Frundschaftsbande

pl ву́зы дру́жбы; сябро́ўскія су́вязі

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

shackles [ˈʃæklz] n. pl.

1. ако́вы, кайда́ны, кандалы́

2. ву́зы;

the shackles of convention fml цяжа́р умо́ўнасцей

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

у́зы ед. нет

1. уст. (цепи, оковы) ланцу́г, -го́ў, ед. ланцу́г, -га́ м., кайданы́, -но́ў ед. нет;

2. перен., книжн. ву́зы, -заў ед. нет; (связи) су́вязі, -зей, ед. су́вязь, -зі ж.;

у́зы бра́тства ву́зы братэ́рства, братэ́рскія (бра́цкія) су́вязі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

tie1 [taɪ] n.

1. га́льштук

2. сту́жка, шнуро́к;

The dog broke its tie. Сабака сарваўся з прывязі.

3. pl. ties ву́зы, су́вязі;

family ties сяме́йныя ву́зы;

ties of friendship сябро́ўскія су́вязі

4. цяжа́р; кло́пат, даку́ка

5. sport гульня́ ўнічыю́;

The game ended in a tie. Гульня скончылася ўнічыю.

6. mus. знак лега́та

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

неразры́ўны, ‑ая, ‑ае.

Такі, што нельга раз’яднаць; непарыўны, непарушны (пра пачуцці, адносіны, сувязі і пад.). Неразрыўная дружба. Неразрыўныя вузы братэрства. □ Бязмежная адданасць справе і скромнасць шчырага працаўніка — вось дзве галоўныя рысы характару пагранічніка. Гэта, перш за ўсё, .. адзін з тых «вінцікаў», чыя ціхая праца, увесь неразрыўны ланцуг штодзённых маленькіх перамог вельмі часта губляецца ў громе і бляску. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ГІМЕНЕ́Й,

у грэчаскай і рымскай міфалогіі бог шлюбу, сын Дыяніса і Афрадыты (ці Апалона і адной з муз). Яго ўяўлялі прыгожым юнаком з гірляндамі кветак і факелам у руцэ. Гіменій — спявак і музыкант, раптоўна памёр (ці страціў голас) на вяселлі Дыяніса. Каб увекавечыць Гіменія, яго імя абвяшчалі на вяселлях, а ўрачыстую песню ў гонар маладых наз. гіменей. У пераносным сэнсе вузы Гіменея — шлюб.

т. 5, с. 247

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

скрепи́ть сов.

1. (прочно соединить) змацава́ць, мног. пазмацо́ўваць; (болтами — ещё) знітава́ць; (бумагу и т. п.) сашчапі́ць, мног. пасашчэ́пліваць, пасашчапля́ць;

скрепи́ть у́зы перен. змацава́ць ву́зы (по́вязі);

2. (удостоверить подписью, печатью) змацава́ць, мног. пазмацо́ўваць;

скрепя́ се́рдце неахво́тна, не́хаця;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Вузда́ ’частка конскай збруі’ (Нас.), вуздэ́чка ’тс’ (БРС), вузьдзе́чка ’аброць (звычайна з цуглямі, раменная)’ (Бяльк.), укр. вузда́ ’тс’ (а таксама ’доўгая вяроўка ў крылляў невада, для выцягвання яго’), рус. узда́ ’тс’, польск. uzda ’тс’, чэш. uzda ’тс’, славац. uzda ’тс’, в.-луж. wuzda ’тс’, н.-луж. huzda ’тс’, палаб. väuzda ’тс’, балг. юзда́, узда́ ’тс’, макед. узда ’тс’, серб.-харв. у́зда ’тс’, славен. úzda ’тс’. Прасл. uzda; адносна ўтварэння існуе некалькі версій: найбольш пашырана ў літаратуры (Фасмер, 4, 153) думка пра складаны характар слова — з і.-е. *ous‑ ’рот’ (гл. ву́сны) і *dhē ’ўстаўляць’ (гл. дзець), аналагічна па ўтварэнню да *ǫda (гл. ву́да); аднак больш пераканаўчай з’яўляецца этымалогія Данічыча і Гараева — да ву́зы, вяза́ць; параўн. рус. на́‑уз ’частка конскай збруі’, тады вузда́‑д‑ суфіксальным) значыла б літаральна ’прывязь’ (Аткупшчыкоў, Из истории, 140; там жа агляд версій і літаратура).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

chain1 [tʃeɪn] n.

1. ланцу́г; ланцужо́к; pl. chains ланцугі́; ву́зы; по́вязі; кайданы́;

in chains у ланцуга́х

2. паслядо́ўнасць; су́вязь; шэ́раг, рад; ход;

a chain letter ліст/пісьмо́, у які́м адраса́та про́сяць размно́жыць яго́ і адасла́ць і́ншым лю́дзям;

the chain of events ланцу́г/шэ́раг падзе́й;

the chain of mountains го́рны ланцу́г, го́рны хрыбе́т;

chain of proof шэ́раг до́казаў

3. comput. ланцужо́к

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

chain

[tʃeɪn]

1.

n.

1) ланцу́г -а́ m., ланцужо́к -ка́ m.

2) по́вязь f., ланцу́г -а́ m.

a mountain chain — го́рны ланцу́г

3)

пу́ты, кайданы́ pl. only.

4) Figur. по́вязь f.; ву́зы, пу́ты pl. only

chains of love — пу́ты каха́ньня

chains of duty — по́вязі абавя́зку

5) Figur. пасьлядо́ўнасьць f.

chain of events — пасьлядо́ўнасьць падзе́яў

2.

v.

1) зьвя́зваць ланцуго́м

2) ско́ўваць, прыко́ўваць

3) паняво́ліць, заку́ць у кайданы́

3.

adj.

ланцуго́вы

chain bridge — ланцуго́вы мост

- chain letters

- chain mail

- chain of command

- chain reaction

- chain saw

- chain smoke

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)