◎ Надзёжнік ’рачная губка, бадзяга’ (Ян.), надочнік, ладаннік ’тс’ (ТС), параўн. рус. надожник, надошник ’тс’, укр. надошник ’тс’. Няясная зыходная форма слова не дазваляе даць надзейную этымалогію. Звяртае на сябе ўвагу збліжэнне розных форм са словамі надзёжа ’надзея’, ладны ’добры, прыгожы’, нада ’трэба’, параўн. рус. дыял. надошный ’патрэбны’ і інш., што можа сведчыць пра народнаэтымалагічнае пераасэнсаванне невядомай зыходнай формы як вынік яе дээтымалагізацыі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Праду́кт ’вынік працы чалавека’, праду́кты ’харчовыя прыпасы’ (ТСБМ). З рус. проду́кт (проду́кты) ’тс’, якое праз ням. Produkt з лац. prōductum ’тое, што выраблена’ (гл. Фасмер, 3, 373). У пачатку XX ст. з рус. продукция ’сукупнасць прадуктаў вытворчасці, разумовай працы’ запазычана бел. праду́кцыя (Гіст. лекс., 241). Ст.-бел. прадукт ’працэс у судзе’ (Гарб.), продуктъ ’даклад’ з польск. produkt < лац. productus (Булыка, Запазыч., 266).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Туры́гаць (туры́гаты) ‘кляваць, торкаць (пра рыбу)’ (кам., Жыв. НС). Да то́ргаць 1 (гл.), аснова змененая для перадачы шматкратнага дзеяння. Параўн. торыгаць, тарыгаць ‘турзаць’ (гл.), чэш. мар. terygať ‘перасяляць’, славац. terigať sa ‘цягнуцца, з цяжкасцю ісці’ — апошнія Махэк₂ (510) разглядае як вынік метатэзы з redygať, што няпэўна; Кралік (610) дапускае кантамінацыю. Варыянтнасць вакалізму характэрная для рэфлексаў прасл. *tъrg, *tьrg, параўн. Варбат, Исследования., 64.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
consequence [ˈkɒnsɪkwəns] n.
1. вы́нік;
the consequences of an action вы́нікі ўчы́нку
2. высно́ва, вы́вад, заключэ́нне;
it follows as a logical consequence адсю́ль выніка́е, што
3. fml значэ́нне, зна́чнасць, ва́жнасць;
a matter of great consequence спра́ва вялі́кай ва́жнасці;
a person of consequence уплыво́вы чалаве́к;
it is of no consequence гэ́та не ма́е значэ́ння
♦
in consequence of fml у вы́ніку
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
scales [skeɪlz] n. pl.
1. ва́гі, ша́лі;
That victory turned the scales in our favour. Тая перамога вырашыла вынік справы на нашу карысць;
a scales weight гі́ра
2. the Scales astron. Ша́лі (знак задыяка)
3. the Scales astrol. Ша́лі (знак задыяка; чалавек, які нарадзіўся пад гэтым знакам)
♦
tip the scale(s) at smth. infml выраша́ць кане́ц спра́вы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
consequence
[ˈkɑ:nsəkwəns]
n.
1) вы́нік -у m., насту́пства n.
2) вы́вад -у m., лягі́чная высно́ва
3) зна́чаньне, значэ́ньне n.; вага́ f.
of no consequence — нява́жны
of great consequence — вялі́кае вагі́
4) уплыво́васьць, ва́жнасьць f.
person of consequence — чалаве́к з уплы́вамі, ва́жны чалаве́к
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
development
[dɪˈveləpmənt]
n.
1) разьвіцьцё n.
2) працэ́с разьвіццьця́; рост -у m.
3) разбудо́ва f.
4)
а) пасёлак -ка m.
б) гру́па новазбудава́ных дамо́ў
5) падзе́я, вы́нік
the latest developments in world affairs — апо́шнія падзе́і ў сьве́це
6) Phot. праяўле́ньне n.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
effect
[ɪˈfekt]
1.
n.
1) вы́нік, рэзульта́т -у m.
2) ва́жкасьць, зна́чнасьць f. (прамо́вы)
3) уплы́ў -ву m.; эфэ́кт -у m.
4) ура́жаньне n.
2.
v.t.
1) выкліка́ць (зьме́ны)
2) рабі́ць ура́жаньне
•
- effects
- of no effect
- to the effect
- for effect
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
дапамагчы́, ‑магу, ‑можаш, ‑можа; пр. дапамог, ‑магла, ‑ло; заг. дапамажы; зак., каму-чаму.
1. Аказаць дапамогу, пасадзейнічаць у чым‑н. Дапамагчы ў рабоце. Дапамагчы распрануцца. □ [Булай] заўсёды заступіцца, дапаможа, калі хто са сваіх рабочых трапіць у бяду. Шыцік. І службу служы, і сябру дапамажы. З нар. // Падтрымаць матэрыяльнымі сродкамі. Дапамагчы грашамі. Дапамагчы будаўнічымі матэрыяламі. // Аказаць медыцынскую дапамогу. [Санітарка] спяшаецца, каб у час дапамагчы параненаму. Колас.
2. З’явіцца сродкам для каго‑н. у дасягненні якой‑н. мэты. Компас дапамог сарыентавацца на мясцовасці. Мінеральныя ўгнаенні дапамаглі калгаснікам павысіць ураджайнасць палёў. // Даць жаданы вынік, прынесці карысць. Лякарства дапамагло. Угаворы дапамаглі.
•••
Дапамагчы гору (бядзе) — выратаваць з бяды, з цяжкага становішча.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кары́та, ‑а, М ‑рыце, н.
Прадаўгаватая пасудзіна, выдзеўбаная з дрэва або збітая з дошак, якая скарыстоўваецца звычайна для кармлення жывёлы. Дубовае карыта. Свіное карыта. □ [Наталля] дастала з печы чыгун паранай бульбы, пасекла ў карыце і замяшала свінням. Чорны. Калі гусяняты заканчвалі выбіраць насамі-лодачкамі корм з карытаў, дзяўчынкі гналі іх на возера. Даніленка. // Пра старое, непрыгоднае судна, лодку. Усхапіўся дзядзька мокры, брудны, А вынік спробы той паскудны: Чаўнок не човен, а карыта, І нос і частка дна адбіта. Колас.
•••
Лезці не ў сваё карыта гл. лезці.
Разбітае (старое) карыта — пра што‑н. старое, непрыгоднае. — Гэта не машына, а старое карыта, сэр. Тарантас фермера Молі. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)