Разм. Устрымлівацца або ўхіляцца ад размоў, захоўваць маўчанне. — Вось забралі [сына] і павезлі ў турму. А дзе тая турма, і якая яна, адкуль мне ведаць. Вось і еду, шукаць буду. — Ты, бабка, шукай ды памоўчвай, а то і сама трапіш туды.Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
астро́г, ‑а, М ‑розе, м.
Уст.
1. Месца, дзе трымаюць зняволеных; турма. Сцяпан толькі пазалетась, калі прыйшлі таварышы, вярнуўся з панскага астрога, прычакаўшы, нарэшце, таго, за што пакутаваў.Брыль.[Гаруе:] — Мяне польскія жандары пасадзілі былі разам з табою [Галенай] у астрог.Чорны.
2. У старажытнасці — умацаваны горад, абнесены тынам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
prison[ˈprɪzn]n.
1.турма́;
put smb. in prison пасадзі́ць каго́-н. у турму́;
be in prison знахо́дзіцца ў зняво́ленні/турме́;
be sent to prison быць прыгаво́раным да турэ́мнага зняво́лення;
escape from prison уцячы́ з турмы́;
He will be released from prison next week. Яго выпусцяць з турмы на наступным тыдні.
2.турма́, няво́ля; зняво́ленне
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Ба́хта ’гаўптвахта’ (Нас.), рус.дыял.ба́хта ’турма’, укр.дыял.ба́хта ’вежа’. Рудніцкі (89) лічыць, што гэта слова паходзіць ад ба́шта (гл.). Але хутчэй ба́хта < аба́хта. Параўн. укр. (вядомае з XVII ст.) аба́хта ’гаўптвахта’, оба́хта (< ням.Hauptwacht).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
więzienie
н.
1.турма, астрог;
2. турэмнае зняволенне;
więzienie prewencyjne — папярэдняе зняволенне
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Астро́г, вастро́г. Рус.остро́г ’частакол, умацаваны гарадок, турма’, укр.остріг ’пляцень з крышай’, турма’, польск.ostróg ’частакол, умацаванае месца, замак, ’турма ў царскай Расіі’ (гэта значэнне, відаць, з усходнеславянскіх моў), чэш., славац.ostroh ’адгор’е, мыс’ (параўн. рус.отрог, рус.дыял.острог ’мыс’), славен.ostròg ’умацаванае месца’. Ст.-слав., ст.-рус., ст.-бел.острогъ ’частакол, умацаванае месца’. Міклашыч (293), Гараеў (243), Мікала (IF, 6, 350), Зубаты (Studie, 1, 2, 171) адносілі да кораня слова сцерагчы, што фанетычна недакладна; Махэк₂ (420) выводзіць з ostožiti (гл. астожжа) з пазнейшай кантамінацыяй з востры. Мейе (Études, 354). Праабражэнскі (1, 666–667), Фасмер (3, 166) (дзе гл. іншую літаратуру) звязваюць з *ostr‑. Суфікс ‑g‑ яшчэ ў вярыга і інш. Па Фасмеру першапачатковае значэнне ’вострае’, адкуль, можна вывесці і ’мыс’, і гару’, і інш. Аднак больш верагодна дапушчэнне Праабражэнскага пра тое, што першапачаткова размова ішла пра плот з вострымі коллямі. Гл. астрога. Тады чэш., славац. і рус. паралелі не трэба атаясамліваць з гэтым словам.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ciupa
ciup|a
ж.турма; астрог;
wsadzić do ~y — пасадзіць у турму (астрог)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
астро́гСтар. 1. Старажытная драўляная крэпасць.
2. Частакол з бярвенняў з завостранымі канцамі.
3.Турма.
□в. Астража́нка Лельч.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
Gefängnis
n -ses, -se турма́, астро́г
ins ~ sétzen [spérren, wérfen*, bríngen*] — садзі́ць [заключа́ць, кі́даць] у турму́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Ма́кшта ’мачта’ (Нас., Яруш.), макштовы лес ’мачтавы лес’ (Нас.). Ст.-бел.маштъ (XVII ст.) ’мачта’ запазычана са ст.-польск.maszt(а) ’тс’ (Булыка, Запазыч., 199), якое з ням.Mast ’тс’, ’слуп’ < лац.mālus ’мачтавае дрэва’ (Брукнер, 324; Васэрцыер, 148). Устаўное ‑к‑ з’явілася пад уплывам слова бакшта ’вежа, турма’.