збе́гчы, збягу́, збяжы́ш, збяжы́ць; збяжы́м, збежыце́, збягу́ць; збег, -гла; збяжы́; зак.

1. з чаго. Бягом спусціцца ўніз.

З. ўніз па лесвіцы.

2. Знікнуць тайком, уцячы.

З. з палону.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Сцячы (пра вадкасць).

Вада збегла ў канаву.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Знікнуць, прапасці (пра ўсмешку, чырвань і пад.).

Усмешка збегла з твару.

5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пераліцца цераз край пры кіпенні.

Увесь накіп збег.

|| незак. збяга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Сцежка збягае да ракі (перан.: спускаецца).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

збе́гчы

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. збягу́ збяжы́м
2-я ас. збяжы́ш збежыце́
3-я ас. збяжы́ць збягу́ць
Прошлы час
м. збе́г збе́глі
ж. збе́гла
н. збе́гла
Загадны лад
2-я ас. збяжы́ збяжы́це
Дзеепрыслоўе
прош. час збе́гшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

збе́гчы сов., в разн. знач. сбежа́ть; (исчезнуть тайком, совершить побег — ещё) убежа́ть;

з. з гары́ — сбежа́ть с горы́;

з. з заня́ткаў — сбежа́ть (убежа́ть) с заня́тий;

усме́шка ~гла з тва́ру — улы́бка сбежа́ла с лица́;

уве́сь на́кіп збег — вся на́кипь сбежа́ла;

вада́ ~гла ў кана́ву — вода́ сбежа́ла в кана́ву

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

збе́гчы, збягу, збяжыш, збяжыць; збяжым, збежыце, збягуць; заг. збяжы; зак.

1. Бягом спусціцца ўніз. Збегчы ўніз па лесвіцы. □ Сёмка збег з ганка, узлез на воз і пагнаў каня. Гартны. [Дзяўчына] азірнулася яшчэ раз і збегла з кручы да вады. Краўчанка.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Сцячы (пра вадкасці). Збегла ў нізіны з пагоркаў разводдзе. Танк. // перан. Знікнуць, прапасці (пра ўсмешку, чырвань і пад.). У Зеленюка збегла з твару ўсмешка, і тонкія вусны яго задрыжалі. Зарэцкі. Дрымота [у Мані] збегла адразу. Чорны.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пераліцца цераз край пры кіпенні. Малако збегла. □ [Ларыса] вярнулася ў хату паглядзець, каб не збегла што ў печы, адставіла гаршкі далей ад агню. Пальчэўскі.

4. Знікнуць тайком; уцячы. Збегчы з палону. Збегчы з турмы. □ Перад самым вяселлем, адцураўшыся бацькоў, маладая збегла з дому. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

збе́гчы

1. (спусціцца бягом) hinúnterlaufen* vi (s);

збе́гчы з паго́рка den Hügel hinúnterlaufen*;

2. разм. (уцячы) entláufen* vi (s), wéglaufen* vi (s)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

збяга́ць гл. збегчы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пазбяга́ць², 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -а́е; -а́ем, -а́еце, -а́юць; зак.

1. Збегчы, спусціцца ўніз — пра ўсіх, многіх.

Хлапчукі пазбягалі з лесвіцы.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Сцячы — пра ўсё, многае.

Вада пазбягала з палеткаў.

3. Збегчы, уцячы — пра ўсіх, многіх.

Ад спякоты каровы пазбягалі ў кусты.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сбежа́ть сов.

1. збе́гчы; (о воде — ещё) сцячы́;

сбежа́ть с горы́ збе́гчы з гары́;

улы́бка сбежа́ла с его́ лица́ перен. усме́шка збе́гла з яго́ тва́ру;

3. (удрать) збе́гчы, уцячы́;

соба́ка сбежа́ла саба́ка збег (уцёк);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

збяга́нне, ‑я. н.

Дзеянне паводле дзеясл. збягаць (у 1 знач.) — збегчы (у 1, 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

zbiec

зак.

1. збегчы; уцячы;

zbiec ze schodów — збегчы па сходах;

zbiec z więzienia — збегчы (уцячы) з турмы;

2. (пра час) праляцець; прабегчы

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)