працмы́гаць

‘працмыгаць што-небудзь і без прамога дапаўнення (пра каго-небудзь, што-небудзь, аб кім-небудзь, чым-небудзь)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. працмы́гаю працмы́гаем
2-я ас. працмы́гаеш працмы́гаеце
3-я ас. працмы́гае працмы́гаюць
Прошлы час
м. працмы́гаў працмы́галі
ж. працмы́гала
н. працмы́гала
Загадны лад
2-я ас. працмы́гай працмы́гайце
Дзеепрыслоўе
прош. час працмы́гаўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

прашпегава́ць

‘прашпегаваць што-небудзь і без прамога дапаўнення (пра каго-небудзь, што-небудзь, аб кім-небудзь, чым-небудзь)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. прашпегу́ю прашпегу́ем
2-я ас. прашпегу́еш прашпегу́еце
3-я ас. прашпегу́е прашпегу́юць
Прошлы час
м. прашпегава́ў прашпегава́лі
ж. прашпегава́ла
н. прашпегава́ла
Загадны лад
2-я ас. прашпегу́й прашпегу́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час прашпегава́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

прымо́віць

‘сказаць у дадатак, дапоўніць (прымовіць што-небудзь і пра каго-небудзь, што-небудзь, аб кім-небудзь, чым-небудзь)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. прымо́ўлю прымо́вім
2-я ас. прымо́віш прымо́віце
3-я ас. прымо́віць прымо́вяць
Прошлы час
м. прымо́віў прымо́вілі
ж. прымо́віла
н. прымо́віла
Загадны лад
2-я ас. прымо́ў прымо́ўце
Дзеепрыслоўе
прош. час прымо́віўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

прыпра́жыць

‘апрацаваць што-небудзь моцным жарам; пачаць моцна пячы (пра сонца) каго-небудзь, што-небудзь (прыпражыць галаву) і без прамога дапаўнення’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. прыпра́жу прыпра́жым
2-я ас. прыпра́жыш прыпра́жыце
3-я ас. прыпра́жыць прыпра́жаць
Прошлы час
м. прыпра́жыў прыпра́жылі
ж. прыпра́жыла
н. прыпра́жыла
Загадны лад
2-я ас. прыпра́ж прыпра́жце
Дзеепрыслоўе
прош. час прыпра́жыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

удабраво́ліць

‘выказаць ласку, спрыяць каму-небудзь, чаму-небудзь (удабраволіць дзеянні каго-небудзь і ўдабраволіць пасадзіць цара на трон)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. удабраво́лю удабраво́лім
2-я ас. удабраво́ліш удабраво́ліце
3-я ас. удабраво́ліць удабраво́ляць
Прошлы час
м. удабраво́ліў удабраво́лілі
ж. удабраво́ліла
н. удабраво́ліла
Загадны лад
2-я ас. удабраво́ль удабраво́льце
Дзеепрыслоўе
прош. час удабраво́ліўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ускры́ліць

‘узняцца ўгару на крылах (і ў пераносным значэнні); надаць каму-небудзь сілу, надзею (ускрыліць каго-небудзь, што-небудзь)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. ускры́лю ускры́лім
2-я ас. ускры́ліш ускры́ліце
3-я ас. ускры́ліць ускры́ляць
Прошлы час
м. ускры́ліў ускры́лілі
ж. ускры́ліла
н. ускры́ліла
Загадны лад
2-я ас. ускры́ль ускры́льце
Дзеепрыслоўе
прош. час ускры́ліўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ускрыля́ць

‘уздымацца ўгару на крылах (і ў пераносным значэнні); надаваць каму-небудзь сілу, надзею (ускрыляць каго-небудзь, што-небудзь)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. ускрыля́ю ускрыля́ем
2-я ас. ускрыля́еш ускрыля́еце
3-я ас. ускрыля́е ускрыля́юць
Прошлы час
м. ускрыля́ў ускрыля́лі
ж. ускрыля́ла
н. ускрыля́ла
Загадны лад
2-я ас. ускрыля́й ускрыля́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час ускрыля́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Лэхнуць ’быць адданым каму-небудзь, прападаць за кім-небудзь, вельмі любіць што- або каго-небудзь’ (стаўб., Жыв. сл.). Да лахаць1 (гл.). З прычыны экспрэсіўнасці ‑а‑ > ‑э‑.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Падаба́ць, падаба́цца ’сімпатызаваць каму-н., любіць каго-н.’ (ТСБМ, Касп., Шат., Яруш., Мядзв., Шпіл., Гарэц., Др.-Падб.). З польск. podobać się ’тс’, якое далей да даба (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Па́дкі ’вельмі ахвочы, цікаўны да каго-, чаго-н.’ (ТСБМ, Яруш., Др.-Падб.). Рус. па́дкий, ст.-рус. па́дкий (1570 г.) ’тс’. Утворана з суф. ‑к‑ ад падаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)