мене

Том: 17, старонка: 320.

img/17/17-320_1573_Мене.jpg

Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)

ме́на

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. ме́на
Р. ме́ны
Д. ме́не
В. ме́ну
Т. ме́най
ме́наю
М. ме́не

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

баш, нескл.

У выразе: баш на баш — пры мене рэчы на рэч без прыдатку.

[Цюрк. баш — галава.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

менавы́, ‑ая, ‑ое.

Які мае адносіны да мены. // Заснаваны на абмене, на мене. Менавы гандаль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мяне́ — род. склон займ. я (Гарэц., ТСБМ). Укр. мене, ст.-рус. мене (рус. меня з XV ст., у якім ‑я ўзнікла пад уплывам р. скл. адз. л. асноў на ‑оСабалеўскі, Лекции, 186; Праабражэнскі (1, 524) бачыць кантамінацыю ст.-рус. мене і старой формы В. скл. мя < прасл. mę‑), славен. mène, серб.-харв. ме́не, макед., балг. мене, ст.-слав. мене. Прасл. mene, якому адпавядаюць ст.-прус. mennei, літ. manę̃s, ст.-інд. máma, авест. mana, ст.-перс. mām. І.‑е. *me (Міклашыч, 188; Бернекер, 2, 36; Голуб-Копечны, 227; Фасмер, 2, 599; Скок, 2, 405–406).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мыздра́ ’наздра’ (Бяльк.). Да ноздра (гл.). Аб мене н > м гл. Карскі, 1, 324.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мы́рка ’нырка’ (Бест.). Да нырка (гл.). Аб мене н > м гл. Карскі, 1, 324.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ля́нец ’хамуціна’ (трак., Сл. ПЗБ). Да ля́мец (гл.). Аб мене мʼ > нʼ гл. Карскі 1, 329.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мульга́ўка ’дробязь’, ’маласільны, слабы’ (Бяльк.). Да мальга́ (гл.). Аб мене а > у гл. Карскі, 1, 112–113.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Патрахтава́ць ’пачаставаць’ (трок., Сл. ПЗБ). Да патрабаваць (гл.). Аб мене к > х гл. Карскі, 1, 373–375.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)