пратары́ць, ‑тару, ‑торыш, ‑торыць; зак., што.
Пракласці яздой, хадзьбой (дарогу і пад.). Раней тут дарогі не было, яе пратарылі партызаны. Янкоўскі. Следам [за першым савецкім спадарожнікам] пратарыў першую сцежку ў космас наш чалавек. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пасрэ́днасць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць пасрэднага. Пакуль .. [Малышаў] тоіць ад сябе гэтыя думкі аб сваёй пасрэднасці, бо перад чыстымі імкненнямі дзяцінства яны ўганяюць у сорам. Хадановіч.
2. Разм. Бясталентны, няздатны чалавек.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўпі́хваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Разм. Тое, што і паўпіхаць. Іх, [раненых], чалавек пятнаццаць, схапілі з ложкаў яшчэ ў акрываўленых, закарэлых бінтах і паўпіхвалі ў крыты фургон-грузавік. Кухараў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пашля́к, ‑а, м.
Разм. пагард. Той, хто робіць або гаворыць пошласці; пошлы чалавек. [Іван Васільевіч:] — Вольга, ты не скажаш, што калі-небудзь я быў пашляком. І гэта была не пошлая сувязь. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наме́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак.
Разм. Тое, што і намерыцца (у 1 знач.). [Антон] выйшаў за вароты, пастаяў, падумаў і ўжо як чалавек, які цвёрда нешта намерыў, пашыбаваў да брата. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зух, ‑а, м.
Разм. Бойкі, удалы, маладзецкі чалавек; хват. «Ну і сын у цябе, Андрэй Данілавіч! Зух, — кажа [дэкламатар], — сын. Можаш быць спакойны: дарогу ў жыццё ён сам сабе праб’е». Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ідыёт, ‑а, М ідыёце, м.
1. Разумова адсталы, недаразвіты, прыдуркаваты чалавек.
2. Разм. лаянк. Дурань, тупіца. Кюблер паморшчыўся, нібы ў яго моцна забалеў зуб, некага вылаяў: — Ідыёт! Заўсёды спяшаецца. Шамякін.
[Ад грэч. idiōtēs — невук.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закаклю́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Разм. Тое, што і закаклюка. — Не мог чалавек ні з таго ні з сяго набрахаць. Пэўна, ёсць нейкая тут закаключка. Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вартаўні́к, ‑а, м.
Чалавек, які ахоўвае што‑н. Каля крамы мясцовага сельпо ходзіць начны вартаўнік, паглядае на вокны, што свецяцца ў познюю пару, ды прыслухоўваецца да мернага пастуквання паравіка. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гумані́ст, ‑а, М ‑сце, м.
1. Чалавек, прасякнуты ідэямі гуманізму (у 1 знач.). Пісьменнік-гу маніст.
2. Прадстаўнік гуманізму (у 2 знач.). Беларускі асветнік, першадрукар і гуманіст Францыск (Георгій) Скарына.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)