ву́зы, -аў (высок.).

Тое, што аб’ядноўвае, звязвае, стварае ўнутраную сувязь, адзінства.

В. братэрства, дружбы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ву́зы

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. ву́зы
Р. ву́заў
Д. ву́зам
В. ву́зы
Т. ву́замі
М. ву́зах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ву́зы, -заў ед. нет у́зы;

в. братэ́рства — у́зы бра́тства;

◊ в. Гімене́я — у́зы Гимене́я

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ву́зы, ‑аў; адз. няма.

Тое, што аб’ядноўвае, звязвае, стварае ўнутраную сувязь, адзінства. Вузы братэрства.

•••

Звязаць сябе вузамі Гіменея гл. звязаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ву́зы ’цесныя сувязі; тое, што звязвае, аб’ядноўвае (вузы братэрства і пад.)’ (БРС, КТС). Кніжнае запазычанне з рус., дзе са ст.-рус. оуза, ст.-слав. ѫза, вѫза (Крукоўскі, Уплыў, 29), параўн., аднак, яшчэ ў Зізанія оузы, ланцꙋхи, вѧзане.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вуза́

‘пчаліны клей’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. вуза́
Р. вузы́
Д. вузе́
В. вузу́
Т. вузо́й
вузо́ю
М. вузе́

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Гімене́й: ву́зы (ланцугі́) Гімене́я шутл. у́зы (це́пи) Гимене́я

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гимене́й / у́зы (це́пи) гимене́я шутл. ву́зы (ланцугі́) Гімене́я.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Саю́з ’цеснае аб’яднанне, сувязь дзвюх або некалькіх асоб, груп, таварыстваў, класаў; пагадненне, аб’яднанне арганізацый, дзяржаў для сумесных дзеянняў; назва дзяржаў, грамадскіх арганізацый’ (ТСБМ). Новае запазычанне з рус. союз ’тс’, таксама як і іншых вытворных ад яго: саю́зны, саю́знік і г. д. (Крукоўскі, Уплыў, 42, Гіст. лекс., 239). Рус. слова з ц.-слав. съѭзъ; параўн. ст.-слав. съвѫзъ, съѫзъ ’прывязь, рамень, вузы’, ст.-рус. съвузъ ’сувязь, вузы’. Далей да вязаць, вузы; гл. Фасмер, 3, 731.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

у́зы ед. нет

1. уст. (цепи, оковы) ланцу́г, -го́ў, ед. ланцу́г, -га́ м., кайданы́, -но́ў ед. нет;

2. перен., книжн. ву́зы, -заў ед. нет; (связи) су́вязі, -зей, ед. су́вязь, -зі ж.;

у́зы бра́тства ву́зы братэ́рства, братэ́рскія (бра́цкія) су́вязі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)