Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

чмяк, выкл. у знач. вык.

Разм. Ужываецца паводле знач. дзеясл. чмякаць — чмякнуць і чмякацца — чмякнуцца.

чмя́канне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. чмякаць.

чмя́кацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

Разм. Падаць, валіцца з глухім гукам. Вада ажно закіпела ад бурбалак, нібы на раку абрушыўся град; глуха чмякаліся, разрываючыся і ўзнімаючы фантаны, міны. Хадкевіч.

чмя́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Тое, што і чвякаць. Спрытна падбіраючы пачастунак, .. [лось] моцна чмякаў і, відаць, ад задавальнення ківаў сваімі прыгожымі, расхіленымі на бакі лапатападобнымі рагамі. Ляўданскі. Зямля набракла, боты чмякалі па гразі. Хомчанка.

чмя́кнуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.

Аднакр. да чмякацца.

чмя́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

1. Аднакр. да чмякаць.

2. Ударыць чым‑н., кінуць, утварыўшы глухі гук. Аксана, падышоўшы бліжэй, чмякнула вобземлю два даволі ладныя клункі. Сачанка.

чмялі́ны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да чмяля, уласцівы яму. Чмяліны мёд. □ Маленькіх пчаляроў у Пуцілкавічах было многа. У час сенакосу яны збіралі чмяліныя гнёзды і пераносілі іх у свае берасцяныя вуллі. С. Александровіч. // Такі, як у чмяля (пра гул, голас). Струн гітарных гул чмяліны, Кастаньет бусліны клёкат. Дзве ружовых гітарысткі Абарвалі дзве струны. Панчанка. Манатонны, нудны постук колаў чмяліным гудам поўз у вушы. Шашкоў.