няўжо́

часціца

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

няўжо́, часц. пыт.

Ужыв. ў пытальных сказах у знач.: хіба? ці магчыма?

Н. ён згадзіўся? Н. гэта праўда?

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

няўжо́ частица вопр. неуже́ли; ра́зве;

н. гэ́та пра́ўда? — неуже́ли э́то пра́вда?

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

няўжо́, часціца пытальная.

Ужываецца ў пытальных сказах у значэнні: хіба, ці магчыма, выказваючы апрача пытання сумненне, недавер, здзіўленне. — Няўжо гэта запіска майго брата? — задумаўся Мікола. Якімовіч. — Няўжо ты не верыш мне? — запытаўся я, адчуваючы невыразны боль у сэрцы. Асіпенка. «Няўжо заблудзіўся? Напэўна, збочыў улева», — падумалася мне. В. Вольскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Няўжо́ (не ўжо, неўжо) ’няўжо, хіба’ (Нас., Мядзв., Гарэц., Яруш., Касп., Бяльк., Сл. ПЗБ), неўжэ́ ’тс’ (Пятк., ТС, Ян.), сюды ж няўжо́ ж (не ўжо‑жъ) ’хіба, няўжо; а як жа’ (Нас.), няўжож ’няўжо’ (Яруш.), неўжож ’тс’ (Мядзв.), неўжэ ж ’няўжо; так, ага, а як жа’ (ТС), нывжэж ’а як жа’ (брэсц., Нар. лекс.), укр. невже ’няўжо’, рус. дыял. невжо, неуж ’тс’. З не і ўжо (*(j)uže), параўн. рус. уж не плачет ли он? (ESSJ SG, 2, 473; Фасмер, 3, 69). Параўн. няўго, няго (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

няўжо́? часц. wírklich?, ist es möglich?, ist es (wírklich) so?;

няўжо́? гэ́та пра́ўда? sóllte das wírklich wahr sein?, kann das denn stímmen?

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

неуже́ли нареч. няўжо́;

неуже́ли э́то пра́вда? няўжо́ гэ́та пра́ўда?;

неуже́ли! няўжо́!

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

неу́жто нареч., разг. няўжо́;

неу́жто пра́вда? няўжо́ пра́ўда?

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ужли́ част., уст. няўжо́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

не́людзь, -я, мн. -і, -яў, м.

1. Нелюдзімы, пануры чалавек.

2. пераважна мн. Вылюдкі, перараджэнцы, звяры.

Няўжо мы нелюдзі нейкія?

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)