headlong2 [ˈhedlɒŋ] adv.

1. галаво́й упе́рад

2. неабду́мана, стрымгало́ў

3. шалёна, імклі́ва, імпэ́тна;

He rushed headlong into danger. Ён кінуўся насустрач небяспецы на скрут галавы.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

По́тарч, по́тырч ’старчаком, тарчма, тварам уніз’ (ТСБМ, Янк. БП, Шат.), ’імгненна ўпасці тварам уніз’ (Гарэц., Др.-Падб.), ’кулём, дагары нагамі’ (Сцяшк. Сл.), ’стрымгалоў’ (Байк. і Некр.). Вытв. ад *‑trk‑ > *torč‑ > *tyrč‑, гл. патарчака, потырч.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

career1 [kəˈrɪə] n.

1. заня́так; прафе́сія

2. жыццёвы шлях

3. кар’е́ра; по́спех

4. ху́ткі бег, кар’е́р;

in full career на ўсю́ моц, наўска́ч, на ўсю́ сі́лу, стрымгало́ў

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Пярэ́мут: пярэмутам ляцецьстрымгалоў, без аглядкі’ (Наша Ніва, 1999, 12 ліп.), пырэ́мытуш ’тс’ (Клім., Сл. Брэс.), пярэ́мяццю ’тс’ (Сцяшк.). Відаць, звязана з мітусі́цца, мятушы́цца ’кідацца, мільгаць’, параўн. мі́тусь, мята́ць (гл.), польск. przemiatać ’перакідаць’, з палескай дыялектнай фанетыкай (і > ы; ы > у).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

То́рчмастрымгалоў, як мага’ (Нас.), ’уніз галавой’ (Шымк. Собр.), ’старчма’ (Мат. Маг.), то́ршма ’тарчма’ (Бяльк.): торшма галавою (Гарэц.), тарчмако́м ’уніз галавой’ (Нас.) — прыслоўі ад дзеяслова тарчаць, тырчаць (гл.), без ‑ма параўн.: валасы на галаве сталі торч (Сержп. Казкі). Гл. таксама тарчма, старчма, старчак.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

nederschießen

*

I

vt прыстрэ́ліць, застрэ́ліць

II

vi (s) стрымгало́ў кі́нуцца (з вышыні)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

памча́ць, ‑мчу, ‑мчыш, ‑мчыць; зак.

1. каго-што. Пачаць імчаць, вельмі хутка, стрымгалоў павезці каго‑, што‑н. Голасна коні заржалі на пашы, Гвардыі смелых памчалі на бітвы. Купала. // Захапіўшы, пацягнуць за сабой сілай руху. Прачнуўся вецер І па свеце Памчаў сарваныя лісты. Тарас.

2. Тое, што і памчацца. Поезд зрабіў невялікі прыпынак на гадзіну.. і памчаў на Брэст. Філімонаў. — Воўк! — крыкнуў [дзед] і напрасткі памчаў да берага. Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кулём прысл. разм. kpfüber;

скаці́цца кулём з ле́свіцы kpfüber die Trppe hinnterfliegen*;

паляце́ць кулём kpfüber fllen*; (стрымгалоў, як мага) Hals über Kopf; jählings, plötzlich

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Рэ́цьма ’з усіх ног, стрымгалоў’ (ЖНС, Касп., Макар. Суадносіцца з рус. рети́вый ’рэзвы; які рвецца да бегу (пра каня)’, рети́ться ’гарачыцца; палка брацца за што-небудзь’. Ст.-рус. ретитися ’спаборнічаць; імкнуцца’, реть ’старанне, запал’. Чарных (2, 100) выводзіць прасл. *retь (< *ērtь?) і суадносіць з *ratь (гл. раць), што цяжка давесці.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ngestüm

n -s

1) імклі́васць

2) шале́нства, запа́л, няўры́мслівасць

mit ~ — на скрут галавы́, стрымгало́ў

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)