Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адыхо́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; незак.
1.Незак.да адысці (у 1–6 знач.).
2. Адступаць, змяняць сваё месцазнаходжанне. Каналы збяруць стаячыя балотныя завадзі, .. будзе наступаць чалавек, .. будзе адыходзіць вялікае балота.Самуйлёнак.// Адгаліноўвацца, вылучацца з чаго‑н. агульнага, асноўнага. Дзедаў стажок, вазоў на пяць, стаяў непадалёку ад сядзібы ўскрай балота, ад якога адыходзіла густая бародка нізкарослага хмызу.Колас.Чатыры .. вуліцы, нібы пучок промняў, адыходзілі ад саду.Шамякін.
•••
Што яму (ён, ім) адыходзіць — гэта яму (ёй, ім) не цяжка, гэта для яго (яе, іх) самая дробязь.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
I won’t squabble over a nickel — За дро́бязь ня бу́ду свары́цца; За ану́чу ня бу́ду ўздыма́ць бу́чу
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Дрынду́шка ’частушка’, ’дробязь, цацка’ (БРС), дрындуха ’частушка’ (Шат.). Параўн. у Насовіча: дры́ндаць ’ленавацца; хадзіць, спяваючы’, дры́нда ’гультай’, ’від плуга’. Слаўскі (1, 172) прыводзіць вялікую групу слав. слоў са шматлікай семантыкай і лічыць, што гэта ўсё лексемы гукапераймальнага характару. Параўн. польск.drynda ’вазок’, dryndač ’павольна ехаць, трэсціся на возе’, укр.дри́нда ’вазок’, дри́ндати ’бегчы рыссю’, серб.-харв.др̏ндати ’балбатаць, размаўляць’ і г. д. Паводле Сл. паўн.-зах., дры́ндаць ’хадзіць без справы, бадзяцца’ < польск.dryndać.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Падро́бкі ’вантробы сярэдніх і дробных жывёл’ (Нас.), падрабя́жжа ’унутранасці жывёлы’ (Сл. ПЗБ), подробэ́нькэ, пудрубы́нкы ’тс’ (Сл. Брэс.). Укр.подрі́б, подро́би, польск.podroby, dróbki ’тс’. У іншых славян безпрыставачныя: чэш.drob, drůbky, славац.droby, серб.-харв., славен.drob ’унутранасці жывёлін; дробязь, адкіды’, балг.дроб ’печань, лёгкія’. Вытворныя ад асновы drob‑ (гл. драбіць, дробны; параўн. яшчэ Трубачоў, ЭССЯ, 5, 122) (Брукнер, 87; Фасмер, 1, 539). Інакш Махэк (128), які звязвае з праслав.ǫtroba (гл. утроба).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Jux
m -es, -e
1.
жарт, вясёлая вы́хадка
sich (D) éinen ~ mit j-m máchen — паджартава́ць над кім-н.
2.
дро́бязь
~ tréiben* — жартава́ць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
дешёвкаж., разг.
1. та́ннасць, -ці ж.;
купи́ть по дешёвке купі́ць за бясцэ́нак (за бе́сцань), купі́ць та́нна;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Трын-трава́ ‘ўсё адно, усё роўна, хоць бы што’ (ТСБМ), ‘дробязь, тое, што не заслугоўвае аніякай увагі’ (Юрч. Фраз.). Параўн. рус.фалькл.трын былинушка трава ‘нейкая трава’ (СРНГ), аргат. трын‑трава ‘каноплі’ (Шчарбакова-Бруева, Соц.-корп. лексика, 174). Разглядаецца як русізм у беларускай мове; рус.трын‑трава перакладаецца як тынь-трава або апісальна: ему все трын‑трава — яму хоць бы што (Некр. і Байк.). Аналагічна Станкевіч (Язык, 948) адносна рус.трынь-трава, для якога прапануецца ў якасці адпаведніка народны фразеалагізм, запісаны на Чэрвеньшчыне: ані шум баравы. Гл. трынь-трава, тынь-трава.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тынь-трава́ — паводле Насовіча (літаральна) ‘трава, якая расце пад тынам’, спалучэнне зажываецца побач з трынь-трава ў значэнні ‘рэч, нічога не вартая, дробязь, пусцяковіна’ (Нас.); паводле Некрашэвіча і Байкова, тынъ‑трава — адпаведнік рус.трын-трава (Некр. і Байк.), параўн. трын-трава́, трынь-трава, гл. Па-за межамі Беларусі спалучэнне не ўжываецца (гл. СРНГ). Паводле Карскага (2–3, 88), уяўляе спалучэнне назоўніка з назоўнікам, першы назоўнік па паходжанні ідэнтычны тынь4, гл. папярэдняе слова. Несумненна, што ‘трысцё’ як трава не даецца на корм жывёле, і таму спалучэнне атрымала другаснае значэнне ‘рэч нічога не вартая’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
straw
[strɔ]1.
n.
1) сало́ма f., coll., сало́міна, сало́мінка f.
2) сало́мінка f. (для піцьця́)
3) Figur. драбніца f.; дро́бязьf.
not worth a straw — нічо́га ня ва́рты
2.
adj.
1) саламя́ны
2) сьветла-жо́ўты ко́лер
3) малава́ртасны; малава́жны; бязва́ртасны
•
- catch at straws
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)