зайсці́, зайду́, зо́йдзеш, зо́йдзе; зайшо́ў, -шла́, -ло́; зайдзі́; зак.

1. Ідучы, мімаходам пабыць дзе-н., наведаць каго-н., наогул прыйсці да каго-н.

З. ў кантору.

З. да сябра.

Зайдзіце да мяне вечарам.

2. па каго-што і з інф. Прыйсці куды-н. па каго-, што-н., з якой-н. мэтай.

З. ў яслі па дзіця.

3. Падысці не прама, а збоку, у абход.

З. ад лесу.

З. з правага боку.

4. Ідучы, трапіць куды-н. далёка, за якую-н. мяжу.

З. ў тыл.

З. па горла ў ваду.

Сонца зайшло за хмары або сонца зайшло (г. зн. схавалася за гарызонтам). Гутарка зайшла за поўнач (перан.). Справа зайшла надта далёка (перан.: перайшла дазволеныя межы).

5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Узнікнуць, пачацца (пра размову, гутарку).

Зайшла гаворка пра літаратуру.

6. Зрабіць ход, пайсці (пра гульні ў карты).

З. тузам (з туза).

7. у што. Заехаць, паглыбіцца.

Цвік зайшоў у сцяну па самую плешку.

|| незак. захо́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць.

|| наз. захо́д, -у, М -дзе, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́драць сов.

1. (вынуть вколоченное, вросшее) вы́тащить, вы́рвать, вы́дернуть;

в. цвік са сцяны́ — вы́тащить (вы́рвать, вы́дернуть) гвоздь из стены́;

в. па́сму валасо́ў — вы́дернуть прядь воло́с;

2. (отделить, вырывая из чего-л.) вы́рвать, вы́драть;

в. ліст з кні́гі — вы́рвать (вы́драть) лист из кни́ги;

3. вы́царапать;

◊ в. во́чы — вы́царапать глаза́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дабі́ць сов.

1. в разн. знач. доби́ть; (раненого, недобитого — ещё) прико́нчить;

д. во́рага — доби́ть врага́;

д. трэ́снутую тале́рку — доби́ть тре́снувшую таре́лку;

д. пара́ненага зве́ра — доби́ть (прико́нчить) ра́неного зве́ря;

2. (окончить вколачивание) доколоти́ть;

д. цвік — доколоти́ть гвоздь;

3. разг. (завершить какую-л. работу) око́нчить, зако́нчить;

◊ д. да ру́чкі — доби́ть до ру́чки

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

увагна́ць

1. (прымусіць увайсці, загнаць) hinéinjagen vt, hinéintreiben* vt;

2. (з сілай убіць) éinschlagen* vt, éinhämmern vt (цвік і г. д.):

◊ увагна́ць у магі́лу [труну́] каго-н j-n ins Grab bríngen*;

увагна́ць у чы́рвань каго-н j-m die Schámröte ins Gesícht tréiben*;

увагна́ць у пот каго-н j-m den Schweiß auf die Stirn tréiben*, j-n schwítzen lássen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

заганя́ць

1. hinéinjagen vt, (hin)éintreiben* vt;

заганя́ць скаці́ну ў хлеў das Vieh in den Stall tréiben*;

2. разм (стаміць) ábjagen vt, ábhetzen vt;

заганя́ць каня́ ein Pferd ábjagen [zu Tóde jágen], zuschánden fáhren*; ein Pferd zuschánden réiten* (верхавога);

3.:

заганя́ць зве́ра паляўн ein Tier hétzen [jágen];

4. разм (забіць цвік і пад.) éinschlagen* vt, tréiben* vt;

5. разм (прадаць) verklóppen vt, lósschlagen* vt, verschéuern vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Сук 1 ’галіна ствала дрэва і яе астатак у дошцы, бервяне’ (ТСБМ, Ласт., ЛА, 1, Сл. ПЗБ, Сцяц. Сл.), ’засохлая галіна’, ’адростак рота’ (Сл. ПЗБ), ’хвосцік у гарбуза’ (ТС), ’скупы чалавек’ (Скарбы, Сцяц. Сл.). Укр., рус. сук, польск. sęk, в.-луж., н.-луж. suk, славін. sąk, чэш., славац. suk, серб.-харв. су̑к, славен. sọ̑k, балг. сък, макед. сак, ст.-слав. сѫкъ. Прасл. *sǫkъ збліжаюць з літ. at‑šankē ’крук, выступ на дрэве; палка’, ст.-інд. çaŋkús ’востры колышак, драўляны цвік, кол’, кімр. cainc ’сук’ (< ḱanki), ст.-ісл. hár ’уключына’ (< hanha‑), якія да і.-е. кораня *ḱonk‑ ’галіна, галуза’, гл. Покарны, 523. Гл. яшчэ Фасмер, 3, 798 з іншай літ-рай; Махэк₂, 592; Бязлай, 3, 285–286; Шустар-Шэўц, 1377; Борысь, 542; ESJSt, 14, 862–863. Пра магчымую сувязь з саха гл. Хэмп, Studia etym. Brun. 3, 97–98. Аб семантычным пераходзе ’нешта крывое, сагнутае’ → ’скупы’ гл. Казлова, Этимология–1982, 49.

Сук 2 ’кастрыца ў прадзіве’ (ТС), суке́ ’сучкі ў воўне’ (карэліц., Шатал.), сучо́к ’скрутак на крутой нітцы’ (ТС), ’вузел’ (Сл. Брэс.). Рус. дыял. сук ’вузел на вяроўцы, на поясе і г. д.’, чэш. мар. suk ’вузялок’. Аддзеяслоўны дэрыват ад сукаць; гл. Махэк₂, 592.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

патро́н ​1, ‑а, м.

1. Гільза з капсулем, зарадам і куляй або шротам. Шура адцягнуў затвор, загнаў патрон у канал ствала. Навуменка.

2. Частка электрычнага прыстасавання, куды ўкручваецца лямпачка. [Рабочы] прынёс і павесіў на цвік, убіты ў сцяну, шнур з электрычным патронам. Арабей.

3. У такарным і свідравальным станку — прыстасаванне для замацавання дэталі, якая апрацоўваецца. Іван замацаваў чарговую дэталь у патрон і ўключыў матор. Ваданосаў.

[Фр. patron.]

патро́н ​2, ‑а, м.

1. У Старажытным Рыме — асоба, якая брала пад сваю апеку і залежнасць свабодных, але бедных або непаўнапраўных грамадзян. // перан. Заступнік, абаронца. // У католікаў — святы, якога лічаць заступнікам і апекуном таго, хто носіць яго імя, або апекуном, абаронцам якога‑н. горада, абшчыны.

2. У капіталістычных краінах — гаспадар якой‑н. фірмы, прадпрыемства. // Разм. Непасрэдны начальнік у адносінах да сваіх падначаленых. [Мая] выпісвала і перакладала па тэме свайго патрона розныя весткі з замежных крыніц. Сабаленка.

[Ад лац. patronus — апякун.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

забіва́ць​II

1. (цвік у сцяну і г. д.) schlágen* vt; zúnageln vt, vernágeln vt (цвікамі); zústopfen vt, verstópfen vt (заткнуць);

2. спарт:

забіва́ць гол ein Tor schíeßen*;

3. (на смерць) tótschlagen* аддз vt, erschlágen* vt; ermórden vt (наўмысна);

◊ забіва́ць каму-н галаву́ драбязо́й [глу́пствамі] j-m die Óhren ábreden [voll schwätzen]; j-n mit séinem Geschwätz nérven [-fn];

забіва́ць сабе́ чым-н галаву́ sich (D) etw. steif und fest éinbilden

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

зачапі́цца I сов., в разн. знач. зацепи́ться;

з. рука́мі за сук — зацепи́ться рука́ми за сук;

рука́ў ~пі́ўся за цвік — рука́в зацепи́лся за гвоздь

зачапі́цца II сов.

1. (за што) заде́ть; споткну́ться (обо что), запну́ться;

з. за крэ́сла — заде́ть за стул;

з. за паро́г — споткну́ться о поро́г;

2. (з кім) перен. связа́ться; затро́нуть (кого), заде́ть (кого)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́рвацца сов.

1. прям., перен. вы́рваться;

в. з рук — вы́рваться из рук;

в. з-пад прыгнёту — вы́рваться из-под гнёта;

2. (стремительно выйти наружу) вы́рваться;

по́лымя ~валася з ко́міна — пла́мя вы́рвалось из трубы́;

стогн ~ваўся з грудзе́й — стон вы́рвался из груди́;

3. (отделиться) вы́рваться, оторва́ться; (выскользнуть, выпасть) вы́дернуться;

гу́зік ~ваўся — пу́говица вы́рвалась (оторвала́сь);

цвік ~ваўся — гвоздь вы́дернулся

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)