во́льный

1. прил., в разн. знач. во́льны;

во́льное обраще́ние во́льнае абыхо́джанне, во́льныя паво́дзіны;

во́льная борьба́ спорт. во́льная барацьба́;

во́льные движе́ния спорт. во́льныя ру́хі;

во́льный перево́д во́льны перакла́д;

во́льные стихи́ во́льныя ве́ршы;

по во́льному на́йму па во́льным на́йме;

2. сущ., ист. во́льны, -нага м.;

◊

во́льная шу́тка во́льны жарт;

во́льная пти́ца во́льная пту́шка;

во́льный каза́к во́льны каза́к;

на во́льном во́здухе на во́льным паве́тры;

во́льному во́ля, спасённому рай посл. во́льнаму во́ля, шалёнаму по́ле.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

стары́

1. alt;

стары́я рэчы álte Sáchen; álter Kram, Plúnder m -s;

стары́ го́рад (частка горада) Áltstadt f -;

па старо́й па́мяці aus álter Fréundschaft;

стара́я пе́сня das álte Lied, die álte Léier;

стары́я і малы́я Alt und Jung, Groß und Klein;

2. у знач наз м разм Álte (sub) m -n, -n; Álterchen n -s, -, álter Knábe, áltes Haus (жарт)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

Kunst

f -, Künste

1) маста́цтва

die schö- nen [bíldenden] Künste — выяўле́нчае маста́цтва

ángewandte ~ — прыкладно́е маста́цтва

2) уме́льства, майстэ́рства

die héimliche ~ — вядзьма́рства

es war kéine gróße ~ — гэ́та было́ не ве́льмі [не на́дта] ця́жка

was macht die ~? — жарт. ну, што но́вага на рабо́це?, як спра́вы?

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Witz

m -es, -e

1) до́сціп, жарт, дасці́пнасць

lass déine ~e! — кінь свае́ жа́рты

~e réißen* [lóslassen*, máchen] — жартава́ць

2) без pl дасці́пнасць

dazú reicht sein ~ nicht aus — на гэ́та ў яго́ не хо́піць ро́зуму

séinen ~ betätigen [zéigen] — пака́зваць свой до́сціп [жарт]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

адпусці́ць сов.

1. в разн. знач. отпусти́ть;

а. дзяце́й на като́к — отпусти́ть дете́й на като́к;

а. з пало́ну — отпусти́ть из пле́на;

тро́хі ~сці́ла — безл., перен. немно́го отпусти́ло;

а. тава́р — отпусти́ть това́р;

а. сро́дкі — отпусти́ть сре́дства;

а. бараду́ — отпусти́ть бо́роду;

а. жарт — отпусти́ть шу́тку;

а. грахі́ — рел. отпусти́ть грехи́;

2. (сделать менее натянутым) отпусти́ть, осла́бить; (о зажиме — ещё) отжа́ть;

а. кана́т — отпусти́ть (осла́бить) кана́т;

3. спец. (при закалке) отпусти́ть;

а. сталь — отпусти́ть сталь;

◊ а. душу́ на пакая́нне — отпусти́ть ду́шу на покая́ние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

trick

[trɪk]

1.

n.

1) хі́трыкі pl. only; ашука́нства n.

by trick — ашука́нствам

2) падма́н -у m.

a trick of the eyesight — падма́н зро́ку, зро́кавая ілю́зія

3) шту́чка f.; фо́кус -у m.

4) жарт -у m.; сваво́льства n.

5) майстэ́рства n.; прыём -у m.

the tricks of the trade — сакрэ́ты прафэ́сіі

6) дзі́ўная звы́чка або́ мане́ра

He has a trick of pulling at his collar — Ён ма́е дзі́ўную звы́чку ту́заць за каўне́р

2.

v.t.

ашу́кваць, абду́рваць, выма́ньваць

3.

v.i.

ашу́кваць, махлява́ць

•

- it did the trick

- trick out

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

trick​1 [trɪk] n.

1. жарт; шту́чка; хі́трык;

childish tricks дзіця́чае сваво́льства;

play a trick on smb. падману́ць каго́-н.; пажартава́ць з каго́-н.;

by trick ашука́нствам, падма́нам;

tricks of fortune зме́нлівасць лёсу

2. спрыт, спо́саб, сакрэ́т;

all the tricks and turns усе́ прыёмы і хі́трыкі

3. фо́кус;

a trick of the light светлавы́ эфе́кт;

do tricks пака́зваць фо́кусы

♦

a bag/box of tricks infml усяля́кія хі́трыкі;

be up to one’s (old) tricks infml узя́цца за сваё;

do the trick infml дабі́цца свайго́; дасягну́ць мэ́ты;

play a dirty trick on smb. infml падкла́сці каму́-н. свінню́;

the tricks of the trade сакрэ́ты прафе́сіі

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Весялу́ха 1 ’вясёлая жанчына, жанчына з вясёлым норавам, ахвотніца павесяліцца’ (КТС, БРС, Янк. II, Сцяшк., КЭС); ’вясёлая старая жанчына’ (Рас.), укр. веселу́ха, рус. пск., смал., маск., варон. веселу́ха, веселу́шка ’вясёлая жанчына’. Утворана ад прыметніка весел‑ (< vesel‑ъ) і эмацыянальна афарбаванага суфікса ‑ух‑а (< ‑ux‑a).

Весялу́ха 2 ’вясёлка’ (КТС, ДАБМ, к. 312, Сцяшк. МГ, Некр., Янк. II, Яшк.), хойн., мазыр. веселу́ха ’тс’ (Мат. Гом.), укр. веселу́ха, рус. смал., бранск., тул., арханг. веселу́ха ’тс’. Старая назва, утвораная ад vesel‑a і экспрэсіўнага суф. ‑ux‑a. Гл. таксама вясёлка.

Весялуха 3 (жарт.) ’гарэлка’ (КТС), укр. веселу́ха, рус. разан. веселу́ха, пск. веселу́шка ’тс’ — пераноснае ад весялуха 1 (гл.).

Весялуха 4 ’жартаўлівая кароткая песня, частушка’, сюды ж ду́дка‑весялу́шка (КТС). Рус. варон. веселу́шка ’кароткая танцавальная частушка’. Пераноснае з весялуха 1 (гл.).

Весялуха 5 ’грыб’ (лоеў., Мат. Гом.). Утворана пры дапамозе суф. ‑уха і вясёлка; параўн. слаўг. вясёлка ’апенька летняя, Kuehneromyces mutabilis’ (Яшкін, вусн. паведамл.), узд. ’нейкі грыб з віду порхавак’ (КЭС), якое, магчыма, з *вясёнка < вясенняя апенька.

Весялу́ха 6 ’лес з павіслых бяроз, Betula pendula Roth.’; ’бярэзнік’ (дубр., крыч., Яшк.), сюды ж лёзн. весяльні́к ’лес з бяроз. Betula verrucosa Ehrh’. (Яшк.). Рус. пск., смал. вясёлка ’кучаравая бяроза з гладкімі бліскучымі лістамі’, пск. весёльнік ’лес з маладых бярозак’. Да вясёлы (гл.): галіны бярозы і маладыя бярозкі выкарыстоўваюцца ў час вясенняга свята тройцы, ствараючы святочны настрой, радасць, весялосць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гісто́рыя ж

1. Geschíchte f -;

усеагу́льная гісто́рыя állgemeine Geschíchte, Wéltgeschichte f;

гісто́рыя но́вага ча́су Geschíchte der Néuzeit;

наве́йшая [найно́ўшая] гісто́рыя jüngste Geschíchte;

старажы́тная гісто́рыя Geschíchte des Áltertums;

гісто́рыя сярэ́дніх вяко́ў Geschíchte des Míttelalters;

2. (здарэнне) Geschíchte f -, -n;

◊ вось дык гісто́рыя! éine schöne Geschíchte!;

пра гэ́та гісто́рыя маўчы́ць жарт darüber schweigt die Geschíchte;

ве́чная [звыча́йная] гісто́рыя! ímmer die álte Léier [Geschíchte]!;

зусі́м і́ншая гісто́рыя etwas ganz Ánderes

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

gęś

ж.

1. гусь;

2. перан. дурніца;

3. тэх. балванка;

rządzić się jak szara gęś разм. гаспадарыць як у сябе дома;

niech cie gęś kopnie! жарт. а бадай цябе курыца (качка) убрыкнула!; убрыкні цябе камар!

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)