Sáche
f -, -n
1) рэч, прадме́т
2) спра́ва; пыта́нне
mit j-m éine geméinsame ~ máchen — рабі́ць агу́льную спра́ву з кім-н.
das ist éine ~ für sich — гэ́та асо́бая спра́ва
séiner ~ gewíss sein — быць упэўненым у сваёй справядлі́васці
éine ~ déichseln — правярну́ць спра́ву
éiner ~ auf den Grund géhen* — глыбо́ка дасле́дваць пыта́нне
die ~ klappt — спра́ва ла́дзіцца [ідзе́ на лад]
die ~ steht gut — спра́ва [усё] у пара́дку
bei der ~ bléiben* — не адхіля́цца ад тэ́мы
bei der ~ sein — быць ува́жлівым, пагэ́дбіцца ў рабо́ту
nicht bei der ~ sein — быць рассе́яным [няўва́жлівым]
in ~n (G) — юрыд. па спра́ве
éine ~ untersúchen — ве́сці сле́дства па яко́й-н. спра́ве
zur ~ ! — да спра́вы!
zur ~ kómmen* — загавары́ць пра справу, перахо́дзіць да спра́вы
das tut nichts zur ~ — гэ́та нічо́га не зна́чыць, гэ́та не мянце спра́вы
3) pl рэ́чы, пажы́ткі
4) адзе́нне
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
bubble
[ˈbʌbəl]
1.
n.
1) бу́рбалка, бу́рбалачка f., dim.
soap bubbles — мы́льныя бу́рбалкі
2) пузы́р -а́, пузыро́к -ка́ m.
3) бу́льканьне, бульката́ньне n.
4) ду́ты плян; ду́тая спра́ва
2.
v.i.
1) пуска́ць бу́рбалкі; бурлі́ць (-ца)
2) бульката́ць, бу́лькаць (пра кіпя́чую ваду́), цурчэ́ць, журчэ́ць (пра ваду́, руча́й)
•
- bubble bath
- bubble gum
- bubble over
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
вое́нныйI прил.
1. (относящийся к войне и её нуждам) вае́нны;
вое́нное вре́мя вае́нны час;
вое́нное положе́ние вае́ннае стано́вішча;
вое́нная акаде́мия вае́нная акадэ́мія;
2. (относящийся к войскам) вайско́вы, вае́нны;
вое́нная слу́жба вайско́вая (вае́нная) слу́жба;
вое́нная фо́рма вайско́вая (вае́нная) фо́рма;
вое́нное де́ло вайско́вая спра́ва.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
но́вшество ср. навіна́, -ны́ ж.; (новизна) навізна́, -ны́ ж.; (нововведение) новаўвядзе́нне, -ння ср.; (новый порядок) но́вы пара́дак; (новый обычай) но́вы звы́чай; (новое дело) но́вая спра́ва;
введе́ние техни́ческих но́вшеств увядзе́нне тэхні́чных наві́н;
люби́тель вся́ких но́вшеств ама́тар усяля́кай навізны́ (усяля́кіх новаўвядзе́нняў, усяля́кай но́вай спра́вы).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
цёмны
1. dúnkel, fínster;
2. перан (няясны, незразумелы) únklar, zwéideutig, dúnkel;
3. перан (падазроны) dúnkel, verdächtig;
цёмная асо́ба éine verdächtige Persönlichkeit; líchtscheue Gestált;
цёмныя сі́лы líchtscheue Eleménte, fínstere Mächte;
цёмная спра́ва dúnkle Geschíchte [Ángelegenheit];
4. перан (некультурны; адсталы) rückständig, úngebildet, únwissend;
◊ ад цёмнага да цёмнага von früh bis spät
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
interes, ~u
м.
1. справа; інтэрас;
przyjść do kogo w ważnym ~ie — прыйсці да каго па важным пытанні (па важнай справе);
mam do ciebie interes разм. у мяне ёсць да цябе справа; можна цябе на пару слоў?;
(to) nie twój interes! — гэта не твая справа!;
2. інтарэсы; карысць; выгада;
bronić swoich ~ów — бараніць свае ўласныя інтарэсы;
w — czyim
(swoim) ~ie — у чыіх (сваіх) інтарэсах;
3. выгадная справа; здзелка; угода;
dobić ~u (ubić ~) — здзейсніць здзелку; абцяпаць справу;
robić ~y na kim/czym — зарабляць на кім/чым;
4. разм. бізнес, прадпрыемства;
rodzinny interes — сямейны бізнес;
otworzyć interes — пачаць справу (бізнес);
on ma w tym swój interes — ён у гэтым зацікаўлены;
człowiek ~u — чалавек справы; бізнесмэн;
nie ma karesu bez ~u — прык. і каза воўку дарма не скача
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Werk
n -(e)s, -e
1) спра́ва, рабо́та
das war sein ~ — гэ́та было́ спра́вай яго́ рук
ans ~ [zu ~e] géhen*, sich ans ~ máchen — прыма́цца [бра́цца] за спра́ву [за рабо́ту]
etw. ins ~ sétzen — арганізава́ць, ажыццяві́ць што-н.
am ~(e) sein — працава́ць над чым-н.; быць у дзе́янні (аб якіх-н. сілах)
2) пра́ца, твор
gesámmelte ~e — збор тво́раў
◊ das ~ lobt den Méister — спра́ва ма́йстра хва́ліць
3) заво́д
4) механі́зм
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
гало́ўны в разн. знач. гла́вный;
~ная ду́мка — гла́вная мысль;
г. ўрач — гла́вный врач;
~нае пыта́нне — гла́вный вопро́с;
г. го́рад — гла́вный го́род;
○ г. сказ — грам. гла́вное предложе́ние;
~ныя чле́ны ска́за — грам. гла́вные чле́ны предложе́ния;
~ная кватэ́ра — уст. гла́вная кварти́ра;
◊ ~ная спра́ва — гла́вное де́ло;
~ным чы́нам — гла́вным о́бразом
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
праясні́цца сов.
1. проясни́ться, просветли́ться;
фа́рбы ~ні́ліся — кра́ски проясни́лись;
2. (стать спокойным, приветливым) проясне́ть, проясни́ться; просветле́ть;
по́зірк ~ні́ўся — взор проясне́л (проясни́лся);
3. (стать свободным от неясностей) проясни́ться;
спра́ва ~ні́лася — де́ло проясни́лось;
4. проя́снеть, проя́сниться, проясни́ться;
не́ба ~ні́лася — не́бо проя́снело (проя́снилось, проясни́лось);
5. безл. проя́снеть, проя́сниться, проясни́ться; просветле́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Аске́пак, аскёпак ’асколак, шчэпка, трэска’. Параўн. яшчэ атськёпык ’адшчэпак’ (Бяльк.). Рус. дыял. паўдн. оскепок ’аскепак’, укр. оскипище ’ручка грабляў’. Ст.-рус. оскѣпъ ’кап’ё’. Паводле значэння, рускае і беларускае словы тлумачацца як суфіксальныя ўтварэнні ад дзеяслова, засведчанага ў Даля: оскепать ’ашчэпяць’; параўн. абрывак, адломак. Іншае магчымае тлумачэнне: памяншальнае ад аскеп (ст.-рус. оскѣпъ) семантычна менш верагодна. Дзеяслоў оскѣпати (> назоўнік оскѣпъ) утвораны ад дзеяслова скѣпати > скяпаць (гл.). Захаванне ў націскным складзе ў бел. аскепак е (пры пераходзе яго ў ё ў некаторых магілёўскіх гаворках) можна лічыць як сведчанне ў карысць гіпотэзы Якабсона (IJSLP, 1/2, 270) пра тое, што ск захоўвалася тут перад оі, з якога ўтварыўся ѣ. Аскепак і шчэпка словы аднакарэнныя. Малаверагодная думка Даля (IV, 195), падтрыманая Когенам (Запіскі, 1, 236–237) і Сцяцком (Нар. 27), пра роднаснасць аскепак і скіба ’луста’, якое запазычана праз польскую з нямецкай мовы. Семантычна скіба, скібка не ўжываюцца, калі справа ідзе пра дрэва, фанетычна кепска тлумачыцца б і не найлепшым чынам і. Гл. скіба.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)