сці́снуць, ‑ну, ‑неш, ‑не;
1. Ціскам зменшыць аб’ём чаго‑н.; згусціць.
2. Здушыць.
3. Моцна, шчыльна абхапіць каго‑, што‑н.
4. Здушыць, сцясніць (горла, грудзі).
5. Шчыльна злучыць (губы, зубы, пальцы і пад.).
6. Схапіць, працяць (марозам, холадам).
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
калі́ 1,
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
•••
калі́ 2,
1. Ужываецца ў пачатку даданага сказа часу (часта пры наяўнасці ў галоўным сказе суадносных слоў «тады», «то» і інш.) і выражае: а) частковае або поўнае супадзенне ў часе дзеяння галоўнага і даданага сказаў; абазначае: у той час як.
2. Ужываецца ў пачатку даданага сказа рэальнай умовы (часта пры наяўнасці ў галоўным сказе суадносных слоў «то», «дык», «тады» і інш.); абазначае: пры ўмове, калі...; у (тым) выпадку, калі...
3. Ужываецца ў пачатку сказа, у якім ёсць супастаўленне або проціпастаўленне з другім сказам.
4.
5.
6. Ужываецца ў пачатку даданага сказа, што выражае прычыну, якой абумоўлена дзеянне галоўнага сказа.
7. Падпарадкоўвае даданы дапаўняльны сказ галоўнаму.
8.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
а
I союз
1.
2.
◊ а то — а) (в действительности) а то; б) (в противном случае) а то, и́ли, и́на́че;
а то ж — а то ведь;
а не, дык — а не то, а то, а и́на́че
II частица
1. побудительная а; (при выражении намерения — ещё) -ка, а... -ка;
2. вопросительная а;
III
1. (при выражении догадки, удивления) а; (выражение удивления при неожиданности — ещё) ба;
2. (при выражении неудовольствия, злости, досады) а;
3. (при выражении пренебрежения) а;
IV предлог с
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прапусці́ць, ‑пушчу, ‑пусціш, ‑пусціць;
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трапяткі́, ‑ая, ‑ое.
1. Які пастаянна варушыцца, дрыжыць; дрыгатлівы.
2. Ахоплены моцным хваляваннем пад уздзеяннем якога‑н. пачуцця; усхваляваны.
3.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хто, каго, каму, каго, кім, аб кім,
1.
2. Ужываецца ў значэнні вылучальных або ўказальных займеннікаў: «каторы», «той».
3.
4.
5.
6.
7.
8. Ужываецца ў размеркавальным значэнні пры супастаўленні членаў сказа і сказаў у значэнні: «адно..., другое».
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цягну́цца, цягнуся, цягнешся, цягнецца;
1. Размяшчацца дзе‑н., працягваючыся, выцягваючыся (пра канат, вяроўку і пад.).
2. Мець уласцівасць павялічвацца ў даўжыню, шырыню.
3. Працягваць руку, галаву да каго‑, чаго‑н., падавацца ўсім корпусам у якім‑н. напрамку.
4. Мець схільнасць, імкнуцца да каго‑, чаго‑н.
5.
6. З цяжкасцю ісці; ледзь перастаўляць ногі, плесціся.
7. Заставацца пасля руху (пра след).
8. Рухацца ў адным напрамку цугам, чарадой.
9. Павольна распаўсюджвацца слабым струменем (пра дым, пах і пад.).
10. Быць адстаючым; адставаць па якіх‑н. паказчыках.
11. Працягвацца, праходзіць марудна, доўга (пра час).
12. Раздавацца, гучаць (пра мелодыю, песню).
13. Струменіцца.
14. Валачыся па зямлі.
15.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
БЕЛАРУ́СКІ АКАДЭМІ́ЧНЫ ТЭА́ТР ІМЯ ЯКУ́БА КО́ЛАСА,
У фарміраванне творчага аблічча т-ра
У складзе трупы (1996):
З 1964 т-р працуе ў будынку на
Літ.:
Гісторыя беларускага тэатра. Т. 2—3.
Няфёд У.І. Беларускі тэатр імя Якуба Коласа.
Беларускі дзяржаўны акадэмічны тэатр імя Якуба Коласа.
Сабалеўскі А. Сучаснасць і гісторыя: Крытыч.
А.В.Сабалеўскі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БЫ́КАЎ Васіль Уладзіміравіч
(
Тв.:
Літ.:
Буран В.А. Васіль Быкаў: Нарыс творчасці.
Дедков Я. Василь Быков: Очерк творчества. М., 1990;
Адамовіч А. На бестэрміновай перадавой // Адамовіч А. Здалёк і зблізку.
Бечык В. Таварыш, народ, Радзіма // Бечык В. Свет жывы і блізкі.
Бугаёў Дз. Пра дзве кніжкі Васіля Быкава // Бугаёў Дз. Шматграннасць.
Яго ж Васіль Быкаў.
Яго ж. Праўда і мужнасць таленту.
Вярцінскі А. Подзвіг ратны, подзвіг творчы // Вярцінскі А. Высокае неба ідэала.
Каваленка В. Маладосць і мудрасць — сёстры // Каваленка В. Жывое аблічча дзён.
Андраюк С. Традыцыі і сучаснасць.
С.А.Андраюк.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
святло́, ‑а,
1. Прамяністая энергія, якая вылучаецца палымнеючым целам і ўспрымаецца зрокам.
2. Асвятленне, характэрнае для якой‑н. часткі сутак.
3. Крыніца і прыстасаванне для асвятлення чаго‑н.
4. Асветленае месца, месца, адкуль ідзе прамень, дзе светла.
5. Светлае месца, светлая пляма, блік на карціне, у адрозненне ад ценю.
6.
7.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)