Verbum

Жлоб ₁ ’жолаб’ (смаргон., Шатал.). З польск. żłób (р. скл. żłoba) ’тс’. Зафіксавана ўжо ў 1589 г. жлобъ (Булыка, Запазыч., 114). Параўн. з поўнагалоссем жолаб.

Жлоб ₂ ’скнара’ (хойн., Шатал.). Рус. наварас. жло́ба ’тс’, рус., укр. прастамоўе жлоб ’скнара, эгаіст, упарты, неразвіты, цёмны чалавек’, польск. żłób ’цёмны, неразвіты, дурны чалавек’. Параўн. ідыш [žlob] ’правінцыял, дзеравеншчына, грубы, неадукаваны чалавек’, дзе слова, аднак, не этымалагізуецца надзейна. Параўн. яшчэ шалапут (гл.) з магчымасцю экспрэсіўнага азванчэння зычных і польск. непоўнагалоснай формай. Аднак у польск. адпаведная глухая форма, здаецца, адсутнічае, а іначай цяжка тлумачыць бел. форму. Перанос у польск. żłób ’жолаб, яслі’ на ’вясковец’ і далейшае развіццё значэння семантычна неверагодныя. Магчымасць сувязі з żłopać ’піць жадна і гучна’ (параўн. жлокаць): ’той, хто прагна п’е, есць з чвяканнем’ > ’скнара, неадукаваны чалавек’ не выключана, але і не мае дакладнага семантычнага і фармальнага пацвярджэння, хаця і зафіксавана польск. варш. żłopak ’п’яніца’ (Вечаркевіч, Słownik; Тувім, Słownik). Слова амаль не фіксавалася ва ўсх.-слав. лексікаграфіі, хаця вядома ў прастамоўі дастаткова шырока.

◎ Нігілю́зны ’непрыгожы, неахайны’ (жлоб., Жыв. сл.). Няясна.

◎ Пра́вілка ’распорка’ (жлоб., ельск., Мат. Гом.). Да правіла (гл.).

◎ Плі́кнуць ’пстрыкнуць (выключальнікам)’ (жлоб., Мат. Гом.). Гукапераймальнае, параўн. наступнае слова.

◎ Нехупа́вы ’непрыглядны, несамавіты’ (жлоб., Жыв. сл.), ’нясмелы, сарамяжлівы’ (Мат. Гом.). Гл. хупивы.⇉(

◎ Ніссялю́ба ’неахвотна’ (жлоб., Мат. Гом.). Няясна; апошняя частка суадносіцца з любіць (гл.).

◎ Пуце́ль ’кісель на малацэ’ (жлоб., Мат. Гом.). Няясна, канец слова нагадвае кісель.

◎ Наспасобіць ’прыдбаць, назапасіць’ (жлоб., Жыв. сл.), ’назапасіць у патрэбнай колькасці’ (Нас.). Гл. спасобіць.

Прыснасці́ць (пріснасьці́ць) ’прыладзіць’ (Бяльк.), прыснасці́цца ’прыладзіцца, прымасціцца’ (жлоб., Нар. словатв.). Да снасць (гл.).

◎ Пасня́к (збор.) ’хрушчы’ (жлоб., Мат. Гом.). У выніку кантамінацыі лексем посны і праснак (гл.).