціны мовы: назоўнікаў («дабро — зло»), прыметнікаў («шырокі — вузкі»), дзеясловаў («браць — аддаваць»), прыслоўяў («далёка — блізка»). Паводле структуры падзяляюцца на аднакарэнныя («замкнуць — адамкнуць») і рознакарэнныя («сумны — вясёлы»). Вылучаюць поўную, няпоўную (частковую) і кантэкстуальную антанімію. Поўныя антонімы адрозніваюцца ўсімі сваімі значэннямі («будаваць — разбураць»); частковыя супрацьпастаўляюць па адным або некалькіх значэннях («радасць — смутак»); кантэкстуальныя ўспрымаюцца толькі ў пэўным кантэксце: «Ласка і гнеў, ціша і бура! Я вітаю вас, калі вы прыходзіце ў сваім часе, калі выконваеце вы адвечную волю жыцця» (Я.Колас). Мнагазначнае слова можа мець антонімы да кожнага ці некалькіх сваіх значэнняў («глыбокая рака — мелкая рака», «глыбокія веды — павярхоўныя веды»). Антанімія не ўласцівая словам з канкрэтным значэннем («шафа», «бяроза», «стадыён»), вузкаспец. тэрмінам, уласным імёнам, лічэбнікам, займеннікам і службовым словам.

Г.К.Усціновіч.

т. 1, с. 380

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Ла́стаўка ₁ ’птушка Hirundo rustica L., Chelidon urbica і інш.’ (ТСБМ, БРС, Шат., Грыг., Сцяшк., Гарэц., Бяльк., Касп., Яруш., Мат. Гом., Сл. паўн.-зах.), ла́стувка (Бес.), ла́стоўка (Кл.), ластавіца (Шн.), ла́стачка, шчуч. ластавачка ’тс’ (Сл. паўн.-зах.). Укр. ла́стівка, ластовиця, ласточка, гластівка, рус. ластка, ластовица, ластовка, ластуша, ст.-рус. ластовица, ластка ’тс’, ластунъ ’стрыж’; на сучаснай польск. тэрыторыі лексема сустракаецца толькі ў пагранічных з ЧССР і СССР дыялектах: палаб. lostěvaičă/lostovaićă, в.-луж. łastojčka, łastojca, łastolca, fastojnčka, głasiowica, чэш. vlaštovka, lašťovka, laštovice, hlaštověnka, ст.-чэш. vlasiovica, vlaštovica, lastovica, славац. lastovica, славен. lástovka, lástovica, hlastovica, старое lástavica, серб.-харв. ла́ста, lastac, ла̏ставица, ла̏стовица, lastova, макед. ласто́јца, ласта, љастовица, балг. ластавица, ластовица. Прасл. lasta, lastavica, lastovica (Слаўскі, 1, 513; Скок, 2, 274; Булахоўскі, 3, 244) і alstavica (Клепікава, ВСЯ, 5, 172–178). Агульнапрынятай этымалогіі няма. Міклашыч (161) гэту лексему этымалагічна суадносіць з літ. lė̃kti, lakstýti ’лётаць’, lakstùs ’хуткі’, лат. lèkt, lakstiĩt ’шчабятаць’, ’бегаць, скакаць туды і назад’. Таксама Фрэнкель (ZfslPh, 11, 45–47) і Фасмер (2. 463). Голуб-Копечны (419), Махэк₂ (694), Слаўскі (там жа) і Шустар-Шэўц (10, 763) мяркуюць, што ў аснове лексемы ляжыць анамата-экспрэсіўны пачатак (jaskotati, jaskati, ch‑lastati ’шчабятаць’, chlap‑ati ’стукаць, балбатаць’). Развадоўскі (RSPWF, 25, 441) прабуе звязаць яе з ірл. los, кімр. llost ’хвост’. Трубачоў (ЭИРЯ, 2, 1962, 29) суадносіць з роднасным прасл. laska ’ласка, каханне’ і ласка, ласіца ’Mustela vulgaris’. Сапраўды, найбольш блізкімі аказваюцца такія лексемы, як бел. ласы, пад‑ласы ’белабрухі’, ’з белымі бакамі і грудзьмі’ < прасл. lasъ (гл. ласіца ₁). Сюды ж пераноснае ла́стаўкі, ла́стаўке ’рабацінне, вяснушкі’ (Сл. паўн.-зах.).

Ла́стаўка ₂, ла́стоўка, ла́стовочка, ла́сточка, ла́стачка, ла́стка, ла́сткі ’ўстаўка ў штанах ці портках’ (Грыг., Жд. 1, Сакал., Касп., Шатал., Мат. Гом., Мат. Маг., Сл. паўн.-зах.), ’цвікля, клін які ўстаўляецца ў пройму рукава пад пахамі пры ўшыванні яго ў станіну кашулі’ (Бяльк., Сцяшк., Шатал., Мат. Гом., Сакал., Тарн., Бел. нар. адзенне, Бел. хр. дыял.), ’гестка’ (Шатал.). Перанос паводле падабенства з ла́стаўка ₁ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

please¹ [pli:z] v.

1. задавальня́ць, дагаджа́ць;

Do it to please me. Зрабі гэта дзеля мяне;

You can’t please everybody. Усім не дагодзіш;

Nothing pleases him. Нічога яму не падабаецца.

2. хаце́ць, аддава́ць перава́гу;

Take as you please. Бяры колькі хочаш.

♦

if you please dated

1) калі́ ла́ска

2) уяві́це сабе́;

please yourself infml як сабе́ хо́чаш

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

welcome² [ˈwelkəm] adj.

1. прые́мны; жада́ны;

a welcome guest дарагі́ госць;

make smb. welcome гасці́нна прыня́ць каго́-н.;

He is always welcome in our house. Мы заўжды рады яго прыняць.

2. (to) які́ мае дазво́л зрабі́ць (што-н.);

You are welcome to (use) my car. Ты можаш паездзіць на маёй машыне.

♦

you’re welcome калі́ ла́ска (адказ на падзяку)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

will² [wɪl] v. (would)

1. (дапаможны дзеясл. для ўтварэння буд. ч.);

He will come. Ён прыйдзе.

2. (мадальны дзеяслоў)

1) (азначае просьбу);

Will you open the window? Калі ласка, адчыніце акно.

2) (азначае жаданне);

Do as you will. Рабіце, як хочаце.

♦

if you will з ва́шага дазво́лу;

come what will няха́й бу́дзе, што бу́дзе; што бу́дзе, то́е бу́дзе

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)