ГІДРАЛАГІ́ЧНАЯ СТА́НЦЫЯ,

1) установа па вывучэнні гідралагічнага рэжыму водных аб’ектаў на пэўнай тэрыторыі. Абагульняе і апрацоўвае матэрыялы назіранняў на гідралагічных пастах. На Беларусі з 1928 дзейнічаюць рачныя гідралагічныя станцыі (Паўд.-Бел., у гарадах Вілейка, Магілёў, Мінск і інш.), азёрная (у курортным пас. Нарач Мядзельскага р-на), балотная (у пас. Палескі Лунінецкага р-на) і інш., а таксама ў цэнтрах па гідраметэаралогіі ў абл. гарадах.

2) Пункт з вызначанымі геагр. каардынатамі на вадаёме, дзе вядуцца гідралагічныя назіранні.

т. 5, с. 226

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГРАДЭ́ЦКІ Аляксандр

(21.5.1802—2.5.1869),

бел. архітэктар. У 1819—22 вучыўся ў Крамянецкім ліцэі (Украіна). У 1824 стажыраваўся ў Варшаве ў арх. П.Айгнера. У 1829—61 працаваў на Гродзеншчыне. Аўтар царквы і сядзібы ў г.п. Зэльва, жылога дома ў в. Дзярэчын Зэльвенскага р-на (1829), сядзібы ў в. Гнезна Ваўкавыскага р-на (1830-я г.), палаца і капліцы ў в. Масаляны Бераставіцкага р-на (1845—50), флігеля і капліцы ў Крэменцы (1855—61), праекта прыходскага касцёла ў Ваўкавыску (1836).

т. 5, с. 387

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Абара́нак (БРС, КТС), польск. obarzanek, obwarzanek (да польск. obwarzony). Рус. баранка < бел. (а)баранак (цвёрдае р, параўн. польск. obarzanek) (гл. Трубачоў, Дополн., 1, 124).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Апавяда́чы, павяда́чы ’расказчык’ (Гарэц.). Параўн. укр. і польск. з суф. ‑ач. Бел. утварэнне ад апавядаць своеасаблівае, па ўзору іншых агентыўных назоўнікаў-прыметнікаў (анялісты, арганісты).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Бруне́т. Рус. брюне́т, укр. брюне́т. Запазычанне (бел. і ўкр., можа, праз рус. мову) з франц. brunet (< brun ’карычневы’). Падрабязней гл. Шанскі, 1, Б, 207.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Брызе́нт. Рус. брезе́нт, укр. брезе́нт. Бел. і ўкр. словы з рус. мовы (дзе з гал. presenning < франц.; параўн. ням. Present). Падрабязна Фасмер, 1, 211.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Біль. Рус. билль, укр. білль. Запазычанне (бел. і ўкр. праз рус. мову) з англ. bill (< франц. bille). Падрабязней гл. Шанскі, 1, Б, 118–119.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Во́тум (БРС). Запазычанне з лац. votum праз рус. во́тум (Крукоўскі, Уплыў, 80). Ст.-бел. вотум ’голас’ з польск. wotum < лац. votum (Булыка, Запазыч., 19).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вучо́ны (БРС, Байк. і Некр., Касп., Шат.), ст.-бел. ученый ’тс’ < ученыи муж (Скарына). Згодна з Крукоўскім (Уплыў, 149), семантычная калька з рус. ученый.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Дабра́нец ’добрай ночы’ (Сцяшк.). Зыходным з’яўляецца польск. dobranoc ’добрай ночы’, якое на бел. глебе было пераасэнсавана паводле назоўнікаў з суфіксам ‑ец. Параўн. дабра́нач, дабра́нац.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)