сячы́, сяку, сячэш, сячэ; сячом, сечаце, сякуць;
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сячы́, сяку, сячэш, сячэ; сячом, сечаце, сякуць;
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́біць
1. вы́бить, вы́шибить;
2.
3. (получить что-л. в результате ударов чего-л.; стреляя, попасть определённое количество раз) вы́бить;
4. (принудить отступить) вы́бить;
5. (ударяя, очистить от чего-л.) вы́бить, вы́колотить;
6. (извлечь) вы́бить;
7. (выдавить, вычеканить) вы́бить, вы́чеканить;
8. (оставить отпечаток на чём-л.) вы́бить;
9. (уничтожить градом) вы́бить;
10. (сделать выбоины) вы́бить;
11. (ударами извлечь дробные звуки) вы́бить;
12.
13. (принести откуда-л., выбросить — волнами и т.п.) вы́нести;
14. вы́вихнуть;
15.
◊ в. дур з галавы́ — вы́бить дурь из головы́;
в. з сядла́ — вы́бить из седла́;
в. з каляі́ны — вы́бить из колеи́;
в. гле́бу (
в. дух — вы́шибить дух (ду́шу)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ВЁСКА
(ад
у вузкім
На Беларусі вёска —
Літ.:
Гурков В.С. Современная белорусская деревня.
Улашчык М. Была такая вёска:
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
сла́бы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае невялікую фізічную сілу, недастаткова дужы фізічна.
2. Пазбаўлены стойкасці, цвёрдасці; які не вызначаецца цвёрдым характарам.
3. Нетрывалы, нямоцны.
4. Нізкі па якасці і колькасці, марны, мізэрны.
5. Не здольны наступаць ці абараняцца; дрэнна ўзброены.
6. Які не мае моцнай улады, аўтарытэту, не можа аказаць вялікага ўплыву на што‑н.
7. Які мае невялікую магутнасць, сілу, энергію.
8. Не здольны аказаць моцнае дзеянне на каго‑, што‑н.
9. Нязначны па сіле праяўлення, напружанасці.
10. Недастаткова абгрунтаваны, малапераканальны.
11. Нязначны, малы.
12. Які дрэнна ведае ці выконвае сваю работу, сваю справу.
13. Не цвёрды, не тугі, не густы.
14. Нямоцна зацягнуты.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
се́сці, сяду, сядзеш, сядзе;
1. Прыняць сядзячае становішча; заняць месца, прызначанае для сядзення.
2.
3.
4. Трапіць у турму, быць пазбаўленым волі.
5. Абмежаваць сябе ў чым‑н. (звычайна ў ядзе).
6. Наткнуўшыся на перашкоду, спыніцца, засесці.
7. Спыніўшы рух, палёт, спусціцца на што‑н. (пра птушак, насякомых).
8.
9. Апусціцца, асесці, паглыбіцца ў зямлю.
10. Апусціцца за гарызонт, зайсці (пра свяцілы).
11. Паменшыцца ад вільгаці; збегчыся (пра тканіны, скуры і пад.).
12.
13.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стаць, стану, станеш, стане;
1. Ступіўшы на якое‑н. месца або куды‑н., спыніцца; размясціцца ў вертыкальным становішчы.
2. Падняцца на ногі, устаць.
3. Узяцца за якую‑н. работу, распачаць якую‑н. дзейнасць, звязаную са знаходжаннем на нагах.
4. Запыніцца, спыніць рух (пра чалавека, жывёлу, калёсы і пад.).
5. Перастаць працаваць, дзейнічаць (пра механізмы, заводы, фабрыкі і пад.).
6. Замерзнуць (пра раку).
7. З’явіцца, падняцца над зямлёй, гарызонтам.
8. Часова размясціцца дзе‑н. (на адпачынак, пастой, стаянку).
9.
10.
11. Памясціцца, размясціцца на якім‑н. месцы (пра прадметы).
12. Узнікнуць, з’явіцца.
13. Адбыцца, здарыцца, зрабіцца.
14. Заступіцца за каго‑н.
15. Замяніць каго‑н. у чым‑н.
16.
17.
18. Ужываецца ў саставе выказніка ў значэнне зрабіцца кім‑, чым‑н.
19. Выкарыстоўваецца ў саставе дзеяслоўнага выказніка ў значэнні дзеяслова «пачаць».
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ста́віць, стаўлю, ставіш, ставіць;
1. Прымушаць або памагаць каму‑н. устаць, заняць дзе‑н. месца стоячы.
2. Размяшчаць, умацоўваць што‑н. вертыкальна.
3. Прызначаць на якую‑н. работу, прапаноўваць рабіць што‑н.
4. Размяшчаць на якой‑н. пазіцыі (для абароны, нагляду і пад.).
5.
6.
7. Устанаўліваць што‑н. для абслугі, для якога‑н. дзеяння.
8. Расстаўляць па пэўнае месца, у пэўным парадку.
9. Размяшчаць якім‑н. чынам, надаваць чаму‑н. патрэбную, пэўную позу.
10. Рабіць метку, знак і пад. на паверхні чаго‑н.
11. Арганізоўваць, наладжваць.
12. Будаваць, майстраваць.
13. Ажыццяўляць пастаноўку на сцэне.
14. і
15. Вучыць правільнаму валоданню (голасам, дыханнем і пад.).
16. Высоўваць, выстаўляць, прапаноўваць (для разгляду, выканання і пад.).
17. У спалучэнні з некаторымі назоўнікамі абазначае: лічыць чым‑н., разглядаць як‑н. што‑н.
18. Нарыхтоўваць, складаючы якім‑н. чынам.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)