каўры́га Цвёрдая, дзірваністая скіба на абложным ворыве; засохлы кавалак зямлі на раллі; сухі камяк гразі; заледзянелы снежны камяк (Рэч., Слаўг.). Тое ж каўры́жжа (Рэч., Слаўг.), каўры́жына (Слаўг., Стол.), каўры́гышча, каўры́чына (Слаўг.).
□ ур. Каўры́жына (поле) каля в. Кароцічы Стол.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
ні́ўка Засеянае поле; невялікая палоска (Жытк., Слаўг., Стол., Шчуч.).
2. Участак абгароджанага поля на месцы расцяробу (Стол.).
□ ур. Ні́ўкі (поле, сенажаць) каля в. Яскавічы Сал., ур. Ні́ўкі (поле) каля в. Юшкі Шчуч., ур. Ніўкі́ (поле на месцы сенажаці) Тур.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
прага́л
1. Адкрытая прастора, сенажатная паляна ў лесе, паміж кустамі, на балоце (БРС). Тое ж прага́ліна, прага́лка (БРС), прага́лачак (Стол.).
2. Пралёт, водступ, пакінуты паміж хатамі, узгоркамі, лясамі (БРС).
3. Адна вялікая праталіна (Слаўг.). Тое ж прага́лка (Слаўг., Стол.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
асні́к
1. Асінавы лес, зараснік асінніку (Жытк., Сал., Стол.).
2. Могілкі (Жытк.).
□ ур. Асня́к (паша) Стаўбц.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
зало́м
1. Лука, калена, круты паварот ракі, дарогі (Слаўг.).
2. Паварот поля пад прамым вуглом (Стол.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
ко́ла Круг на зямлі, праведены дзецьмі ў час гульні (Стол.). Тое ж круг, чур, чырта (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
о́ўсянішча Поле, дзе рос авёс (Стол.). Тое ж оўсішча (Жытк., Слаўг., Хойн.).
□ в. Оўсішча Сен. (Касп.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
прымо́л
1. Тое, што і бухта 1, 2; вір. (Стол.).
2. Круты, высокі бераг (Палессе Талст.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
gdzie
1. дзе;
gdzie byłeś? — дзе ты быў?;
gdzie tam! — дзе там!;
wszedł do pokoju, gdzie stał duży stół — ён увайшоў у пакой, дзе (у якім) стаяў вялікі стол;
nie miał gdzie spać — яму не было дзе спаць;
gdzie mi mierzyć się z tobą — дзе мне мерацца з табою;
2. куды;
gdzie idziesz? — куды ідзеш?
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
адвалі́цца, ‑валюся, ‑валішся, ‑валіцца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Аддзяліўшыся, адарваўшыся, адпасці. Са сцяны, пад акном, адваліўся карычневы абломак тынку, упаў на стол. Мележ. // перан. Знікнуць, прайсці (пра адчуванні, пачуцці). Патапчык крочыў на Алеся, потым стаў і крута павярнуў убок. Калі ён знік у гушчарніку, Алесь падняўся. Уся нуда, здаецца, раптам адвалілася ад яго. Чарнышэвіч.
2. Адхіліцца тулавам назад, адкінуцца. Лаўніцкі сеў, адваліўся на спінку крэсла, падрыхтаваўшыся да размовы. Шахавец.
3. Разм. Пад’еўшы, здаволіўшыся, пакінуць есці. [Пракоп:] — От толькі што адваліўся ад сваёй бульбы, дык ваша, мабыць, не ўлезе. Сабаленка.
4. перан. Стаць меншым, паменшаць (пра мароз, спёку і пад.). Мароз адваліўся, і з неба, нізка павісшага над вёскай, церушыў драбнюткі сняжок. Дуброўскі. Пад вечар, калі трохі адвалілася гарачыня, на вялікі брукаваны двор казармы другога бабруйскага батальёна ўвайшоў невысокі дзядок з берасцянай вярэнькаю за плячыма. Грахоўскі.
•••
Рукі адваліліся гл. рука.
Рукі не адваляцца гл. рука.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)