манеўро́вы ж.-д. маневро́вый; (предназначенный для станционных манёвров — ещё) манёвренный;
м. дыспе́тчар — маневро́вый диспе́тчер;
м. параво́з — маневро́вый (манёвренный) парово́з
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лакаматы́ў, ‑тыва, м.
Машына (паравоз, цеплавоз, электравоз і пад.) для перамяшчэння па рэйках вагонаў, цыстэрнаў, платформаў і пад. Па пуцях рушыў вялікі .. лакаматыў, цяжка пыхкаючы адпрацаванай парай. Васілёнак.
[Фр. locomotive ад лац. loco moveo— рухаю з месца.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
манеўрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; незак.
1. Рабіць манеўр, манеўры (у 1, 3 і 4 знач.).
Паравоз манеўруе.
2. Лавіраваць, абыходзіць перашкоду.
М. сярод перашкод.
3. перан. Дзейнічаць так, каб ашукаць каго-н.; хітрыць (разм.).
Няма чаго м.
4. перан., чым. Умела распараджацца чым-н., выкарыстоўваць што-н.
М. тэхнікай.
|| зак. зманеўрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е (да 1 і 2 знач.).
|| наз. манеўрава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
танк 1, ‑а, м.
Баявая бронемашына на гусенічным хаду з вялікай праходнасцю, якая ўзброена пушкай і кулямётамі, устаноўленымі ў рухомай гарматнай вежы. Танк-амфібія. □ Грозныя танкі «Т–34» ішлі з завода проста ў бойку. Кулакоўскі.
[Англ. tank.]
танк 2, ‑а, м.
Спецыяльна абсталяваны бак, цыстэрна для захоўвання і транспарціроўкі вадкасцей. Танк для захоўвання малака.
•••
Танк-паравоз — паравоз, у якога запасы вады і паліва знаходзяцца не ў тэндэры, а ў баках на самой машыне.
[Англ. tank.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
параво́знік, ‑а, м.
Разм. Чыгуначны рабочы, які абслугоўвае паравоз. Трэба быць, напэўна, сапраўды паравознікам, каб ведаць, што адчувае машыніст перад адпраўкай лакаматыва ў рэйс!.. Васілёнак. // Разм. Работнік паравозабудаўнічага завода.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пашчапа́цца, ‑аецца; зак.
Раскалоцца на часткі, на шчэпкі. Палена пашчапалася. Дошка пашчапалася. □ Вось, вось, здаецца, шыбане пад адхон паравоз, пашчапаюцца колы на крыжавінах ці ў пух разляцяцца стрэлкі. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лязг, ‑у, м.
Тое, што і ляск (у 1 знач.). Пыхкаючы параю, пад мост .. нырнуў паравоз і з грукатам і лязгам, як у прорву, пацягнуў за сабою даўжэзны састаў. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сцяжны́, ‑ая, ‑ое.
Спец.
1. Які служыць, прызначаны для сцяжкі. Сцяжны болт.
2. Такі, што замацоўваецца сцяжкай. Падчапілі .. паравоз, рванулі раз і два, аж гулі, напіналіся, як струны, сцяжныя мацаванні. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
крана́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., каго-што.
1. Датыкацца, дакранацца да каго-, чаго-н.; чапаць.
К. рукой.
Нельга к. ядавітыя расліны.
2. Парушаць чый-н. спакой, турбаваць; закранаць каго-, што-н. у гутарцы, прамове.
Яна не хацела кранаць маці.
Аграном кранаў пытанні ўрадлівасці глебы.
3. перан. Хваляваць, расчульваць.
Маё сэрца кранаюць родныя краявіды.
4. Прыводзіць у рух.
Паравоз кранае вагоны.
|| зак. крану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мане́ўр, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Перамяшчэнне баявых сіл з мэтай нанесці ўдар праціўніку.
Абходны м.
М. партызан.
2. перан. Прыём з мэтай ашукаць, перахітрыць каго-н.
Нескладаны м.
3. толькі мн. Тактычныя заняткі вялікай колькасці войск або флоту ва ўмовах, блізкіх да баявых.
Асеннія манеўры.
4. толькі мн. Перамяшчэнне вагонаў і паравозаў на чыгуначных пуцях пры састаўленні цягнікоў.
|| прым. манеўро́вы, -ая, -ае (да 4 знач.).
М. паравоз.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)