Ле́кцыя ’вуснае выкладанне вучэбнага прадмета’, ’публічнае чытанне’ (Яруш., ТСБМ). Ст.-бел. лекция (XVII ст.) запазычана са ст.-польск. lekcyja ’тс’ (Булыка, Запазыч., 188; Лекс. запазыч., 164). Гл. таксама лектар.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лянда́р, алянда́р ’гаспадар карчмы, якая аддаецца ў арэнду’ (Нас., ТС, Дун.-Марц.). Скажонае слова, якое ўзыходзіць да арандар, ст.-бел. арендаръ, арандаръ, рендаръ (з XVI ст.). Да арэнда (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ліхтава́ць ’чысціцца да бляску’ (Нас., Гарэц., Др.-Падб.), ст.-бел. лихтовати ’чысціць, выпрамляць’ (XVI ст.), запазычаны са ст.-польск. lichtować (Булыка, Запазыч., 191), якое з ням. lichten ’ачышчаць, праясняцца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Маніфеста́цыя ’публічнае масавае выступленне для выражэння салідарнасці або пратэсту’ (ТСБМ), ст.-бел. манифестацыя (XVII ст.) ’тс’ са ст.-польск. manifestacyja, якое з лац. manifestātio ’выяўленне’ (Булыка, Лекс. запазыч., 32).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мачуга ’дубінка’, ст.-бел. мочукга (XVI ст.) — са ст.-польск. maczuga ’тс’, якое з рум. măciucă ’кій з тоўстым канцом’ (Булыка, Лекс. запазыч., 104) < лац. mattea ’палка’ (Брукнер, 317).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Межу, ст.-бел. межю́ (1405 г.), межоу (XVI ст.) ’паміж’ (Кар. 1) — беларускі рэфлекс запазычанага ц.-слав. междоу, якое са ст.-слав. междоу ’тс’. Параўн. межды. Да мяжа́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Млынар ’уладальнік млына, мукамол’ (ТСБМ, Нас.), ст.-бел. млынаръ, млынарь ’тс’ (XV ст.), млынарчикъ, млынарчыкъ (XVI ст.). Запазычаны са ст.-польск. młynarz, młynarczyk ’памочнік млынара’ (Булыка, Лекс. запазыч., 90).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мней ’менш’, мне́йшы ’меншы’, ’маладзейшы’ (воран., Шатал.; Сл. ПЗБ), ст.-бел. мней ’менш’ (XV ст.) запазычаны са ст.-польск. mniej ’тс’ (Булыка, Лекс. запазыч.; Мацкевіч, Сл. ПЗБ, 3, 73).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Модры, ст.-бел. модрый ’блакітны’ (XVI ст.) (Булахаў, Гіст., 136). Да прасл. modrъ, якое мае і.-е. адпаведнікі: літ. mãdaras ’бруд’ (Мартынаў, Язык, 51) і хец. andra‑ (Махэк₂, 372).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Можны ’багаты, заможны’, можнасць ’заможнасць’. (Нас.), ст.-бел. можный ’тс’, ’які мае ўладу’ (XIV ст.), ’магутны, уплывовы’ (XVI ст.) запазычана са ст.-польск. możny ’тс’ (Булыка, Лекс. запазыч., 37).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)