Пра́сці, праду́ ’скручваючы лён, кудзелю, воўну, рабіць ніткі’ (ТСБМ, Шат., Касп.), прасьць ’тс’ (Бяльк., Сл. ПЗБ), пря́стэ, прэ́ста ’прасці; віць вяроўку (ганц., Сл. ПЗБ). Рус. прясть, пряду́, укр. пря́сти, ст.-рус. прясти, польск. prząść, в.-луж. přasć, н.-луж. pśěsć, чэш. přísti, славац. priasť, серб.-харв. пре̏сти, славен. présti, балг. преда́ ’прасці’, макед. преде ’тс’. Прасл. *pręsti (< *pręd‑ti) (Фасмер, 3, 394). Роднасныя: літ. spréndžiu, spréndžiau, sprę́sti ’абцягваць, абмерваць’, лат. spriêžu, spriêst ’нацягваць, расцягваць’, літ. spríndis ’пядзя’, англ.-сакс. sprindel ’сіло, кручок’ (гл. Траўтман, 278; Мацэнаўэр, LF, 14, 184; Персан, 873; ESJSt, 12, 710). Інакш, менш верагодна Махэк₂ (494), які параўноўвае з ням. spinnen і зыходнай формай славянскага кораня лічыць *spend‑, дзе потым было s‑ заменена на ўзмацняльнае ‑r‑.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыгадзі́ць, прыгодзі́ць ’даць, паспрыяць’ (ТС), прігадзі́цца ’спатрэбіцца; прыдацца’ (Бяльк.), прыгадзі́ць (безасаб. прыгадзі́ла) ’нечакана прыйсці’: коли цебе тут пригодзило? (Нас.). Працягвае ст.-бел. пригодити ’дапамагчы’, пригодитися ’спатрэбіцца; адбыцца, здарыцца’ (Ст.-бел. лексікон), пригожатися ’здарацца; трапляцца, прыходзіцца’ (Статут 1529), якое, у сваю чаргу, з прасл. *prigoditi (sę) < *goditi (sę) (Бабік, Зб. памяці Слаўскага, 65; ЭССЯ, 6, 188–190); параўн. ст.-рус. пригодити ’дапамагчы’, пригодитися ’спатрэбіцца, быць прыдатным; аказацца, быць; адбыцца, здарыцца’, серб.-харв. пригодити (се), пригађати (се) ’здагадвацца’, балг. дыял. прыга́дам ’дагаджаць, рабіць прыемнасць’, прига́ждам ’тс’, чэш. přihoditi ’дадаць, прыбавіць’, славац. prihodiť ’тс’, рус. дыял. пригоди́ть ’даць магчымасць зрабіць, садзейнічаць, спрыяць’, пск., смал. пригоди́ться, пригожа́ться ’спатрэбіцца’, ’удацца, выпасці; выдацца’, укр. пригоди́ти ’дагадзіць’, пригоди́тися ’здарыцца, адбыцца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тро́паць ‘біць, трапаць’ (Нас., Байк. і Некр.), ‘брыкаць задняй нагой’ (Нас.): конь тро́пае (бялын., чач., ЛА, 1), ‘варушыцца, рабіць рухі’ (рас., Бел. дыял. 1), тро́пнуць ‘стукнуць, выцяць, ударыць’ (в.-дзв., Шатал., Сцяшк. Сл., Скарбы; карэліц., Нар. сл., Сцяц., Сл. Брэс.; слонім., Нар. словатв.), ‘патанцаваць’ (Сцяшк. Сл.); сюды ж тро́пацца ‘біцца (пра сэрца)’ (Юрч. СНЛ). Параўн. укр. тропа́ти ‘тупаць; танцаваць, бегчы рыссю’, рус. тропа́ть ‘тупаць, стукаць’, славен. tropati ‘біць’, серб. тропати ‘цяжка ступаць’, тропа̏т ‘стукаць’, балг. тро́пам ‘тупаць, стукаць; вытанцоўваць’, макед. тропа ‘стукаць’. Прасл. *tropati ‘тупаць, стукаць, грукаць’, якое чаргуецца з *trepati (гл. трапаць) і суадносіцца з літ. trapinė́ti ‘тупаць нагамі’, прус. trapt ‘ступаць’, грэч. τραπέω ‘ступаю, выціскаю’ і іншымі дзеясловамі гукапераймальнага паходжання (Фасмер, 4, 105; Скок, 3, 496).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
necessary1 [ˈnesəsəri] n.
1. the necessaries dated (са́мае) неабхо́днае (пра рэчы);
the neces saries of life прадме́ты/рэ́чы пе́ршай неабхо́днасці (адзенне, ежа і да т.п.)
2. the necessary гро́шы, сро́дкі, фіна́нсы (на што-н.)
3. неабхо́днае;
do the necessary рабі́ць то́е, што неабхо́дна;
Leave the disk – I’ll do the necessary. Пакінь дыск – я зраблю ўсё неабходнае.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
offence [əˈfens] n.
1. (against) правапарушэ́нне, злачы́нства;
a criminal offence крыміна́льнае злачы́нства;
an offense against the law парушэ́нне зако́ну;
commit an offense учыня́ць/рабі́ць злачы́нства
2. кры́ўда, абра́за;
give/cause offence to smb. кры́ўдзіць/абража́ць каго́-н.;
take offence at smb./smth. кры́ўдзіцца на каго́-н./што-н.
♦
no offense (meant) infml не ў кры́ўду ка́жучы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
commit [kəˈmɪt] v.
1. рабі́ць (часцей што-н. дрэннае); чыні́ць, учыня́ць; твары́ць;
commit a crime зрабі́ць/учыні́ць злачы́нства;
commit suicide ско́нчыць жыццё самазабо́йствам/самагу́бствам
2. прызнача́ць (грошы, сродкі на што-н.); адво́дзіць (час на што-н.)
3. : commit oneself звя́зваць сябе́ (абавязкамі, абяцаннямі)
4. змяшча́ць;
commit to hospital змясці́ць у бальні́цу;
commit to memory заву́чваць, запаміна́ць;
commit to paper запі́сваць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
compliment1 [ˈkɒmplɪmənt] n.
1. кампліме́нт, ухва́ла;
a backhanded/doubtful/left-handed compliment двухсэнсо́ўны кампліме́нт
2. pl. fml compliments прывіта́нне, пакло́н, віншава́нне;
Give my compliments to your wife. Перадайце прывітанне вашай жонцы.
♦
make/pay a compliment гавары́ць/рабі́ць кампліме́нт;
return the compliment адка́зваць кампліме́нтам на кампліме́нт;
with the compliments of/with compliments from… з найле́пшымі пажада́ннямі ад…
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
build2 [bɪld] v. (built)
1. будава́ць
2. ствара́ць;
build a career рабі́ць кар’е́ру;
build hopes пе́сціць надзе́і
build up [ˌbɪldˈʌp] phr. v.
1. забудо́ўваць (раён)
2. (паступо́ва) ствара́ць;
build up one’s character фармірава́ць хара́ктар
3. умацо́ўваць здаро́ўе
4. расці́, нараста́ць;
The pressure built up as he was off work for weeks. Напружанне расло, бо ён быў некалькі тыдняў без працы.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
slide2 [slaɪd] v. (slid)
1. слі́згаць, саслі́згваць;
The drawers slide in and out easily. Шуфляды добра засоўваюцца і высоўваюцца;
He slid down the banisters. Ён з’ехаў уніз па парэнчах.
2. прахо́дзіць мі́ма, непрыкме́тна кра́сціся; прашмы́гваць;
The years slid past/by. Гады прайшлі непрыкметна.
♦
let things slide ста́віцца да спраў абыя́кава, нядба́йна; рабі́ць што-н. спусці́ўшы рукавы́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
stake2 [steɪk] v.
1. (on) рабі́ць ста́ўку, ста́віць на ка́рту;
I stake my reputation on his honesty. За яго сумленнасць я ручаюся сваім добрым імем.
2. загаро́джваць, абгаро́джваць;
We staked the newly planted trees. Мы абгарадзілі калочкамі маладзенькія дрэўцы.
stake out [ˌsteɪkˈaʊt] phr. v. назіра́ць за пэ́ўным уча́сткам; AmE, infml назнача́ць (асабліва паліцэйскага) на пэ́ўны ўча́стак пра́цы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)