Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

азяро́дны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да азярода. І не паспеў [Юзік] вокам акінуць азяродныя рэбры, як счуў: не то кашлянуў нехта, не то замармытаў, зашамацеў. Баранавых.

азярцо́, ‑а, н.

Памянш. да возера; невялікае возера.

азяры́на, ‑ы, ж.

Памянш. да возера; невялікае возера. У іх [дзядзькі і Костуся] раней была намова Схадзіць у луг на азярыны І патрывожыць род тхарыны, На рэчцы загарадзь паправіць І новы буч яшчэ паставіць. Колас.

азяры́шча, ‑а, н.

Месца, дзе некалі было возера.

ай, выкл.

Часта вымаўляецца з паўтарэннем: ай-ай і ай-ай-ай.

1. Выказвае боль, спалох, страх. Ай, баліць! Ай, баюся!

2. Выказвае здзіўленне, захапленне, радасць і пад. Вось дык дзеці! Ай, малайцы! Вока радуецца! Гурскі.

3. Выказвае жаль, засмучэнне і пад. Дайшла да.. [Журавінкі] ўчора падвечар чутка, што начальнік палітаддзела можа ў калгас наведацца. І ай жа позна дайшла! Што цяпер можна зрабіць? Лобан.

4. у знач. выкл. ах. Ай, як хораша ў лесе!

айва́, ‑ы, ж.

1. Паўднёвае пладовае дрэва сямейства ружакветных.

2. Плод гэтага дрэва, падобны на яблык і грушу, цвёрды, даўкі на смак. / у знач. зб. Варэнне з айвы.

[Цюрк.]

айво́вы, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да айвы. Айвовы сад. // Прыгатаваны з айвы. Айвовае варэнне.

айкані́міка, ‑і, ДМ ‑міцы, ж.

Спец. Раздзел тапанімікі, які вывучае айконімы, заканамернасці іх узнікнення, развіцця і функцыяніравання.

айкані́мія, ‑і, ж.

Спец. Сукупнасць уласных назваў населеных пунктаў пэўнай тэрыторыі. Айканімія Міншчыны.

а́йканне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. айкаць.