Важу́жнік ’вугал, дзе стаяць важугі’ (Серб.). Да важугі́ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ВІ́ЦЕБСКІ ТО́ЛЕВЫ ЗАВО́Д.

Дзейнічаў у 1897—1914 у Віцебску. Вырабляў дахавы і ізаляцыйны толь, які насычалі льняным алеем, што выраблялі на гэтым жа з-дзе. Меў паравы рухавік, працавала 60 рабочых (1913).

т. 4, с. 232

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

◎ Не́йдзе ’дзесьці; мусіць, мабыць’ (Янк. 1), ’няма дзе’ (Грыг., Растарг., Бяльк.), ’дзесьці; мусіць, мабыць; няма дзе’ (Нас.), нёйдзі ’тс’ (Мат. Маг.), нёйдзя ’кудысьці’ (Сл. ПЗБ), нёйдзе, нёйдзі ’дзесьці; кудысьці; няма дзе’, нёйдзека ’тс’ (ТС). Паводле Карскага, ‑ū‑(‑i̯‑) устаўлена паміж адмоўем і прыслоўем, каб надаць «плаўнасць» маўленню, параўн. веліж. нёйгдзе ’тс’, горац, чэрык. дайжа (< рус. даже ’нават’) і пад. (Карскі, 1, 305). Гл. нёгдзе, недзе.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ambasada

ambasad|a

ж. пасольства; амбасада;

gdzie się znajduje ~a polska? — дзе знаходзіцца польскае пасольства?;

uzyskać wizę w ~zie — атрымаць у пасольстве візу

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Віко́ўя ’салома ад вікі’; ’ралля, дзе расла віка’ (КЭС, лаг.). Да віка (гл.). Утворана пры дапамозе суф. ‑ov‑ьje для абазначэння ’сцяблы і лісце’. Іншае значэнне ’ралля, дзе расла віка’ з’яўляецца другасным, пераносным. Параўн. таксама ві́каўе (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Папраду́ха ’жанчына, якая займаецца ручным прадзеннем’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ, Янк. БП), попраду́ха ’папрадуха; вячоркі, дзе прадуць’ (Влад.), попраду́ха ’папрадуха’ (Клім.), папраду́хі мн. ’вячоркі, дзе прадуць і весяляцца’ (ТСБМ). Дэрыват з суф. ‑уха ад папрасці, папраду (гл. пра́сці).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

паўзве́рх прыназ. óberhalb (G); über (A на пыт. «куды?», D на пыт. «дзе?»);

вада́ ішла́ паўзве́рх ільду́ das Wásser floss über dem Eis;

ён глядзе́ў паўзве́рх акуля́раў er sah über den Rand der Brílle

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

дым м. Rauch m -(e)s;

густы́ дым Qualm m -(e)s;

е́дкі дым béißender Rauch;

дым падыма́ецца ўго́ру Rauch steigt auf;

◊

дзе дым, там і аго́нь wo Rauch ist, da ist auch Féuer

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

кірмаш, рынак; торг, торжышча, таржок (разм.) / дзе прадаюць і купляюць паношаныя ржы: барахолка, таўчок (разм.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

Там-ся́м, там і сям ’дзе-нідзе, зрэдку’ (ТСБМ), там‑сям ’у іншых мясцінах’ (Варл., Арх. Вяр.), там і сям ’у розных месцах’ (Вруб.). Спалучэнне там і сям (гл.), параўн. сям‑там ’дзе-нідзе’ з адваротным парадкам элементаў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)