ка́ша, -ы, мн. -ы, каш, ж.

1. Густая страва са звараных круп.

Манная к.

Аўсяная к.

2. перан. Разрэджаная маса чаго-н., падобная з выгляду на гэту страву.

Снег ператварыўся ў кашу.

3. перан. Беспарадак, неразбярыха.

У яго ў галаве к.

◊

Бярозавая каша — розгі або дубец, рэмень і пад.

Заварыць кашу — распачаць якую-н. непрыемную, клапатлівую справу.

Кашы не зварыш з кім — не дагаворышся з кім-н., не зробіш справу.

Мала кашы еў — малады, нявопытны, недастаткова дужы.

|| памянш. ка́шка, -і, ДМ -шцы, ж. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Geschréi

n -s крык, гвалт

~ erhében* — узня́ць гвалт, раскрыча́цца

◊ viel Geschréi und wénig Wólle — ≅ мно́га шу́му, але́ ма́ла то́лку [сэ́нсу]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ejection [ɪˈdʒekʃn] n.

1. fml выгна́нне; высяле́нне

2. выкі́дванне, вы́кід; вывяржэ́нне

eke out [ˌi:kˈaʊt] phr. v.

1. : eke smth. out расця́гваць (прыпасы, грошы на большы тэрмін)

2. : eke out a living ма́ла зарабля́ць; перабіва́цца сяк-так

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

неаб’е́зджаны, ‑ая, ‑ае.

1. Такі, на якім яшчэ не ездзілі; не прывучаны да язды (пра коней).

2. Такі, на якім мала ездзілі (пра сані, калёсы і пад.), неабкатаны. Неаб’езджаны вазок.

3. Такі, па якім зусім або даўно не ездзілі (пра дарогу).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прахарчава́цца, ‑чу́юся, ‑чу́ешся, ‑чу́ецца; зак.

Пракарміцца. [Сяргей:] — Ты магла спакойна перачакаць бяду дзе-небудзь у вёсцы, у добрай цёткі. Памагала б ёй і як-ніяк прахарчавалася б. Няхай. [Андрэй:] — У нас і ў саміх мала сена, не ведаем, як зіму прахарчуемся... Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папакра́сці, ‑краду, ‑крадзеш, ‑крадзе; пр. папакраў, ‑крала; зак., каго-што і чаго.

Разм. Красці доўга, неаднаразова; пакрасці многа каго‑, чаго‑н. — А ты не прывучай свайго хлопца да зладзейства. — Што ён у цябе ўкраў? — Мала ён у мяне яблыкаў папакраў? Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адрабо́так, ‑тку, м.

1. Дзеянне паводле дзеясл. адрабіць (у 1 знач.).

2. толькі мн. (адрабо́ткі, ‑аў). Праца селяніна сваімі прыладамі і коньмі на памешчыка, кулака за доўг, зямлю. Парабкам [фон Крош] плаціў вельмі мала, уся вёска хадзіла да яго на адработкі. Арабей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сінаго́га, ‑і, ДМ ‑гозе, ж.

Яўрэйскі малітоўны дом. Мала хто з яўрэяў разумеў словы, якія гаварыў [Моська] богу ў сінагозе ці дома. Корбан. Тут [у мястэчку] ёсць цагляная лазня, царква св. Магдалены, два млыны, дзве школы, сінагога, касцёл і камяніца Базыля Трайчанскага. Колас.

[Ад грэч. synagōgē — сход.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

утамі́цца, утамлюся, утомішся, утоміцца; зак.

Адчуць утомленасць; стаміцца, змарыцца. — Утаміўся ты? — спытаў Васіль. — На другой змене цяжэй працаваць. — Не, — адказаў Піліп.. Трошкі рукі ў плячах чутны, а больш нічога. Кулакоўскі. Вывезлі гною ў гэты дзень дзяўчаты мала. А ўтаміліся добра... Ермаловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ По́сарам ’сарамнавата’ (Нас.), параўн. укр. посоромити ’выставіць на сорам’, польск. posromić ’зняважыць, зняславіць, выставіць на сорам’, ст.-польск. posromać ’прысароміць’. Адвербіялізаванае > Тварэнне ад пасароміць ’пасарамаціць; зняславіць’, гл. сорам. Падобным чынам у кантэксце адвербіялізаваўся польск. wstyd ’тс’. Прыстаўка па‑ надае значэнне меншай ступені праяўлення якасці, параўн. no‑мала ’малавата’, по‑многа ’мнагавата’, по‑ценко ’танкавага’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)