напінды́рыць

‘пышна апрануць каго-небудзь; выставіць каго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. напінды́ру напінды́рым
2-я ас. напінды́рыш напінды́рыце
3-я ас. напінды́рыць напінды́раць
Прошлы час
м. напінды́рыў напінды́рылі
ж. напінды́рыла
н. напінды́рыла
Загадны лад
2-я ас. напінды́р напінды́рце
Дзеепрыслоўе
прош. час напінды́рыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

набы́чыць

‘выгнуць, выставіць наперад, напружыць што-небудзь (лоб, грудзі, жывот і пад.)’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. набы́чу набы́чым
2-я ас. набы́чыш набы́чыце
3-я ас. набы́чыць набы́чаць
Прошлы час
м. набы́чыў набы́чылі
ж. набы́чыла
н. набы́чыла
Загадны лад
2-я ас. набы́ч набы́чце
Дзеепрыслоўе
прош. час набы́чыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вы́тыркнуць, -ну, -неш, -не; вы́тыркнуў; -ні; -нуты; зак., каго-што (разм.).

Выставіць, высунуць за межы чаго-н.; утварыць выступ.

В. ногі ў праход.

В. галаву.

|| незак. вытырка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

апо́шліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., каго-што.

Зрабіць пошлым; выставіць як дробнае, нікчэмнае. Апошліць пачуцці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

афішы́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., каго-што.

Выставіць (выстаўляць) напаказ, шырока абвясціць (абвяшчаць).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перагу́дзіць

‘абвінаваціць, пераганіць усіх (многіх), усё (многае), выставіць што-небудзь з дурнога боку (перагудзіць увесь тавар)’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. перагу́джу перагу́дзім
2-я ас. перагу́дзіш перагу́дзіце
3-я ас. перагу́дзіць перагу́дзяць
Прошлы час
м. перагу́дзіў перагу́дзілі
ж. перагу́дзіла
н. перагу́дзіла
Загадны лад
2-я ас. перагу́дзь перагу́дзьце
Дзеепрыслоўе
прош. час перагу́дзіўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вы́хіліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.

Разм. Выставіць, паказаць з-за ўкрыцця. Выхіліць галаву з-за вугла.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перадаражы́ць

‘выставіць высокі кошт і праз гэта не прадаць што-небудзь і без прамога дапаўнення (у значэнні перадаражыцца)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. перадаражу́ перадаражы́м
2-я ас. перадаражы́ш перадаражыце́
3-я ас. перадаражы́ць перадаража́ць
Прошлы час
м. перадаражы́ў перадаражы́лі
ж. перадаражы́ла
н. перадаражы́ла
Загадны лад
2-я ас. перадаражы́ перадаражы́це
Дзеепрыслоўе
прош. час перадаражы́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Выбруха́ніцца ’выставіць жывот наперад з гонару’ (Нас.). Да бру́ха ’жывот’, бруха́н ’чалавек з вялікім жыватом’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ По́сарам ’сарамнавата’ (Нас.), параўн. укр. посоромити ’выставіць на сорам’, польск. posromić ’зняважыць, зняславіць, выставіць на сорам’, ст.-польск. posromać ’прысароміць’. Адвербіялізаванае > Тварэнне ад пасароміць ’пасарамаціць; зняславіць’, гл. сорам. Падобным чынам у кантэксце адвербіялізаваўся польск. wstyd ’тс’. Прыстаўка па‑ надае значэнне меншай ступені праяўлення якасці, параўн. no‑мала ’малавата’, по‑многа ’мнагавата’, по‑ценко ’танкавага’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)