галадо́ўля
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
| Н. |
галадо́ўля |
| Р. |
галадо́ўлі |
| Д. |
галадо́ўлі |
| В. |
галадо́ўлю |
| Т. |
галадо́ўляй
галадо́ўляю |
| М. |
галадо́ўлі |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
галадо́ўля ж., разг. го́лод м., голодо́вка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
галадо́ўля, ‑і, ж.
Разм. Галаданне, голад (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Галадо́ўля ’голад, галадаванне’ (БРС, Касп., Шат.). Як і галадо́ўка, утварэнне ад дзеяслова галадава́ць. Суф. ‑оўля звычайна з’яўляецца пры вытворных назоўніках (для абазначэння дзеяння) ад дзеясловаў з марфемай *ov‑ (*‑ou̯‑): будава́ць — будоўля і г. д.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
На́дгаладзь ’не даядаючы, галодна’ (калінк., З нар. сл.), надгаладзень ’тс’ (слуц., Нар. сл.). З над (значэнне меры) і назоўніка *голодь(нь) ’галадоўля’ ў старым він. скл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ *Пашэ́ўля, лун. пошэуля ’салома на вільчыку’ (Нар. сл.). Палескае. Да па‑шыць, па‑шываць < шыць (гл.). Суфіксу ‑эў‑ля ў літаратурнай мове адпавядае -оўля: галадоўля, гадоўля, у ц.-Палес. гаворках -іўля: драг. годиўля, зыміўля, купіўля.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
голодо́вка
1. (отказ от пищи в знак протеста) галадо́ўка, -кі ж.;
2. (голод) галадо́ўля, -лі ж., го́лад, -ду м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Тарго́ўля ’торг, купля’ (Байк. і Некр.), ’гандаль’ (Бяльк.), ’гандлёвая сетка’ (даўг., Сл. ПЗБ), ’гандлёвая дзейнасць’ (брасл., Сл. ПЗБ). Укр. торгі́вля ’гандаль’, рус. торго́вля ’тс’. Усходнеславянскае арэальнае ўтварэнне ад таргаваць (гл.) па тыпу гадоўля (ад гадаваць), галадоўля (ад галадаць) і пад.; адносна ўтварэнняў з суф. ‑оўл‑я гл. Сцяцко, Афікс. наз., 91. З захаду беларускага моўнага арэала актыўна выцяснялася германізмам (ідышызмам?) гандаль.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
голад, галадоўка, недаяданне / у жывёлы: бяскорміца; галадоўля, галадаванне, галадуха, галаднеча, бясхлеб'е, бясхлебіца (разм.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)