◎ Нары́ціцца ’нарыхтавацца, мець намер’ (Бяльк.), ’наважыцца зрабіць што-небудзь’ (браг., З нар. сл.), ’намерыцца’ (рэч., Мат. Гом.). Паводле Мяркулавай (Этимология–1978, 98), адлюстроўвае прасл. *ryti ’імкнуцца’, паралельнае да *гъиаН ’імкнуцца зрабіць што-небудзь’, ’старанна працаваць’, параўн. кашуб. zarevac (*zaryvati) ’заўзята працаваць’, рус. наройный ’старанны’ і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

раздели́ть сов.

1. раздзялі́ць, падзялі́ць;

раздели́ть кни́гу на гла́вы падзялі́ць кні́гу на раздзе́лы;

расстоя́ние раздели́ло нас адле́гласць раздзялі́ла нас;

раздели́ть на всех раздзялі́ць на ўсіх;

2. перен. падзялі́ць; (присоединиться) далучы́цца; (пережить, испытать) перажы́ць (ра́зам), зазна́ць; часто переводится также оборотом в сочетании с глаг., соответствующим значению сущ.: раздели́ть с ке́м-л. го́ре и ра́дость падзялі́ць (перажы́ць ра́зам) з кім-не́будзь го́ра і ра́дасць;

раздели́ть чьё-л. мне́ние, взгля́ды далучы́цца да чыёй-не́будзь ду́мкі, по́глядаў;

раздели́ть чью́-л. у́часть зазна́ць ту́ю ж до́лю, што і хто-не́будзь;

раздели́ть чью́-л. любо́вь адказа́ць каму́-не́будзь узае́мнасцю (каха́ннем); см. разделя́ть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

Валада́йца ’валадар, той, хто валодае чым-небудзь’ (Яруш.). Валадайца < *валадай (параўн. валачай) да валодаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ве́рыць ’быць цвёрда перакананым, давяраць каму-небудзь; быць рэлігійным’ (КТС, БРС). Да ве́ра (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Во́кліч ’словы, якімі аклікаюць каго-небудзь’ (БРС, Гарэц.). Ад воклік пры дапамозе суф. ‑jь.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Льгота ’палёгка ў выкананні якіх-небудзь заданняў’ (ТСБМ; гродз., Сл. ПЗБ). Да ільгота (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Модус ’спосаб чаго-небудзь’, ’разнавіднасць сілагізму’ (ТСБМ). З рус. модус ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 81).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мёнтка, мёнтачка ’прылада для размешвання, узбівання чаго-небудзь’ (паст., Сл. ПЗБ), Да ме́нта (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Ператронціць ’перашкодзіць зрабіць што-небудзь’ (даўг., Сл. ПЗБ). З польск. przetrącić ’перабіць, пераламаць; перакусіць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Рэ́дзіва ’што-небудзь рэдкае’ (ТСБМ). Славацк. reďivo ’рэдкае палатно’. Ад рэдкі (гл.) + ‑ів‑а.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)