Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

аце́слівасць, ‑і, ж.

Разм. Уласцівасць ацеслівага.

аце́слівы, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. Пра хлеб, спечаны з дрэнна прыгатаванага цеста; не пульхны, глёўкі. Хлеб быў жоўта-шэры, ацеслівы, рэдкі, ён нават не пах хлебам, а так нечым кіслым. Арабей.

2. перан. Нясвежы, памяты. Сонны ацеслівы твар. // Прыдуркаваты, недапечаны. [Шпакоўскі:] — Маці не хоча аддаць Наташу за Высоцкага. Той характарам круты. А Наташа не хоча ісці за Саладуху. Гэты нейкі ацеслівы. Гурскі.

ацёк, ‑у, м.

Пухліна, якая ўзнікае ад лішку вадкасці ў тканках. Ацёк лёгкіх.

ацёклы, ‑ая, ‑ае.

Які мае ацёчнасць. Яго твар, крыху ацёклы, але мала маршчыністы. Кулакоўскі.

ацёл, ‑у, м.

Роды ў кароў і некаторых іншых жвачных.

ацёлачны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да ацёлу. Ацёлачны перыяд.

ацёрты, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад ацерці.

ацёчнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць ацёчнага; тое, што і ацёк.

ацёчны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да ацёку.

2. Які мае ацёк, ацёчнасць. Ацёчныя ногі. □ Згорблены, з нездаровым, ацёчным тварам, выціраючы рукі кашлатым ручніком, [доктар] падышоў да раненага. Мележ.

аціра́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

Разм.

1. Церціся аб што‑н. Мітрафан пахіліўся і ўзяў за ашыйнік сабаку, які аціраўся ля ног. Самуйлёнак.

2. перан. Быць, знаходзіцца дзе‑н., каля каго‑н. без пэўнага занятку. Стасюк аціраўся каля вялікіх і ўсё дурыўся. Чорны.