Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Жлоб 1 ’жолаб’ (смаргон., Шатал.). З польск. żłób (р. скл. żłoba) ’тс’. Зафіксавана ўжо ў 1589 г. жлобъ (Булыка, Запазыч., 114). Параўн. з поўнагалоссем жолаб.
Жлоб 2 ’скнара’ (хойн., Шатал.). Рус. наварас. жло́ба ’тс’, рус., укр. прастамоўе жлоб ’скнара, эгаіст, упарты, неразвіты, цёмны чалавек’, польск. żłób ’цёмны, неразвіты, дурны чалавек’. Параўн. ідыш [žlob] ’правінцыял, дзеравеншчына, грубы, неадукаваны чалавек’, дзе слова, аднак, не этымалагізуецца надзейна. Параўн. яшчэ шалапут (гл.) з магчымасцю экспрэсіўнага азванчэння зычных і польск. непоўнагалоснай формай. Аднак у польск. адпаведная глухая форма, здаецца, адсутнічае, а іначай цяжка тлумачыць бел. форму. Перанос у польск. żłób ’жолаб, яслі’ на ’вясковец’ і далейшае развіццё значэння семантычна неверагодныя. Магчымасць сувязі з żłopać ’піць жадна і гучна’ (параўн. жлокаць): ’той, хто прагна п’е, есць з чвяканнем’ > ’скнара, неадукаваны чалавек’ не выключана, але і не мае дакладнага семантычнага і фармальнага пацвярджэння, хаця і зафіксавана польск. варш. żłopak ’п’яніца’ (Вечаркевіч, Słownik; Тувім, Słownik). Слова амаль не фіксавалася ва ўсх.-слав. лексікаграфіі, хаця вядома ў прастамоўі дастаткова шырока.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нігілю́зны ’непрыгожы, неахайны’ (жлоб., Жыв. сл.). Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пра́вілка ’распорка’ (жлоб., ельск., Мат. Гом.). Да правіла (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Плі́кнуць ’пстрыкнуць (выключальнікам)’ (жлоб., Мат. Гом.). Гукапераймальнае, параўн. наступнае слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нехупа́вы ’непрыглядны, несамавіты’ (жлоб., Жыв. сл.), ’нясмелы, сарамяжлівы’ (Мат. Гом.). Гл. хупивы.⇉(
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ніссялю́ба ’неахвотна’ (жлоб., Мат. Гом.). Няясна; апошняя частка суадносіцца з любіць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пуце́ль ’кісель на малацэ’ (жлоб., Мат. Гом.). Няясна, канец слова нагадвае кісель.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
е́рнік Месца на лузе, дзе расце трава аер Acorus (Глуск. Янк. I). Тое ж я́рый (Жлоб.), я́вір, явіррё, я́вірнік, я́вірні́шча, я́вірышча, явірняччо (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
◎ Наспасобіць ’прыдбаць, назапасіць’ (жлоб., Жыв. сл.), ’назапасіць у патрэбнай колькасці’ (Нас.). Гл. спасобіць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)