чырванафло́цкі, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да чырванафлотца. Чырванафлоцкая выпраўка. Чырванафлоцкая бесказырка.
2. Які мае адносіны да Чырвонага Флоту. Чырванафлоцкія эскадры.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эпідэмі́чны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да эпідэміі, мае характар эпідэміі. Эпідэмічнае захворванне. // Прызначаны для барацьбы з эпідэміяй. Эпідэмічныя прышчэпкі. Эпідэмічная камісія.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Візава́ты ’дрэва з сукаватымі слаямі, якое цяжка шчапаецца’ (лаг., КЭС). Не зусім яснае слова. Відаць, мае сувязь з літ. vyžà, лат. vize ’лапаць’, літ. výžti ’плясці’. Магчыма, да вяз (гл.), *вязаваты.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кулі́чкі ’калені’ (Яўс.). Зыходзячы з агульнабалтыйскай назвы косці (ст.-прус. сайіап, літ. kaulas, лат. kaüls)% якая не мае паралелей у славянскіх мовах, можна меркаваць аб балтыйскім уплыве (суфіксацыя слова славянская ‑ičьka).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Надза́хад ’перад захадам’ (Сл. ПЗБ). Са спалучэння прыназоўніка над (у часавым значэнні) з назоўнікам захад у форме він. скл.; над у такіх канструкцыях звычайна мае значэнне ’перад’ (ESSJ SG, 1, 125).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сухаве́ршнік ’дзяцел’ (Мат. Гом.). Відаць, ад сухаве́рх ’дрэва з засохлым верхам’, сухаве́рхі ’які мае сухі верх (пра дрэва)’ (Сл. ПЗБ), што да сухі і верх ’верхавіна’. Параўн. іншую назву сухарык, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дыспане́нт
(лац. disponens, -ntis = які размяшчае, размяркоўвае)
1) упаўнаважаны ў справах фірмы;
2) асоба, якая мае свабодныя сумы на рахунках у камісіянераў або карэспандэнтаў банка.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
глыбо́кі, -ая, -ае.
1. Які мае вялікую глыбіню (у 1 знач.).
Глыбокая яма.
Рыба плавала глыбока (прысл.).
2. Размешчаны ў сярэдзіне чаго-н. або аддалены ад чаго-н.
Г. тыл.
3. перан. Недаступны, скрыты.
Глыбокая тайна.
4. перан. Які дасягнуў высокай ступені праяўлення, мяжы ў сваім развіцці, моцны, поўны.
Глыбокія пачуцці.
Глыбокія думкі.
Глыбокая старасць.
Глыбокая ноч.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
грама́дскі, -ая, -ае.
1. Які мае адносіны да грамадства, які ўзнікае ў грамадстве, звязаны з дзейнасцю людзей у грамадстве.
Г. лад.
Грамадскае становішча.
Грамадскія навукі.
Грамадскае жыццё.
Грамадская думка.
Грамадскія адносіны.
2. Звязаны з работай па добраахвотным абслугоўванні палітычных, культурных, прафесійных патрэб калектыву.
Грамадская арганізацыя.
Г. кантралёр.
Грамадская работа.
3. Які належыць грамадству, не прыватны.
Грамадская ўласнасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дбаць, дба́ю, дба́еш, дба́е; незак., пра каго-што, аб кім-чым і без дап.
Праяўляць клопаты аб кім-, чым-н., турбавацца пра каго-, што-н.
Аб ім дбалі чужыя людзі.
Д. пра парадак у гаспадарцы.
Хто дбае, той і мае (з нар.).
◊
І не дбае — не звяртае ўвагі.
|| зак. падба́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. дба́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)