не́шта
займеннік, няпэўны, безасабовы
|
адз. |
| - |
| Н. |
не́шта |
| Р. |
не́чага |
| Д. |
не́чаму |
| В. |
не́шта |
| Т. |
не́чым |
| М. |
не́чым |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
не́шта
прыслоўе
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| не́шта |
- |
- |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
не́шта¹, не́чага, не́чаму, не́шта, не́чым, аб не́чым; займ. неазнач.
1. Невядома, незразумела што; штосьці.
Н. пісаць.
2. звычайна ў Н і В. Нейкі прадмет, з’ява, пачуццё і пад.
Н. страшнае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
не́шта², прысл.
1. Чагосьці, чамусьці, невядома чаму.
Н. нездаровіцца.
2. Прыблізна.
Цягнік спазніўся н. на гадзіну.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
не́шта I (род. не́чага, дат. не́чаму, вин. не́шта, твор., предл. не́чым) мест. неопр., ср. что́-то; (в форме им. и вин. — ещё) не́что;
н. ка́зачнае — что́-то (не́что) ска́зочное;
яны́ ра́іліся аб не́чым — они́ сове́товались о чём-то;
◊ н.-не́йкае — что́-то (не́что) тако́е;
н. накшта́лт... — что́-то (не́что) вро́де (наподо́бие)...;
н. сярэ́дняе — не́что сре́днее;
н. не то́е — что́-то не то
не́шта II нареч.
1. что́-то;
н. нездаро́віцца — что́-то нездоро́вится;
н. дні праз тры — что́-то дня че́рез три;
2. почему́-то, отчего́-то, что́-то;
н. не спі́цца — почему́-то (отчего́-то, что́-то) не спи́тся;
◊ н. адзі́н раз — ка́к-то раз, одна́жды, в оди́н прекра́сный день
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
не́шта 1, нечага, нечаму, нешта, нечым, аб нечым, займ. неазначальны.
1. Невядома, незразумела што. Дзядзя Косця сядзеў за сталом і нешта пісаў. Шчарбатаў. Мікола нешта сканфужана прамармытаў і, прыгнуўшыся, пайшоў з пакоя. Даніленка. // Што‑н. неакрэсленае, пакуль што няяснае; штосьці. Дзедаваму цярпенню прыходзіў канец — трэба кудысьці ісці, трэба нешта рабіць. Колас. Лукаша як быццам нешта затрымлівала. Кавалёў.
2. звычайна ў Н і В. Нейкі прадмет, з’ява, пачуццё і пад. Нешта паставіў [бацька] на стол, зняў пінжак, потым зачэрпнуў конаўкай вады з вядра, выпіў. Кандрусевіч. У далечыні сіняваты лес, вада і неба зліваюцца ў нешта адно. Ермаловіч. / Тое ж з азначэннем. На забалочанай сенажаці з’явілася з туману нешта цёмнае, жывое і набліжаецца да лесу. В. Вольскі. Нешта казачнае бачу я ў багатых колерах неба... Бядуля.
не́шта 2, прысл.
1. Чагосьці, чамусьці, невядома чаму. Нешта нездаровіцца. □ Неўзабаве мы бачылі, як двое селі на воз і нешта вельмі высока сядзелі на ім. Чорны. [Максім:] — Ды нешта ты, Сяргей, раптам загаварыў, як па-пісанаму. Машара.
2. (у спалучэнні з прыназ.). Прыблізна. Штодня нешта пад восем гадзін па нашу брыгаду ў Лазюкі прыязджаў грузавік. Вышынскі. Ужо асушана нешта каля пяцісот гектараў, а экскаватарчыкі нястомна ўсё ідуць, усё чэрпаюць глыбінныя пласты палескай зямлі. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Не́шта ’штосьці’ (Гарэц., Касп., Шат.), нѣшта ’тс’ (Грыг., Нас.), не́шта ’нешта; чамусьці’ (Янк. 1, Сл. ПЗБ; докш., Янк. Мат.), не́што ’тс’ (Сл. ПЗБ), не́шчо ’штосьці; чамусьці; неяк, як-небудзь’ (ТС), памянш. не́штачка (Некр., Янк. 3.). З не- (нѣ‑) і што (шчо), гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зблю́зніць
‘сказаць лухту, схлусіць; зрабіць нешта бязглуздае; учыніць нешта блюзнерскае’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
зблю́зню |
зблю́знім |
| 2-я ас. |
зблю́зніш |
зблю́зніце |
| 3-я ас. |
зблю́зніць |
зблю́зняць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
зблю́зніў |
зблю́знілі |
| ж. |
зблю́зніла |
| н. |
зблю́зніла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
зблю́зні |
зблю́зніце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
зблю́зніўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
заны́ць, -ны́ю, -ны́еш, -ны́е; зак.
Пачаць ныць.
Нешта сэрца заныла.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
что́-тоII нареч., разг.
1. (в некоторой степени, несколько; вроде) не́шта;
что́-то о́коло со́тни не́шта каля́ со́тні;
что́-то вро́де флане́ли не́шта накшта́лт флане́лі;
2. (почему-то; неясно почему) не́шта, чаму́сьці;
он что́-то пло́хо вы́глядит ён не́шта (чаму́сьці) дрэ́нна выгляда́е.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)