адлу́плены I

1. отлу́пленный;

2. разг. ото́рванный;

1, 2 см. адлупі́ць I

адлу́плены II разг. отколо́ченный, отлу́пленный; см. адлупі́ць II

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паадлу́пліваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Разм. Адлупіць, ададраць у многіх месцах, усюды. Паадлупліваць рукавы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хваста́ч, ‑а, м.

Абл. Трапкач. [Маці] схапіла са сцяны палатняны хвастач ды за .. [сынам], хацела адлупіць. Ставер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адбато́жыць

‘учыніць кару, пакараць, адлупіць каго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. адбато́жу адбато́жым
2-я ас. адбато́жыш адбато́жыце
3-я ас. адбато́жыць адбато́жаць
Прошлы час
м. адбато́жыў адбато́жылі
ж. адбато́жыла
н. адбато́жыла
Загадны лад
2-я ас. адбато́ж адбато́жце
Дзеепрыслоўе
прош. час адбато́жыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

адбатэ́жыць

‘учыніць кару, пакараць, адлупіць каго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. адбатэ́жу адбатэ́жым
2-я ас. адбатэ́жыш адбатэ́жыце
3-я ас. адбатэ́жыць адбатэ́жаць
Прошлы час
м. адбатэ́жыў адбатэ́жылі
ж. адбатэ́жыла
н. адбатэ́жыла
Загадны лад
2-я ас. адбатэ́ж адбатэ́жце
Дзеепрыслоўе
прош. час адбатэ́жыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вы́лупцаваць, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; зак., каго.

Моцна пабіць, адлупіць. [Мар’я:] — Малыя дзеці жартачкі над ім [дзядзькам] строяць, пужаюць з рагаткі. Аднаго злавіла — вылупцавала. Лось.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адлупцава́ць, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; зак., каго.

Разм. Моцна набіць; адлупіць (у 2 знач.). Маці, не разабраўшыся, расперазала фартух і адлупцавала Грышу паскамі. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паадлу́пліваць сов.

1. (отделяя, снять кожуру, шелуху) отлупи́ть;

2. разг. оторва́ть;

1, 2 см. адлупі́ць I

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ададраць, аддзерці, адарваць; адлупіць (разм.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

Лупцава́ць, лупцова́ць ’біць, хвастаць’, ’стукаць, удараць па чым-небудзь’ (ТСБМ, Гарэц., Растарг., Шат., Касп., ТС), ’сцёбаць пугай, дубцом’ (КЭС, лаг.), лупцова́цца ’біцца, тузацца’ (ТС). Укр. лупцюва́ти, лупцева́ть ’тс’, уладз. ’знімаць скуру з жывёлы’, смал., тул. ’есці з вялікім апетытам’, варон. лупцеваться ’біцца’, разан. лупцевня́ ’бойка’. Паходзяць з ⁺лупсовать, пск., цвяр., тул., бран., валаг., перм., урал. лупсовать ’моцна біць, лупцаваць’, валаг. лупсоваться ’біцца’, а гэтыя — з ⁺лупсать, лупсить, пск., цвяр. лупси́ть ’моцна каго-небудзь біць, адлупіць’, алан. ’шмат есці’, наўг. лупса́нить ’біць, хвастаць’. Апошнія з’яўляюцца балтызмамі, параўн. літ. lupsė́ti, lapsė́ti ’біць, махаць крыламі’, ’жэстыкуляваць’, lupsénti, lapsénti ’лапчыва, прагна есці’, lùpsena ’біццё, пабоі’, а са значэннем ’здыхаць’ літ. lapsénti, відаць, звязана з зах.-укр. лупеса́ти ’лупіць, здзіраць скуру’. Зяленін (РФВ, 54, 115) намагаецца растлумачыць паходжанне рус. лупси́ть ’біць’ з эст. lopsima ’біць’. Фасмер (2, 535) тлумачыць гэтыя дзеясловы як пашырэнне асновы дзеяслова лупи́ть. Сюды ж лупца́нка, лупцоўка ’лупцаваны’, лупцану́ць (Мат. Гом., ТСБМ, Бяльк., Касп., Шат.; КЭС, лаг.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)