Сухадо́л ’бязводная лагчына, схіл, луг, якія атрымліваюць вільгаць толькі ад дажджавой або снегавой вады’ (ТСБМ, Нас., Байк. і Некр., Гарэц., Ласт., Яруш., Бяльк., Касп.), ’сенажаць на нізкім, але сухім месцы’ (БРС), ’роў з крутымі берагамі, які ўтварыўся ад веснавых вод’ (слаўг., шчуч., Яшк.), ’нізкае месца, якое заліваецца вясной; у іншую пару года звычайна сухое’ (усх.-палес., Талстой, Геогр.), ст.-бел.суходо́лъ ’сухая даліна, сухое нізкае месца’ (Ст.-бел. лексікон). Укр.суходо́л, суході́л, рус.суходо́л ’тс’. Да сухі і дол (гл.). Талстой (там жа, 129) адзначае нехарактэрнасць складаных слоў з першым элементам сух‑ для сучасных заходніх і паўднёвых славянскіх моў, параўн. славен.suhi dol, suha struga, але дадзеныя тапанімікі сведчаць аб існаванні аналагічнай словаўтваральнай мадэлі, параўн. славен.Suhodol, Suhodolnik.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абко́п
1. Канава кругом саду, пабудоў; роў з валам вакол старажытнага горада (Слаўг.). Тое ж абка́п (Слаўг.).
2. Тое, што і абвод 2 (Слаўг.). Тое ж абкопішча, абкопічча, абкопнівічча, абка́пічча, абка́пішча, абка́пнішча (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
яру́га
1.Роў са стромкімі берагамі, які ўтварыўся ад веснавых вод (Слаўг.). Тое ж яруга́ (Слаўг.).
2. Глыбокая лужына ў рове (Сядл.Бес); вялікая лужына на вуліцы пасля дажджу; гразкае месца (Палессе Талст., Стол.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
Расто́ка ’рытвіна, размытая веснавой вадой’ (Ласт.), ’паводка’ (Сцяшк. Сл.), ’месца, у якім шырыня ракі значна павялічваецца’ (Ластоўскі, Выбр. тв., 422), ’адліга’ (Сл. ПЗБ). Параўн. польск.roztoka ’вузкая даліна; ручай’, старое таксама ’адліга, разводдзе’, чэш., славац.ráztoka ’зліццё малых ручайкоў у большую плынь’, в.-луж.rostoka (roztoka) ’роў, па якім вада збіраецца ў плынь ці азярцо’, макед.растока ’разгалінаванне ракі’, расток ’разліў’. Прасл.*orztoka, што з *orz‑ (гл. рас-) і *tekti (гл. цячы, ток), гл. Шустар-Шэўц, 2, 1243. Махэк₂ (510) бачыць у чэшскай і славачкай назвах адлюстраванне погляду знізу, што прысутнічае ў славен.ráztoka ’кол з развілкай у плоце’, славац.ráztok ’развілістая галіна’, паводле Фурлан (Бязлай, 3, 160), у выніку змены nomen actionis > nomen acti з *(orz)točiti ’раздзяліць, развесці’.
2. Ка́паючы, увесці куды‑н. (лякарства). Ідучы на работу, мама загадала мне: — Вова, у дванаццаць гадзін закапаеш Наташы вочы.Васілевіч.
зака́паць2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Пачаць капаць.
закапа́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е; зак., каго-што.
1. Паклаўшы ў паглыбленне, засыпаць, закідаць чым‑н. зверху. Асноўную сваю маёмасць перад ад’ездам у лес закапалі ў зямлю.Залескі.— А дзе ж вы падзелі грошы? — Закапалі, бацюшка, у стайні, каля другога стойла.Якімовіч.
2.перан.Разм. Паклёпамі, даносамі падвесці пад абвінавачванне. — Ах, паслугач панскі, глядзі ты — чалавека хацеў закапаць... Але вось сам няхай цяпер гэтага хлеба паспытае.Чарот.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
channel
[ˈtʃænəl]1.
n.
1) пралі́ў -ву m.
2) кана́л -у m., рэ́чышча n.
3) сьцёк -у m., сьцёкавы роў, шлях -у m.
4) крыні́ца f.
channels of information — крыні́цы, шляхі́ інфарма́цыі
5) Radio гукавы́ тракт
6) тэлевізы́йны кана́л
2.
v.t.
1) прарэ́зваць кана́л (пра раку́)
2) пераво́зіць кана́лам
3) накіро́ўваць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
spréngen
I
vt паліва́ць (вуліцу, кветкі і г.д.)
II
vt
1) узрыва́ць, узло́мваць
2) перан. падрыва́ць (адзінства і г.д.)
3) узлама́ць; разрыва́ць (путы)
4) карт. сарва́ць (банк)
III
vi(s)е́хаць вярхо́м
über den Gráben ~ — пераско́чыць це́раз роў
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
жале́зны, ‑ая, ‑ае.
1. Зроблены з жалеза. Падышлі да сцяны, а ў ёй жалезныя вароты на замку.Якімовіч.// Металічны. Жалезныя гузікі.
2. Які змяшчае ў сабе многа жалеза, багаты жалезам. Жалезная руда. Жалезны калчадан.
3. Уласцівы жалезу, такі, як у жалезе. Не звіняць жалезным звонам Цяжкія кайданы.Колас.
4. Падобны на жалеза, як з жалеза. У сударгавым руху крамянелі рукі, рабіліся цяжкімі, жалезнымі.Лынькоў.
5. Які характарызуецца пашырэннем металургіі жалеза і вырабам жалезных рэчаў. Жалезны век.
6.перан. Моцны, дужы. Міцька ад нечаканасці.. расчапіў свае жалезныя пальцы.Шамякін.// Суровы, цяжкі. На захадзе ў дыме чырвоным Бой жалезным голасам роў.Панчанка.