Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

перва́к обл., см. перва́ч.

перва́ч прост. пярша́к, род. першаку́ ж.;

мука́-перва́ч мука́-пярша́к.

перве́йший разг. найпе́ршы; (самый лучший) найле́пшы; (высший) найвышэ́йшы.

пе́рвенец прям., перен. пе́ршынец, -нца м.

пе́рвенство першынство́, -ва́ ср., мн. нет;

пе́рвенство страны́ по футбо́лу першынство́ краі́ны па футбо́ле;

завоева́ть пе́рвенство заваява́ць першынство́;

па́льма пе́рвенства па́льма першынства́;

первенствова́ть несов. першынствава́ць;

первенству́ющий прил. першынству́ючы; (главный, главнейший) гало́ўны, найгало́ўнейшы; (важнейший) найважне́йшы; (преобладающий) перава́жны.

перви́нка прост. першыня́, -ні́ ж.; (новина) навіна́, -ны́ ж.; чаще переводится оборотами с прил. пе́ршы;

я́блоки-перви́нка пе́ршыя я́блыкі;

в перви́нку упершыню́.

перви́чность филос. пе́ршаснасць, -ці ж., мн. нет;

перви́чность мате́рии, втори́чность созна́ния пе́ршаснасць матэ́рыі, дру́гаснасць свядо́масці;

перви́чный

1. пе́ршасны; (первый) пе́ршы;

перви́чная обмо́тка трансформа́тора эл. пе́ршасная (пе́ршая) абмо́тка трансфарма́тара;

перви́чные спирты́ хим. пе́ршасныя спірты́;

2. (первоначальный) першапачатко́вы; (низовой) пярві́чны;

перви́чная парторганиза́ция пярві́чная партарганіза́цыя;

перви́чный пери́од боле́зни першапачатко́вы перы́яд хваро́бы;

3. (основной) асно́ўны;

первичны́е при́знаки асно́ўныя адзна́кі.