Разм.Дзеяннеістанпаводлезнач.дзеясл. сядзець. Мы яшчэ не сагрэліся пасля седні ў ельніку, і цяпер у нас ні ў кога не трапляў зуб на зуб.Пташнікаў.Зноў маладзік з нябеснай седні Прасунуў рожкі праз вазон, І пахне ноч духмяным сенам, І сніцца добры даўні сон...Камейша.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ВЕЧАРЫ́НКА,
вечарына, у беларусаў даўні звычай сялянскай моладзі збірацца вечарамі, асабліва ў нядзелю або свята, на танцы і гульні. Наладжвалі вечарынкі пераважна зімой у прасторнай хаце або карчме. У грамадскім побыце дарэв. вёскі — найбольш даступная магчымасць сустрэч моладзі. Бытавалі вечарынкі і ў гар. асяроддзі. На пач. 20 ст. ў гарадах і мястэчках вечарынкі выкарыстоўвалі аматарскія гурткі для папулярызацыі бел. л-ры і мастацтва (т.зв.Беларускія вечарынкі).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
dateless
[ˈdeɪtləs]
adj.
1) бяз да́ты, недатава́ны
2) бяско́нцы; бязьме́жны
3) спрадве́чны, адве́чны, да́ўны, да́ўні
from dateless usage — адве́чна ўжыва́ны
4) заўсёды актуа́льны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
◎ Ня́ўкаць ’мяўкаць’ (Сл. ПЗБ; лін., Шатал.; Мат. Маг.); укр.нявкати ’мяўкаць; крычаць (пра саву)’, рус.нявкать, нявгать ’мяўкаць; плакаць, хныкаць’, славен.njȃvkati ’мяўкаць’ серб.-харв.тьаўкати, крњаўкати ’тс’. Гукапераймальнае, роднаснае літ.niaukti, kniaūkti ’тс’. Зыходнае пяў разглядаецца як даўні дублет мяў (Бязлай, 2, 225), гл. мяўкаць, курмяўкаць (апошняе безпадстаўна разглядаецца як балтызм, параўн. прыведзеную вышэй паўднёваславянскую паралель), няўчыць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
dawny
dawn|y
1.даўні; былы; стары; мінулы; папярэдні;
~a firma — старая фірма;
~e czasy — былыя (старыя) часы;
od (z) dawien ~a — спакон веку; спрадвеку;
2. старадаўні; даўні;
po ~emu — па-старому; па-ранейшаму;
~e dzieje — старая гісторыя
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
старасве́тчынаж
1. (час) álte Zéiten pl;
у старасве́тчыну in álten [úralten] Zéiten; Ánno dázumal (размнадтадаўні);
2. (старыярэчы) Antiquität f -, -en, álte [antíke] Dínge pl
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
генера́л-бас
(ням. Generalbass, ад іт. basso generale = лічбавы бас)
даўні спосаб лічбавага абазначэння ў нотным пісьме акордаў, калі лічбы ставіліся пад самай нізкай басовай партыяй.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
ацале́лы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які аказаўся цэлы сярод разбуранага, уцалелы. Шура скора знайшла гэты дом — у цэнтры горада, адзін з ацалелых дамоў на цэнтральнай плошчы.Арабей.Адразу ж за вёскаю пачынаецца лес. І не проста лес, а даўні, ацалелы ад сякеры і пілы.Кавалёў.// Які захаваўся, не загінуў. Напаўжывыя ў вёску мы прыбеглі, Мы, ацалелыя падлеткі-пастухі.Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пасталы́, ‑оў; адз. пастол, ‑тала, м.
Даўні мяккі сялянскі абутак з цэлага кавалка скуры, які носіцца з анучамі і прывязваецца да ног аборамі. Абутак мясцовых сялян да 1913 года — раменныя пасталы.«Помнікі».Раз толькі пашанцавала натрапіць на вялікія сляды скураных пасталеў.Караткевіч.// Лапці. Ледзь распрог [бацька] каня, зайшоў у хату, не ўправіўся разуць мокрыя пасталы — паявіўся Яўхім.Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Паво́йнік1 ’жгут з тонкіх галін, накшталт перавясла, якім замацоўваюць бярвенне плыта’ (ТСБМ). Да віць. Сюды ж павіва́нка ’пуга, звітая з дзвюх столак і абвітая тонкай вяроўкай’ (Нар. сл.).
Паво́йнік2 ’даўні жаночы галаўны ўбор; намітка’ (ТСБМ), ’чэпчык’ (Мат. Гом.). Рус.пово́йник, пово́й ’тс’, серб.-харв.по̀во̄ј ’пялёнкі; спавівач’. Да віць з іншай ступенню агаласоўкі галосных (гл. Траўтман, 346; Фасмер, 3, 294).