Verbum

обрат

с.-х. адгон, -ну муж.

обратимость

в разн. знач. абарачальнасць, -ці жен.

обратимость химических реакций — абарачальнасць хімічных рэакцый

обратимость валюты эк. — абарачальнасць валюты

обратимый

абарачальны

обратимые реакции — абарачальныя рэакцыі

обратить

совер.

1) (повернуть) павярнуць

обратить оружие на неприятеля — павярнуць зброю супраць ворага

2) перен. (устремить, направить) звярнуць, накіраваць

обратить взгляд — накіраваць позірк

3) (превратить) перавярнуць (у каго-што)

ператварыць (у што)

абярнуць (у каго, у што)

обратить пустыню в цветущий край — ператварыць пустыню ў квітнеючы край (зрабіць пустыню квітнеючым краем)

4) (склонить) перавярнуць (у што)

схіліць (да чаго)

обратить в своих сторонников — перавярнуць у сваіх прыхільнікаў

обратить в бегство — прымусіць уцякаць, прымусіць да ўцёкаў

обратить в шутку — перавярнуць на жарт

обратиться

1) (повернуться) павярнуцца

2) перен. (устремиться, направиться) накіравацца, кінуцца

3) (превратиться) перавярнуцца (у каго)

ператварыцца (у што)

абярнуцца (у каго, у што, кім, чым)

стаць (кім-небудзь, чым-небудзь)

4) (в результате убеждения склониться к чему-либо) перавярнуцца (у што)

схіліцца (да чаго)

5) (прибегнуть к чему-либо) звярнуцца (да чаго)

6) (отнестись, адресоваться к кому-либо) звярнуцца (да каго)

обратиться в бегство — пусціцца наўцёкі

обратно

нареч.

1) (назад) назад

поехал обратно — паехаў назад

2) (наоборот) разг. наадварот

3) (мат. — в сложении) адваротна

обратно пропорциональный мат. — адваротна прапарцыянальны

обратный

адваротны

зваротны

обратный путь — дарога назад, зваротная дарога

обратная сторона — адваротны бок

обратный смысл — адваротны сэнс

обратный билет ж.-д. — зваротны білет, білет для праезду туды і назад

обратная пропорция, обратная величина мат. — адваротная прапорцыя, адваротная велічыня

иметь обратную силу (о законе) — мець зваротную сілу

обращаемость

спец. абарачальнасць, -ці жен.

обращать

несовер.

1) (поворачивать) паварочваць

2) (устремлять, направлять) звяртаць, накіроўваць

обращать внимание — звяртаць увагу

3) (превращать) пераварочваць (у каго-што)

ператвараць (у што)

абарачаць (у каго, у што)

обращать простые дроби в десятичные — ператвараць звычайныя дробы ў дзесятковыя

4) (склонять к чему-либо) пераварочваць (у што)

схіляць (да чаго)

см. обратить

обращаться

несовер.

1) (поворачиваться) паварочвацца

2) перен. (устремляться, направляться) накіроўвацца, кідацца

3) (превращаться) пераварочвацца (у каго)

ператварацца (у што)

абарачацца (у каго, у што, кім, чым)

станавіцца (кім-небудзь, чым-небудзь)

4) (в результате убеждения склоняться к чему-либо) пераварочвацца (у што)

схіляцца (да чаго)

5) (прибегать к чему-либо) зварочвацца (да чаго)

обращаться к первоисточникам — зварочвацца да першакрыніц

6) (адресоваться к кому-либо) звяртацца (да каго)

обращаться с просьбой — звяртацца з просьбай

обращаться с речью — звяртацца з прамовай

обращаться к врачу — звяртацца да ўрача

7) (вращаться) абарачацца

(двигаться) рухацца

кровь обращается по кровеносной системе — кроў абарачаецца (рухаецца) па крывяноснай сістэме

8) (совершать оборот) эк. абарочвацца

(находиться в обращении) быць у абарачэнні

при росте промышленности капиталы обращаются очень быстро — пры росце прамысловасці капіталы абарачаюцца вельмі хутка

9) (обходиться) абыходзіцца (з кім)

(относиться) адносіцца (да каго), ставіцца (да каго)

10) (пользоваться чем-либо) абыходзіцца (з чым), карыстацца (чым)

отлично обращаться с приборами — дасканала (выдатна) абыходзіцца з прыборамі

11) страд. паварочвацца

звяртацца, накіроўвацца

пераварочвацца (у каго-што)

ператварацца (у што)

абарачацца (у каго, у што, кім, чым)

пераварочвацца (у што)

схіляцца (да чаго)

см. обращать